Hà Nội: Đấu giá đất ngoại thành quay đầu giảm, hết cửa thao túng, thổi giá?
Vừa quam, Thủ tướng đã yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong đấu giá quyền sử dụng đất, nhất là các hành vi thông đồng, cấu kết để dìm giá hoặc thổi giá, thao túng giá để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.
Đấu giá đất “cắt cơn sốt”
Cuối năm 2024, 26 thửa đất (Khu LK2, LK6) tại khu ĐG31/2019 thôn Yên Quán, xã Tân Phú, huyện Quốc Oai được đấu giá thành công. Với giá khởi điểm 4,7 triệu đồng/m2, phiên đấu giá kết thúc với giá trúng cao nhất là 76,7 triệu đồng/m2 (gấp 16 lần khởi điểm) và thấp nhất là 40,7 triệu đồng/m2 (gấp 8,7 lần giá khởi điểm).
So với phiên đấu giá đất gần nhất cũng tại khu ĐG31/2019 thôn Yên Quán, xã Tân Phú hồi cuối tháng 11/2024, phiên đấu giá lần này đã giảm mạnh, khi lô đất có giá trúng cao nhất giảm 18 triệu đồng, tức khoảng 20%.
Cụ thể, phiên đấu giá 20 thửa trước đó ghi nhận mức trúng cao nhất gần 95 triệu đồng/m2, thấp nhất gần 71 triệu đồng/m2.
Hồi tháng 8, 9/2024, nhiều phiên đấu giá tại các huyện ven Hà Nội đã thu hút hàng trăm người tham dự, thậm chí có những buổi có trên 1.000 hồ sơ đăng ký. Đất đấu giá ven Hà Nội trở thành “điểm nóng” với giá trúng đã liên tiếp “lập đỉnh”, khi nhiều khu đất trên 100 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, sức nóng từ các phiên đấu giá không còn được duy trì.
Ghi nhận các phiên đấu giá đất huyện ven Hà Nội dần có dấu hiệu hạ nhiệt ngày càng rõ sau nhiều động thái chấn chỉnh từ cơ quan quản lý. Số lượng người tham gia lẫn hồ sơ đăng ký đấu giá ít đi đáng kể.
Như tại huyện Phúc Thọ, hồi tháng 11, phiên đấu giá 12 thửa đất tại khu Dộc Tranh (xã Trạch Mỹ Lộc), khu Hương Nam (xã Xuân Đình), khu Cổng chợ (xã Tích Giang), có hơn 120 hồ sơ với 32 khách hàng đăng ký tham gia. So với phiên đấu giá hồi tháng 8, 9, lượng người tham gia đã giảm mạnh.
Tại phiên đấu giá này, mức trúng đấu giá đất cũng tụt sâu. Trong đó, 7 thửa đất khu Dộc Tranh đều bán thành công, nhưng giá trúng cao nhất là 37,6 triệu đồng/m2. Mức trúng thấp nhất tại khu này là 28,8 triệu đồng/m2, chỉ cao hơn giá khởi điểm khoảng 20%.
Trong khi, cũng tại khu đất Dộc Tranh, các cuộc đấu giá trước đó liên tục "lập đỉnh" với mức trúng cao nhất phiên sau cao hơn phiên trước, từ 60 đến 69,8 rồi 75 triệu đồng/m2 tại buổi đấu giá hồi giữa tháng 9.
Tại “điểm nóng” đấu giá đất ở Hoài Đức, Thanh Oai cũng cắt “cơn sốt” khi xuất hiện tình trạng bỏ cọc hàng loạt. Trong phiên đấu giá vào tháng 11/2024 tại huyện Thanh Oai, ghi nhận mức trúng cao nhất 75 triệu đồng/m2, giảm 20% so với phiên đấu tuần trước đó ở cùng khu vực. Còn so với phiên đấu kỷ lục từng ghi nhận hơn 100 đồng/m2 hồi tháng 8, giá này hạ khoảng 35%.
Thủ tướng chấn chỉnh đấu giá đất
Đầu tháng 12/2024, Thủ tướng tiếp tục lưu ý các bộ, địa phương chấn chỉnh đấu giá đất sau một số phiên lại có dấu hiệu thổi giá, gây nhiễu thị trường. Nhiều địa phương cũng đã phải tạm dừng tổ chức đấu giá đất trong những tháng cuối năm để rà soát pháp lý.
Chuyên gia pháp lý BĐS Nguyễn Văn Đỉnh cho rằng, việc điều chỉnh bảng giá đất sẽ tạo ra “cửa thoát” cho công tác đấu giá quyền sử dụng đất.
Nhìn nhận từ thực tế, ông Đỉnh đánh giá, thời gian qua, tại Hà Nội cũng như một số địa phương, nhiều trường hợp người tham gia đấu giá sẵn sàng trả giá cao bất chấp, chấp nhận mất khoản tiền đặt trước. Bởi, theo Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá khởi điểm để đấu giá đất tính theo bảng giá đất.
Trong khi, bảng giá đất của Hà Nội (trước 20/12/2024) và nhiều địa phương quá thấp kéo theo giá khởi điểm rất thấp, tiền đặt trước được tính bằng 20% giá khởi điểm cũng rất thấp, tạo ra sức hấp dẫn lớn để thu hút nhiều người tham gia.
Ông Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế, cho biết: "Để tránh hiện tượng làm giá thổi giá, theo tôi, chính quyền các địa phương phải đặt ra giá khởi điểm sát với giá thị trường để từ đó giá được trả sẽ không cao. Thứ hai, giá đặt cọc phải cao hơn, người tham gia ít đi thì việc bỏ cọc khó khăn hơn".
Tổ chức đấu giá nhiều vòng được các quận, huyện áp dụng nhằm ngăn chặn thông đồng, trúng với giá thấp. Tuy nhiên điều này lại tạo cơ hội cho người tham gia đấu giá gặp nhau, trao đổi, bàn bạc. Việc thổi giá, tạo sốt ảo, kích sóng để đẩy hàng tồn xung quanh đã xuất hiện.