Bộ KH - ĐT muốn áp chuẩn mực quốc tế, NHNN nói không có cơ sở

Tại dự thảo mới nhất (dự thảo 12) nghị quyết về việc thành lập và hoạt động của trung tâm tài chính tại Việt Nam, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) đề xuất xây dựng các cơ chế, chính sách vượt trội nhằm khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để thu hút nguồn vốn, công nghệ, phương thức quản lý hiện đại, khuyến khích phát triển kết cấu hạ tầng và hình thành môi trường sống văn minh, chất lượng cao tại Trung tâm tài chính.

Cụ thể, các thành viên trung tâm tài chính do nhà đầu tư nước ngoài thành lập được phép tự do chuyển đổi một số lượng đồng Việt Nam là các khoản thu hay các tài sản hình thành hợp pháp trên lãnh thổ Việt Nam thành ngoại tệ tương đương với 100% số ngoại tệ mà thành viên đó đã chuyển đổi từ ngoại tệ sang đồng Việt Nam trước đó mà không phải chứng minh mục đích chuyển đổi.

Sau năm 5 năm hoạt động kinh doanh và đầu tư, được tự do chuyển các khoản đầu tư, khoản thu hợp pháp khác bằng ngoại tệ ra ngoài lãnh thổ Việt Nam mà không phải chứng minh mục đích chuyển tiền sau khi thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước Việt Nam theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Bộ KH-ĐT cũng đề xuất các ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng có trụ sở tại trung tâm tài chính không bị áp dụng hạn chế tỷ lệ sở hữu nước ngoài hoặc điều kiện đầu tư nước ngoài đối với việc cung cấp dịch vụ trong trung tâm tài chính hoặc dịch vụ xuyên biên giới.

Lộ trình áp dụng chuẩn mực thông lệ quốc tế về ngân hàng (Basel III) bắt đầu triển khai tại trung tâm tài chính từ 1/1/2026. Việc hình thành mô hình ngân hàng số từ các ngân hàng thương mại cũng được bắt đầu triển khai từ 1/1/2026.

Theo đề xuất, mọi quy định liên quan chính sách hoạt động ngân hàng và quản lý ngoại hối tại trung tâm tài chính do Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện.

Góp ý với hồ sơ đề nghị xây dựng nghị quyết của Quốc hội về thành lập và hoạt động của trung tâm tài chính tại Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho rằng, tỷ lệ sở hữu nước ngoài và điều kiện đầu tư nước ngoài đối với việc cung cấp dịch vụ trong trung tâm tài chính liên quan trực tiếp đến các cam kết thương mại và đầu tư của Việt Nam.

Theo NHNN, việc dự thảo nghị quyết quy định không áp dụng hạn chế tỷ lệ sở hữu nước ngoài và điều kiện đầu tư nước ngoài tại trung tâm tài chính cần được rà soát thêm để hạn chế rủi ro vi phạm các nghĩa vụ trong các hiệp định thương mại, hiệp định bảo hộ đầu tư của Việt Nam.

Cơ quan quản lý tiền tệ - ngoại hối cũng cho rằng về lộ trình áp dụng các chuẩn mực, thông lệ quốc tế về ngân hàng tại trung tâm tài chính cần phù hợp với lộ trình đang được xây dựng áp dụng cho các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trong nước, theo đề xuất quy định lộ trình triển khai từ 1/1/2026 như tại dự thảo nghị quyết là không có cơ sở.

Trường hợp cần áp dụng ngay, đề nghị quy định rõ lộ trình áp dụng chuẩn mực thông lệ quốc tế về ngân hàng (Basel III) cho các nhà đầu tư nước ngoài bắt đầu triển khai tại trung tâm tài chính từ 1/1/2026 và đây được coi là điều kiện khi gia nhập trung tâm tài chính (điều kiện cấp phép thành lập).

Vì vậy, có thể nghiên cứu giao thẩm quyền quy định về lộ trình cho Chính phủ, NHNN hướng dẫn cụ thể tại nghị định, thông tư để linh hoạt.

Liên quan đến ý kiến góp ý của NHNN, Bộ KH-ĐT kiến nghị vẫn giữ nội dung như dự thảo do đã xác định trung tâm tài chính là khu vực có đối tượng điều chỉnh khác biệt so với các chính sách chung của quốc gia.

Tại phiên họp thẩm định đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về việc thành lập và hoạt động của Trung tâm tài chính tại Việt Nam do Bộ Tư pháp tổ chức ngày 22/2, NHNN cũng đề nghị đối với đề xuất hình thành ngân hàng số từ các ngân hàng thương mại là thành viên trung tâm tài chính bắt đầu từ 1/1/2026 như dự thảo nghị quyết, cần được sửa từ thực hiện từ ngày 1/1/2027.

Về việc này, Bộ KH-ĐT vẫn kiến nghị giữ nguyên nội dung nêu trong dự thảo, với lý do đảm bảo áp dụng đồng bộ các chính sách để phát triển trung tâm tài chính.