Đánh thuế bất động sản thứ 2 hoặc bỏ hoang sẽ ngăn được “đầu cơ và sốt đất”?
Trong bối cảnh giá bất động sản liên tục tăng, chưa có tín hiệu giảm, nhất là phân khúc chung cư, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) đã đưa ra đề xuất đánh thuế với bất động sản thứ hai hoặc bỏ hoang.
Áp thuế bất động sản là cấp bách?
Theo dữ liệu của VARS, chỉ số giá chung cư trong quý II tại Hà Nội, TP HCM tăng lần lượt 58% và 27% so với cùng kỳ năm 2019. Phân khúc trung cấp ngày càng khan hiếm và hơn 80% nguồn cung căn hộ mở bán mới năm nay có giá trên 50 triệu đồng mỗi m2. Thậm chí, một số dự án chung cư mới cũng có giá bán lên đến chục nghìn USD mỗi m2.
Không riêng dự án mới, giá chung cư cũ cũng neo cao. Nhiều căn hộ qua sử dụng hàng chục năm vẫn được rao giá gấp 2-3 lần so với lúc mở bán. Phân khúc biệt thự, liền kề hay đất nền vùng ven cũng có dấu hiệu tăng giá, bởi một số nhóm nhà đầu tư tạo cung, cầu giả để trục lợi.
Theo ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch VARS, hiện hệ thống pháp luật chưa có chế tài kiểm soát, ngăn chặn hoạt động đầu cơ, găm đất nhằm đẩy giá. Trong khi tình trạng mua bán, sang tay không được kiểm soát là nguyên nhân chính dẫn đến "sốt đất" tại nhiều địa phương. Nhà đầu cơ mua đất rồi bỏ hoang chờ tăng giá hoặc tạo khan hiếm giả diễn ra phổ biến, mục đích đều là "đẩy giá kiếm lời".
"Việc nghiên cứu áp thuế bất động sản là cấp bách để điều tiết thị trường. Không vì thấy khó ban hành mà bỏ qua chính sách này", ông Đính cho biết.
Chuyên gia đề xuất chính sách thuế bất động sản áp cho hai đối tượng, gồm người mua căn nhà thứ hai trở lên và chủ sở hữu bỏ hoang dự án. Mức thuế sẽ tăng dần với giao dịch mà người bán có thời gian sở hữu ngắn.
Chẳng hạn, Singapore áp thuế 16% khi chủ sở hữu bán nhà trong năm đầu sau khi mua. Mức thuế giảm về 12% nếu chủ nhà bán căn hộ vào năm thứ 2 và năm thứ 3 là 8%. Họ không phải chịu thuế này khi bán nhà sau năm thứ 4. Về phía người mua, từ tháng 4/2023, nước này nâng thuế khi mua bất động sản thứ hai thêm 3%, lên 20%; căn thứ 3 là 30% (mức cũ 25%).
Sẽ ngăn được “đầu cơ và sốt đất”
Bất động sản là loại tài sản có tính chất đặc biệt. Mặc dù việc đánh thuế bất động sản thứ 2 đã có thông lệ trên thế giới, nhưng tại Việt Nam vẫn cần cân nhắc các đặc điểm và điều kiện thị trường. Nên hay không đối với vấn đề đánh thuế bất động sản thứ 2? Câu trả lời cần được xem xét căn cứ trên nhiều yếu tố liên quan đến thị trường và các đặc điểm của đầu tư bất động sản hiện tại của Việt Nam.
Việc áp dụng chính sách thuế đối với bất động sản thứ hai và các tài sản bỏ hoang có thể là một bước đi quan trọng để điều tiết thị trường bất động sản Việt Nam. Đây không chỉ là một giải pháp nhằm chống lại các hoạt động đầu cơ mà còn là biện pháp cần thiết để đảm bảo sự công bằng và ổn định cho thị trường nhà đất, bảo vệ quyền lợi của người mua và giảm thiểu tình trạng giá cả leo thang ngoài tầm kiểm soát.
Theo nhiều ý kiến cho rằng, đánh thuế đối với bất động sản thứ hai có thể trở thành một công cụ hiệu quả trong việc giảm bớt tình trạng "sốt đất" hiện nay. Khi người mua phải chịu thuế cao hơn đối với căn nhà thứ hai, điều này không chỉ làm tăng chi phí đầu tư mà còn giảm sức hấp dẫn của việc đầu cơ vào bất động sản. Chính sách này khuyến khích các nhà đầu tư cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định đầu tư, từ đó làm giảm nhu cầu đầu cơ và góp phần ổn định giá cả trên thị trường.
Hơn nữa, việc áp dụng thuế bất động sản thứ hai có thể giúp làm giảm tình trạng tài sản bỏ hoang, một yếu tố chính thúc đẩy sự khan hiếm giả và làm giá tăng cao. Nếu chủ sở hữu bất động sản thứ hai phải gánh chịu mức thuế cao, họ có thể sẽ lựa chọn bán hoặc cho thuê tài sản của mình thay vì giữ trống, từ đó làm tăng nguồn cung và giảm áp lực giá trên thị trường. Sự gia tăng nguồn cung này có thể làm dịu cơn sốt giá và mang lại sự công bằng hơn cho người mua thực sự.
Tuy nhiên, để chính sách thuế đạt hiệu quả cao, cần phải có một hệ thống quản lý và giám sát chặt chẽ. Điều này bao gồm việc thiết lập các quy định rõ ràng về thuế và các biện pháp chống gian lận. Nếu thực hiện không đồng bộ, chính sách có thể dẫn đến các hệ quả không mong muốn, như việc chuyển nhượng tài sản qua nhiều tay để tránh thuế. Vì vậy, việc triển khai cần được thực hiện một cách cẩn trọng và hợp lý để đảm bảo mục tiêu giảm đầu cơ và ổn định thị trường bất động sản được đạt thành công.