Gần 750.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đến hạn trả nợ trong 3 năm tới
Trong năm 2022, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn vào khoảng 144.500 tỷ đồng. Con số này sẽ tăng lên 271.400 tỷ đồng trong năm 2023 và 329.500 tỷ đồng đến năm 2024.
Khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn lớn tập trung trong giai đoạn 2022-2024 và chủ yếu là trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản và tổ chức tín dụng.
Mới đây, trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã lưu ý khả năng thanh toán nợ trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong thời gian tới.
Theo Bộ Tài chính, trong năm 2022, khối lượng trái phiếu đáo hạn vào khoảng 144.500 tỷ đồng, trong đó khối lượng trái phiếu bất động sản đáo hạn chiếm 43,2% (khoảng 62.470 tỷ đồng), khối lượng trái phiếu các tổ chức tín dụng đáo hạn vào khoảng 29.160 tỷ đồng, chiếm 20,2% tổng khối lượng trái phiếu đáo hạn.
Sang tới năm 2023 và năm 2024, khối lượng trái phiếu đến hạn tăng cao so hơn rất nhiều, lần lượt ở mức 271.400 tỷ đồng và 329.500 tỷ đồng. Trong đó, tổng khối lượng trái phiếu bất động sản đến hạn là 207.800 tỷ đồng, trái phiếu của các tổ chức tín dụng đến hạn là 207.500 tỷ đồng.
Như vậy, tổng khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đến hạn trả nợ trong vòng 3 năm tiếp theo lên tới 745.400 tỷ đồng.
Theo báo cáo thị trường trái phiếu quý II/2022 của Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDirect, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành trong quý II (thị trường sơ cấp) đạt mức 111.814 tỷ đồng. Tổng cộng 60 doanh nghiệp đã phát hành 111.514 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ trong quý II, tăng 88,5% so với quý I và giảm 40% so với cùng kỳ.
Nhóm bất động sản có giá trị phát hành giảm mạnh trong bối cảnh Chính phủ thắt chặt hơn trong việc phát hành TPDN riêng lẻ thuộc nhóm ngành này, chiếm tỷ trọng thứ 3 với 11% tổng giá trị phát hành trong quý II, tương đương giá trị 12.248 tỷ đồng. Giá trị này giảm 58,9% so với quý I/2022 và giảm tới 78% so với cùng kỳ năm 2022.
Hơn 33.600 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp bất động sản sẽ đáo hạn trong quý III
Theo số liệu từ VNDirect, trong quý III tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn ở mức 64.696 tỷ đồng (tăng 82,7% so với quý trước, tăng 243,8% so với cùng kỳ). Trong đó, trái phiếu doanh nghiệp bất động chiếm tỷ trọng đáo hạn lớn nhất (chiếm 52% tổng giá trị đáo hạn) với 33.624 tỷ đồng trái phiếu sẽ đáo hạn.
Các doanh nghiệp bất động có giá trị đáo hạn cao nhất trong quý III là: Công ty TNHH Kinh doanh BĐS Mediterranena Revival Villas (7.200 tỷ đồng), Công ty Cổ phần Bông Sen (4.800 tỷ đồng), Công ty Cổ phần Osaka Garden (3.400 tỷ đồng).
Nhóm tài chính ngân hàng chiếm tỷ trọng trái phiếu đáo hạn lớn thứ hai (37,2%) với giá trị 24.036 tỷ đồng. Các tổ chức tài chính có giá trị đáo hạn cao nhất trong quý III thuộc về 3 ngân hàng là Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (5.000 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank, 2.700 tỷ đồng) và Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank, 2.000 tỷ đồng).
Ngoài ra, các doanh nghiệp khác có giá trị đáo hạn lớn là Công ty Cổ phần Tập đoàn Sovico (1.250 tỷ đồng), Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet (600 tỷ đồng) và Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Trung Nam (600 tỷ đồng).
Bộ Tài chính cho biết thêm rằng hiện nay, ngoại trừ các trái phiếu bị hủy trong vụ Tập đoàn Tân Hoàng Minh, báo cáo của các tổ chức phát hành tại Sở giao dịch Chứng khoán cho thấy các doanh nghiệp vẫn đang thanh toán đầy đủ gốc, lãi trái phiếu cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên, khối lượng phát hành tăng nhanh trong thời gian gần đây cũng tiềm ẩn rủi ro, đặc biệt là khối lượng đáo hạn lớn tập trung trong giai đoạn 2022-2024 và chủ yếu là trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản và tổ chức tín dụng.
Bộ Tài chính nhấn mạnh, với xu hướng kinh tế vĩ mô tăng trưởng ổn định, định hướng điều hành theo hướng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phục hồi và phát triển sau đại dịch, các doanh nghiệp sẽ có khả năng thanh toán đủ gốc, lãi đến hạn. Tuy nhiên, trường hợp các doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động kinh doanh sẽ ảnh hưởng đến khả năng thanh toán đủ gốc, lãi trái phiếu đến hạn.
Trước đó, để tránh những rủi ro gặp phải, Bộ Tài chính đã tiếp tục khuyến nghị các nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cần thận trọng, tìm hiểu quy định pháp luật và năng lực, hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp phát hành, nắm rõ những rủi ro đối với trái phiếu doanh nghiệp trước khi quyết định đầu tư.
Với tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 35%/năm, thị trường trái phiếu doanh nghiệp được dự báo sẽ dần thay thế ngân hàng để trở thành kênh huy động vốn chính trong nền kinh tế. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cần sớm xây dựng hành lang pháp lý để thị trường này phát triển lành mạnh hơn.
Trong giai đoạn 2022 – 2024, doanh nghiệp đứng trước áp lực trả nợ trái phiếu, tính trung bình mỗi năm, các doanh nghiệp phải trả hàng trăm nghìn tỷ nợ gốc TPDN đã phát hành trong những năm qua. Do đó, theo các chuyên gia, cần ứng xử linh hoạt và thận trọng với thị trường trái phiếu, tránh gây đổ vỡ thị trường.