Điều chỉnh lãi suất về mặt bằng chung, thị trường diễn biến tích cực

Trong báo cáo thị trường tiền tệ mới đây, bộ phận phân tích Chứng khoán SSI (SSI Research) nhận định, sau động thái nâng lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), mặt bằng lãi suất thị trường đã cao hơn thời điểm trước COVID-19 khoảng 0,5-1 điểm %.

Nhóm phân tích cho rằng việc tăng lãi suất này không gây quá nhiều bất ngờ cho thị trường, tuy nhiên diễn biến lãi suất huy động ở các ngân hàng thương mại (NHTM) cổ phần vẫn còn khá phức tạp.

Các NHTM trong hệ thống đều đã đồng loạt điều chỉnh tăng 0,3-1 điểm % tùy kỳ hạn, trong đó kỳ hạn dưới 6 tháng ở hầu hết các NHTM cổ phần đã đẩy lên mức trần 6%.

Không chỉ tăng lãi suất, các ngân hàng còn đẩy mạnh chương trình khuyến mại, cộng thêm lãi suất để thu hút dòng tiền nhàn rỗi từ dân cư. Tính đến hiện tại, mặt bằng lãi suất huy động của nhiều ngân hàng đã về lại vùng trước COVID-19, hoặc thậm chí cao hơn, với mức tăng trung bình 3-4 điểm % so với cuối năm 2021.

Trong cuộc họp thường kỳ của Chính phủ, NHNN cũng cho biết diễn biến huy động vốn và tín dụng trong năm 2022 đã đặt ra thách thức đối với hệ số sử dụng vốn của hệ thống ngân hàng rất cao, gây quan ngại về thanh khoản của hệ thống ngân hàng.

Do vậy, việc NHNN điều chỉnh các mức lãi suất điều hành trong tháng 9 và tháng 10 là phù hợp nhằm bảo đảm cho các tổ chức tín dụng có khả năng huy động thêm được nguồn vốn để bảo đảm an toàn thanh khoản, và có điều kiện để cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế. 

Điều chỉnh lãi suất về lại mức ngang thị trường

Cuộc đua lãi suất huy động ngày càng nóng lên khi đã xuất hiện ngân hàng nâng mức lãi suất lên 10-11%/năm. Tuy nhiên, chỉ sau vài ngày thông báo, mức lãi suất đó đã không còn nữa. Những ngân hàng này đã điều chỉnh lãi suất về lại mức ngang thị trường hiện nay khoảng 9%/năm.

Tại Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB – Mã: NVB), áp dụng trên Mobile Banking/Internet Banking từ 27/10, với sản phẩm Tiết kiệm An Phú, mức lãi suất cao nhất ngân hàng áp dụng với sản phẩm này là 8,95%/năm tại các kỳ hạn 24 tháng, 30 tháng, 36 tháng và 60 tháng.

Kỳ hạn 15 tháng và 18 tháng ngân hàng áp dụng lãi suất 8,85%/năm. Tại các kỳ hạn 6 - 13 tháng, ngân hàng áp dụng mức lãi suất 8,5 - 8,75%/năm.

Với khách hàng lần đầu tiên gửi tiết kiệm tại NCB, NCB ưu đãi cộng thêm 0,2% lãi suất so với biểu lãi suất online khi gửi trên NCB iziMobile.

Khi gửi tại quầy, mức lãi suất cao nhất ngân hàng áp dụng là mức 8,65%/năm tại kỳ hạn 24-60 tháng áp dụng khi tiết kiệm rút gốc linh hoạt. Tại kỳ hạn 618 tháng tháng, NCB áp dụng mức lãi suất 8,2-8,55%/năm.

Tại Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank), website của ngân hàng cũng không còn niêm yết sản phẩm Happy Future. Trước đó, tại sản phẩm tiền gửi này, ngân hàng áp dụng mức lãi suất 11%/năm trong 3 tháng đầu tại kỳ hạn 9 tháng, 9,9%/năm trong 6 tháng đầu tại kỳ hạn 12 tháng và 8,9%/năm trong 12 tháng đầu tại kỳ hạn 18 tháng.

Với biểu lãi suất thông thường, hiện mức lãi suất cao nhất Nam A Bank áp dụng là mức 8,9%/năm tại kỳ hạn 36 tháng áp dụng đối với khoản tiền gueỉ từ 500 tỷ đồng trở lên và được phê duyệt của Tổng Giám đốc. Đối với khoản tiên gửi dưới 500 tỷ đồng, mức lãi suất áp dụng là của kỳ hạn 30 tháng, ở mức 8,3%/năm.

Tại kỳ hạn 12 tháng, lãi suất áp dụng ở mức 8,5%/năm. Trong trường hợp khách hàng gửi tiền theo hình thức trực tuyến, mức lãi suất 8,5%/năm được áp dụng cho tất cả các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên.

Trước đó, tại NCB, theo biểu lãi suất tại quầy, loại hình tiết kiệm truyền thống và tiền gửi có kỳ hạn An Khang đang có mức lãi suất cao nhất là 10,5%, áp dụng theo bậc 2 khi tiền gửi tiết kiệm từ 500 tỷ đồng/năm. Dưới 500 tỷ đồng, mức lãi suất này dừng ở 8,1%.

Từ nay đến quý I/2023, NHNN có thể tăng thêm lãi suất điều hành 0,5-1 điểm %

Theo báo cáo vĩ mô tháng 11 của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), các chuyên gia tại đây dự báo khả năng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ điều chỉnh tăng thêm lãi suất điều hành ít nhất 0,5-1 điểm % trong quý IV/2022 đến quý I/2023.

Theo VDSC, hiện tại, lãi suất điều hành đã trở lại mức trước đại dịch vào cuối năm 2019, dư địa tăng tiếp lãi suất điều hành sẽ tùy thuộc vào diễn biến áp lực các yếu tố bên ngoài (Fed, diễn biến chỉ số DXY, đồng NDT), lạm phát trong nước và áp lực mất giá của tiền đồng (cung-cầu ngoại tệ, triển vọng cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối, thanh khoản tiền đồng).

Các chuyên gia cho rằng cả ba yếu tố này đều đang hỗ trợ khả năng NHNN sẽ điều chỉnh tăng thêm lãi suất điều hành.

Riêng trong tháng 10/2022, tiền đồng đã mất giá 4,1% so với đồng USD, gần xấp xỉ mức mất giá của tiền đồng trong suốt 9 tháng đầu năm. So với các đồng tiền khác, áp lực mất giá của tiền đồng là mạnh nhất trong tháng qua. Trước áp lực tỷ giá tăng cao, NHNN đã nâng lãi suất điều hành thêm 1 điểm %. Trong tuần cuối tháng 10, tỷ giá nhìn chung đã ổn định trở lại và tỷ giá USDVND cũng không phản ứng nhiều sau quyết định nâng lãi suất 0,75 điểm % của Fed vào ngày 2/11.

Quyết định tăng lãi suất điều hành được NHNN giải thích do áp lực lạm phát toàn cầu ở mức cao. Trong bối cảnh này, Fed đã 5 lần điều chỉnh tăng lãi suất mục tiêu lên mức 3-3,25% một năm và dự báo còn tiếp tục tăng trong các tháng cuối năm 2022 và năm 2023. Ngoài ra, việc đồng USD lên giá mạnh đã làm gia tăng áp lực lên mặt bằng lãi suất và tỷ giá trong nước, tạo sức ép lên lạm phát.

Thị trường đang diễn biến tích cực, tâm lý ổn định dần

Về áp lực của thị trường thế giới đối với thị trường tiền tệ và ngoại hối trong nước, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết bối cảnh quốc tế đặt ra áp lực không chỉ đối với Việt Nam mà là áp lực với tất cả các quốc gia trên thế giới.

Thời gian qua, NHNN đã rất chủ động, phản ứng kịp thời, nhờ vậy, thị trường ngày càng diễn biến tích cực, tâm lý thị trường cũng đã được ổn định.

Thời gian tới, một trong những vấn đề quan trọng là NHNN cũng như các bộ, ngành phải chủ động, tăng cường dự báo, phân tích tình hình, cập nhật liên tục những diễn biến mới để chủ động điều hànhđồng thời cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các chính sách.

Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã và đang chỉ đạo quyết liệt đẩy mạnh đầu tư công, thực hiện chính sách tài khóa mở rộng, có trọng tâm trọng điểm, điều đó sẽ giảm bớt áp lực đối với tiền tệ, tín dụng từ hệ thống ngân hàng.

Các giải pháp tăng cường xúc tiến thương mại, đẩy mạnh xuất khẩu, tăng cường thu hút đầu tư… cũng góp phần cải thiện cung cầu ngoại tệ, giảm áp lực đối với tỷ giá. Thực tế nhiều năm qua, nhiều thời điểm NHNN can thiệp với khối lượng lớn nhưng sau đó lại mua ngoại tệ trở lại để tăng dự trữ ngoại hối.

Thanh khoản của toàn hệ thống tổ chức tín dụng hiện nay vẫn tốt và vẫn dư thừa, chỉ có điều trong tháng 10 bị tác động chủ yếu bởi yếu tố tâm lý và diễn biến của tình hình kinh tế, tiền tệ quốc tế. Trước tình hình đó, NHNN đã nhanh chóng, kịp thời điều tiết thị trường, đưa tiền ra hàng ngày hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống. 

Vừa qua, NHNN đã họp với một số ngân hàng thương mại để cùng nhau phân tích, đánh giá thực tiễn, xác định điểm nghẽn thị trường, từ đó có giải pháp phù hợp. Các tổ chức tín dụng thống nhất trong bối cảnh hiện nay, cần đoàn kết, tin cậy, hỗ trợ nhau vì mục tiêu đảm bảo an toàn hệ thống và của từng ngân hàng.

Thống đốc cho biết, qua đánh giá, các ngân hàng đều đảm bảo các chỉ số an toàn theo quy định của NHNN, tuy nhiên để chủ động ứng phó với những diễn biến kinh tế thế giới và trong nước, các ngân hàng thống nhất cần có đánh giá thận trọng hơn để có giải pháp ổn định vững chắc hệ thống.

Về phía NHNN, sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản, đảm bảo khả năng chi trả cho các tổ chức tín dụng, nhất là dịp cuối năm.