Thống đốc: Vốn cho vay đặc biệt lãi suất 0% không lấy từ ngân sách

Tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 10/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng đã báo cáo giải trình một số nội dung cụ thể liên quan đến việc chuyển thẩm quyền phê duyệt khoản vay đặc biệt, lãi suất 0%/năm, không tài sản đảm bảo trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng.

Thống đốc khẳng định, việc cho vay đặc biệt không sử dụng nguồn tiền từ ngân sách Nhà nước, mà từ nguồn tiền thực hiện chức năng của ngân hàng trung ương. Do đó, việc cho vay đặc biệt với lãi suất 0%/năm không gây ra rủi ro phải bù lãi suất từ ngân sách Nhà nước.

Bên cạnh đó, việc cho vay đặc biệt chỉ áp dụng đối với 2 trường hợp, một là tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt (để chi trả cho người gửi tiền) và hai là để thực hiện phương án phục hồi, phương án chuyển giao bắt buộc của các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt. Đồng thời, việc cho vay đặc biệt cũng chỉ được áp dụng sau khi đã thực hiện các biện pháp nghiệp vụ của NHNN như tái cấp vốn, nghiệp vụ thị trường mở,…

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, việc cho vay đặc biệt nhằm mục tiêu bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, ngăn hiện tượng rút tiền hàng loạt chứ không nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các tổ chức tín dụng được vay đặc biệt từ NHNN.

Tuy nhiên, đại diện NHNN cho biết, sẽ tiếp tục rà soát các quy định về xử lý khoản vay đặc biệt theo quy định về chế độ tài chính của NHNN. Theo đó, NHNN sẽ rà soát, sửa Thông tư 37/2024 liên quan tới tiêu chí, điều kiện cho vay đặc biệt với lãi suất 0%/năm, không có tài sản đảm bảo, mục đích sử dụng khoản vay, trách nhiệm của các đơn vị được vay và trách nhiệm của NHNN khi cho vay, kiểm soát dòng tiền để tránh rủi ro, lạm dụng chính sách và ngăn ngừa, hạn chế tổn thất có thể xảy ra.

Liên quan tới mức lãi suất 0% của khoản vay đặc biệt, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo, xin ý kiến cấp có thẩm quyền, làm cơ sở cho các cơ quan liên quan hoàn thiện dự thảo luật.

Theo quy định hiện hành, thẩm quyền vay đặc biệt 0% một năm, không có tài sản đảm bảo là của Thủ tướng. Tuy nhiên, ở lần sửa Luật lần này, cơ quan quản lý đề xuất phân quyền quyết định cho vay đặc biệt cho NHNN.

Tán thành với việc phân cấp quyền cho vay đặc biệt từ Thủ tướng sang NHNN, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng đây là bước tiến mới để giải quyết nhanh các vướng mắc trong tái cơ cấu các tổ chức tín dụng thuộc diện kiểm soát đặc biệt.

Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, NHNN cần rà soát, hướng dẫn cụ thể cho chính quyền địa phương trong xử lý tài sản đảm bảo các khoản nợ xấu, sau khi sắp xếp lại chính quyền từ 3 cấp còn 2 cấp.