Fiin Group: Nhà đầu tư trái phiếu cần quan tâm đánh giá chất lượng tài sản thế chấp

Số liệu từ FiinGroup cho thấy, trong tháng 7 vừa qua, quy mô giá trị phát hành trái phiếu sụt giảm mạnh, với giá trị phát hành chỉ ở mức gần 22.000 tỷ đồng, giảm lần lượt 65% so với cùng kỳ và 48,23% so với tháng trước đó.

Mặc dù giá trị phát hành khiêm tốn, song các doanh nghiệp bất động sản vẫn vay được tín dụng ngân hàng với tăng trưởng nợ vay mới trung bình là 29,4%. Điều này cho thấy dù kênh trái phiếu có diễn biến trầm lắng nhưng các doanh nghiệp vẫn có thể tiếp cận dòng vốn vay từ ngân hàng.

Trong đó, 86% số đợt phát hành thuộc về các doanh nghiệp niêm yết, tăng 4% so với tháng trước, còn lại là 14% đợt phát hành từ các doanh nghiệp chưa niêm yết. Số liệu cập nhật đến hết tháng 7/2022 không ghi nhận có sự xuất hiện của các đợt phát hành ra công chúng.

Hoạt động phát hành của các tổ chức tín dụng tiếp tục dẫn đầu thị trường với tổng cộng 21 đợt phát hành, đạt quy mô là 19,49 nghìn tỷ đồng, chiếm 89% thị trường sơ cấp. Tuy thị phần trái phiếu ngân hàng có sự tăng trưởng rõ rệt, song giá trị phát hành lại giảm sâu gần 63,5% so với giá trị tháng trước. Các đợt phát hành lớn nhất đến từ các tổ chức tín dụng, nổi bật là đợt phát hành của (1) Công ty Tài chính cổ phần điện lực (EVNFinance) với giá trị đạt 1,725 nghìn tỷ đồng; (2) Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) với giá trị đạt 1,5 nghìn tỷ đồng; (3) Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) với giá trị đạt 1 nghìn tỷ đồng.

Điểm đáng lưu ý, nếu như doanh nghiệp bất động sản liên tục đứng thứ hai về cơ cấu phát hành ở các tháng trước, thì thị trường tháng 7 chỉ ghi nhận 1 đợt phát hành trái phiếu đến từ CTCP Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Hà An thuộc Tập đoàn Đất Xanh. Cụ thể, giá trị phát hành đạt 210 tỷ đồng và chỉ chiếm vỏn vẹn 2% thị trường sơ cấp.

Thị trường trái phiếu bất động sản bớt sôi động hơn trong giai đoạn vừa qua là do ảnh hưởng từ đợt 9 lô trái phiếu của Tân Hoàng Minh bị hủy, cùng với nhiều doanh nghiệp địa ốc khác cũng bị UBCKNN yêu cầu trả tiền cho Nhà đầu tư.

Đứng vị trí thứ hai với ngành Thương mại và Dịch vụ với 2 đợt phát hành, đạt giá trị 1,17 nghìn tỷ đồng và chiếm 8% thị trường sơ cấp.

Về lãi suất, lô trái phiếu của Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Hà An thuộc Đất Xanh cũng mang lãi suất danh nghĩa cao hơn mức trung bình của nửa đầu năm nay, ở mức 11%.

Về chất lượng tài sản đảm bảo, chỉ có 5 trên 24 lô trái phiếu được phát hành trong tháng 7 có tài sản đảm bảo và chủ yếu dưới hình thức cổ phiếu của công ty mẹ.

Theo FiinGroup, đây là vấn đề nhà đầu tư cần quan tâm đánh giá chất lượng tài sản thế chấp, nhất là trong bối cảnh thị trường chứng khoán giảm mạnh và biến động như hiện nay.

FiinGroup  cho rằng, trong bối cảnh kênh tín dụng ngân hàng cho bất động sản đang được kiểm soát chặt chẽ, kênh vốn huy động qua trái phiếu doanh nghiệp cũng rất ít ỏi với chỉ một đợt phát hành và thị trường chứng khoán ảm đạm với rất ít hoạt động huy động vốn trên thị trường cổ phiếu, chúng tôi cho rằng các doanh nghiệp bất động sản đang đứng trước những trở ngại khá lớn về hoạt động huy động vốn trái phiếu cho việc tiếp tục triển khai và mở bán trong nửa cuối năm 2022 và cả năm 2023.

Những điều chỉnh chính sách bao gồm Nghị định 153 sửa đổi tới đây với những tiêu chuẩn và điều kiện mới về phát hành, phân phối và mua bán trái phiếu được kỳ vọng sẽ giúp kênh huy động TPDN từng bước sôi động trở lại và có chiều sâu hơn để góp phần phát huy kênh dẫn vốn dài hạn và các rủi ro từ thị trường này được kiểm soát chặt chẽ hơn, FiinGroup nhấn mạnh.