Tuyến cao tốc hơn 25.000 tỷ Gia Nghĩa - Chơn Thành: Cần làm rõ hơn về nguồn vốn

Nhà nước rót vốn đầu tư 12.770 tỷ đồng cho Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành

Thông tin trên báo Pháp luật TP. HCM cho hay, sáng ngày 22/5, Chính phủ đã chính thức trình Quốc hội chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) với tổng mức vốn đầu tư 25.540 tỷ đồng.

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng đã trình bày tờ trình cho biết, theo như quy hoạch, đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành thuộc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Tây. Đây được xem là trục giao thông quan trọng, kết nối vùng Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ, vùng Tây Nam Bộ và TP. HCM.

Chính phủ đề xuất giai đoạn phân kỳ đầu tư dự án, đoạn cao tốc với chiều dài khoảng 128,8km (đi qua địa phận tỉnh Đắk Nông 27,8km, qua địa phận tỉnh Bình Phước 101km, bao gồm cả 2 km kết nối với đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa); quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh, giải phóng mặt bằng thực hiện một lần theo quy mô quy hoạch (6 làn xe).

Theo đó, dự án có tổng mức đầu tư khoảng 25.540 tỷ đồng, trong đó, nguồn vốn Nhà nước chiếm 50% (ngân sách Trung ương 10.536,5 tỷ đồng, ngân sách địa phương 2.233,5 tỷ đồng) và 50% vốn từ nhà đầu tư.

Dự án sẽ được chia làm 5 dự án thành phần, trong đó, dự án thành phần 1 (đường cao tốc) được đầu tư theo phương thức PPP (hợp tác đối tác công - tư, loại hợp đồng BOT).

Các dự án thành phần 2, 3, 4, 5 thực hiện giải phóng mặt bằng, xây dựng đường gom và cầu vượt ngang qua địa phận tỉnh Đắk Nông, tỉnh Bình Phước được triển khai theo hình thức đầu tư công.

UBKT đề nghị có giải trình rõ hơn về nguồn vốn

Trong quá trình trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh nhất trí sự cần thiết của việc đầu tư dự án với những lý do đã được nêu tại tờ trình.

Thường trực UBKT cũng cơ bản nhất trí với quy mô đầu tư của dự án, đồng thời đưa ra một số đề nghị cân nhắc mở rộng đầu tư đoạn kết nối 2km của dự án theo quy mô 4 làn xe theo tiêu chuẩn TCVN 5729:2012 nhằm đảm bảo kết nối đồng bộ với đường cao tốc TP. HCM - Chơn Thành đang triển khai đầu tư, từ đó giúp phát huy hiệu quả đầu tư dự án.

Liên quan đến phương thức đầu tư, Thường trực UBKT cũng đề nghị bổ sung các cơ sở nhằm đảm bảo tính khả thi cho dự án, tránh trường hợp không chọn được nhà đầu tư hoặc không huy động được vốn tín dụng cho dự án, dẫn đến phải chuyển đổi sang hình thức công, làm kéo dài thời gian và giảm hiệu quả đầu tư.

Cũng theo cơ quan thẩm tra, việc Chính phủ đề xuất bố trí vốn cho dự án 1.500 tỷ đồng từ nguồn dự phòng của Kế hoạch đầu tư công trung hạn là phù hợp với quy định tại Nghị quyết của Quốc hội, theo Thời báo Tài chính Việt Nam.

Trong khi đó, về nguồn vốn thực hiện dự án từ ngân sách địa phương, ông Thanh có ý kiến cho rằng hai địa phương này hiện chưa tự cân đối được ngân sách, vẫn nhận hỗ trợ từ ngân sách Trung ương hàng năm, do đó việc cam kết bố trí vốn ngân sách địa phương sẽ rất khó khăn và đề nghị cần có giải pháp cụ thể hơn.

Đối với nguồn vốn do nhà đầu tư thu xếp khoảng 12.770 tỷ đồng, UBKT đề nghị Chính phủ cần thống nhất chặt chẽ với nhà đầu tư quan tâm trong việc thu xếp vốn cho dự án, tránh việc phải điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án theo phương thức đối tác công tư sang đầu tư công.

Trước việc kiến nghị các cơ chế chỉ định thầu, Thường trực UBKT nhận thấy để đẩy nhanh tiến độ dự án thì việc áp dụng các cơ chế chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn, các gói thầu thực hiện đề bù và giải phóng mặt bằng, tái định cư là phù hợp.

Nhưng UBKT cũng đề nghị Chính phủ cần có các giải pháp trong quá trình tổ chức thực hiện dự án nhằm đảm bảo tiến độ, chất lượng, công khai, minh bạch và hiệu quả, không để trục lợi chính sách, thất thoát, lãng phí hoặc gây ra tình trạng lợi ích nhóm...

Việt Nam hiện có khoảng 41 tuyến cao tốc với tổng chiều dài khoảng 9.014km. Tính đến thời điểm hiện tại, cả nước đã đưa vào khai thác khoảng 2.001km đường cao tốc, đang tiến hành xây dựng 1.681km và đang chuẩn bị đầu tư khoảng 805km; trong đó tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông dự kiến cơ bản sẽ hoàn thành vào năm 2025.