Giá nhà chung cư sẽ giảm theo thời hạn sở hữu?

Quy định thời hạn sở hữu chung cư để người dân dễ tiếp cận hơn?

Dự thảo luật Nhà ở sửa đổi đã công khai lấy ý kiến từ 6.9, đang gây xôn xao về quy định mới là thời hạn sở hữu nhà chung cư (CC). Giải đáp về vấn đề này, ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), cho biết ở góc độ soạn thảo luật, quy định thời hạn nói trên không nhằm hạn chế quyền sở hữu tài sản của người dân, không trái với Hiến pháp, luật Dân sự cũng như để đảm bảo an toàn cho người dân, thậm chí góp phần giảm giá nhà CC để người dân dễ tiếp cận hơn.

Cụ thể, dự thảo luật Nhà ở sửa đổi không đưa quy định thời hạn sở hữu nhà CC là 50 hay 70 năm, thậm chí không hề nêu rõ được sở hữu bao nhiêu năm. Dự thảo đề xuất 2 phương án: thời hạn sở hữu nhà CC theo quy định của pháp luật đất đai, sẽ theo quy định tại luật Đất đai; hoặc thời hạn này được xác định căn cứ vào thời hạn sử dụng của công trình theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Bộ Xây dựng nghiêng về phương án thời hạn sở hữu nhà CC được xác định căn cứ vào thời hạn sử dụng công trình theo quy định của pháp luật xây dựng. Điều 27, thuộc mục 4, chương 2 quy định sở hữu nhà ở nêu: Thời hạn sở hữu nhà CC (nhà CC thương mại, xã hội, tái định cư, công vụ) được xác định theo thời hạn sử dụng của công trình nêu trong hồ sơ thiết kế công trình nhà CC được cơ quan có thẩm quyền thẩm định và được tính từ khi nghiệm thu toàn bộ công trình nhà CC đưa vào sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng. Khi thẩm định hồ sơ thiết kế công trình nhà CC, cơ quan có thẩm quyền thẩm định phải ghi rõ thời hạn sở hữu nhà CC trong hồ sơ thiết kế. Thời hạn sở hữu nhà CC (theo hồ sơ thiết kế được duyệt) được ghi rõ trong hợp đồng mua bán, thuê mua căn hộ.

Kỳ vọng giảm giá căn hộ?

Trong năm 2021 có 172 dự án nhà ở thương mại, quy mô 24.027 căn hộ được hoàn thành trên cả nước, bằng 60% số dự án, 42% số căn hộ hoàn thành trong năm 2020. Dù nền kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh nhưng giá bất động sản, chung cư, nhà ở liền kề liên tục tăng giá. Trong năm 2021, giá chung cư bình quân đã tăng 5-7% so với năm 2020, tại Hà Nội, TPHCM không còn căn hộ giá bán dưới 25 triệu đồng/m2.

Theo CBRE Việt Nam, tình trạng mất cân đối cung cầu trên thị trường bất động sản sẽ trầm trọng hơn khi nguồn cung mới ra thị trường chủ yếu là sản phẩm cao cấp, trong khi nhóm sản phẩm phục vụ nhu cầu ở thực ngày càng hạn chế. Người có nhu cầu nhà ở thực sẽ khó mua được nhà ở vừa túi tiền.

Vì vậy, nhiều người đang chờ đợi đề xuất thời hạn sở hữu nhà chung cư trong dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi được thông qua để chặn lại "cơn bão giá".

Đại diện Bộ Xây dựng ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản cho biết, dự kiến dự thảo luật Nhà ở sửa đổi sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu vào tháng 10 tới; thông qua vào tháng 5.2023 và có hiệu lực từ 1.1.2024. Trong đó, không quy định hồi tố đối với những nhà CC đã được xây dựng hoặc cấp phép xây dựng hoặc có văn bản thẩm định thiết kế trước ngày luật Nhà ở mới có hiệu lực thi hành. Do vậy, người dân đang sở hữu nhà CC không cần lo lắng sẽ mất quyền sở hữu tài sản.

Theo ông Khởi, đề xuất quy định thời hạn sở hữu nhà CC cũng kỳ vọng tạo điều kiện giúp giá nhà ở giảm xuống, tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân. “Đơn cử, có nhiều người chỉ có nhu cầu ở 10 năm tại TP.Hà Nội, sau đó hết thời gian công tác, làm ăn kinh doanh, họ trả nhà về quê sinh sống. Giá căn hộ CC nếu tính theo 100 năm sở hữu thì rất lớn, nhưng tôi chỉ có nhu cầu ở 10 năm thì chỉ mua 10 năm thôi, tiết kiệm được rất nhiều. Hết thời hạn, tôi trả nhà cho chủ, sau họ lại bán tiếp cho người khác. Như vậy, tôi không phải dồn tiền mua căn hộ sở hữu 100 năm chỉ để sử dụng có 10 năm, đỡ lãng phí nguồn lực, để dành tiền làm được việc khác”, ông Khởi nói.

TS Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản VN (VARS) cũng cho rằng quy định thời hạn sở hữu nhà CC nếu được thông qua sẽ góp phần làm giảm giá nhà CC, người nghèo ở đô thị, công nhân khu công nghiệp sẽ có cơ hội tiếp cận nhà ở dễ hơn. Ở nhiều nước, loại hình nhà cho thuê hoặc căn hộ sở hữu có thời hạn rất phát triển, đáp ứng tốt nhu cầu nhà ở của tầng lớp bình dân. Ở VN, lâu nay tính sở hữu cao, coi nhà ở là tài sản để lại cho con cháu. Nhưng đã đến lúc cần quy định thời hạn sở hữu nhà CC để thay đổi dần tư duy cũ này, để việc có nhà ở không còn là gánh nặng của đời người.