Mặt bằng lãi suất có thể chạm đáy vào nửa đầu năm 2021

Nhìn nhận lại về thị trường tài chính năm 2020, CTCP Chứng khoán KB Việt Nam (KBSC) đánh giá: Xét về tổng thể, các chính sách tiền tệ nhằm đối phó với dịch Covid-19 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vẫn ở mức nhẹ hơn so với các nước trong khu vực và chủ yếu sử dụng nguồn lực từ các ngân hàng thương mại (NHTM), do vậy mức tác động đến cung tiền là không nhiều như các quốc gia khác.

"Chúng tôi đánh giá đây là những chính sách tương đối phù hợp với điều kiện kinh tế của NHNN, mang tính chất nới lỏng có kiểm soát nhằm tránh những hệ lụy về sau như nợ xấu và bong bóng giá tài sản như giai đoạn 2009 - 2011", KBSV nêu quan điểm.

Thanh khoản hệ thống năm 2020 duy trì dồi dào, đặc biệt trong 6 tháng cuối năm với mức chênh lệch phần tăng thêm cung tiền M2 và tín dụng luôn duy trì ở mức cao.

Theo KBSV, diễn biến này chủ yếu là do dịch bệnh khiến cầu tín dụng yếu đi rõ rệt do các doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, phải thu hẹp hoạt động sản xuất kinh doanh. Cùng với đó, NHNN thực hiện nghiệp vụ mua ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối với ước tính đạt 15 tỷ USD, tương đương với bơm ra thị trường gần 350 nghìn tỷ đồng. Thanh khoản dư thừa đã khiến lãi suất liên ngân hàng và suất trái phiếu chính phủ duy trì ở mức thấp trong vòng kể từ tháng 5/2020.

Mặt bằng lãi suất huy động nhờ đó cũng giảm mạnh, với mức giảm 1,5 - 3 điểm %. Lãi suất cho vay có mức giảm nhẹ hơn, khoảng 0,5 - 1 điểm %, chủ yếu do yêu cầu giảm từ NHNN nhằm hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn sau dịch.

Theo KBSC, trong năm 2021, chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục duy trì trạng thái nới lỏng nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp và hộ gia đình gặp khó khăn.

"Nhiều khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ hạ lãi suất điều hành thêm một lần nữa trong nửa đầu năm 2021, khi áp lực giá tiêu dùng vẫn chưa đáng lo ngại. Tăng trưởng M2 sẽ tăng nhẹ so với năm 2020, dự kiến đạt 14% và nằm trong biên độ Ngân hàng Nhà nước duy trì từ năm 2018", báo cáo nêu.

Mức tăng trưởng này được đánh giá là vừa đủ để có thể cung cấp một lượng tiền lớn vào nền kinh tế, ước khoảng 1,5 triệu tỷ đồng và không tạo áp lực lên bong bóng giá tài sản. Tuy nhiên, theo KBSC, điểm bất lợi trong năm 2021 là công cụ bơm tiền đồng thông qua việc mua ngoại tệ bị hạn chế. Do đó, trong trường hợp thanh khoản thiếu hụt tạm thời, nhiều khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ phải nới thời gian đáo hạn trên thị trường OMO (hiện tại là 7 ngày).

Về tăng trưởng tín dụng trong 2021, KBSC dự báo con số sẽ ở quanh mức 12 - 14%. "Chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng tín dụng tiếp tục đà hồi phục trong năm 2021, với mức tăng 12 - 14% khi quan sát thấy các chỉ số chỉ báo như IIP, PMI cho thấy hoạt động sản xuất đang dần phục hồi, cũng như mặt bằng lãi suất cho vay đang ở mức thấp trong nhiều năm qua nhờ định hướng chính sách của Ngân hàng Nhà nước", nhóm nghiên cứu cho hay.

Theo đó, tín dụng được kỳ vọng sẽ hồi phục nhanh trong nửa cuối năm 2021, trong kịch bản vắc xin được phân phối rộng trên nhiều quốc gia, tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất hồi phục.

Về mặt bằng lãi suất, KBSC cho rằng lãi suất có thể đã chạm đáy trong năm 2020 và nửa đầu năm 2021

Tính đến thời điểm hiện tại, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng và lợi suất trái phiếu Chính phủ đã chạm mức đáy từ trước đến nay trong khi lãi suất huy động cũng giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 15 năm qua. Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu dự báo mặt bằng lãi suất có thể sẽ chạm đáy vào nửa đầu năm 2021, khi NHNN hạ lãi suất điều hành thêm 1 lần nữa và tăng nhẹ trở lại trong nửa cuối năm 2021 trong bối cảnh: Thứ nhất, kênh bơm thanh khoản tiền đồng vào thị trường bị giới hạn do công cụ mua ngoại tệ bị hạn chế và có thể đẩy mặt bằng lãi suất trên thị trường 2 tăng; thứ hai, tốc độ tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng cuối năm thường sẽ hồi phục nhanh; và thứ ba, khi lộ trình siết tỷ lệ huy động ngắn cho vay trung và dài hạn có hiệu lực vào tháng 10/2021 sẽ đẩy mạnh mức độ cạnh tranh về tiền gửi và làm đảo chiều xu hướng lãi suất tiền gửi đang giảm.