Nghịch lý ở Thanh Hóa: Thiếu nhà ở xã hội nhưng đất nền khu đô thị bỏ hoang

Bất cập tại các dự án nhà ở xã hội

Thống kê tại Chương trình phát triển nhà ở tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030 cho thấy tổng diện tích xây dựng nhà ở tăng thêm đến năm 2025 khoảng 19.642.267m2 sàn, tương ứng với khoảng 193.939 căn (trong đó nhà ở thương mại là 87.695 căn, nhà ở xã hội chỉ 8.383 căn).

Trong đó, nhu cầu quỹ đất phát triển các dự án đầu tư xây dựng nhà ở giai đoạn 2021 – 2025 cho nhà ở thương mại là 7.400,1ha, nhà ở xã hội hạn hẹp là 173,0ha; giai đoạn 2026 – 2030 nhu cầu quỹ đất cho nhà ở thương mại là 2.825,0ha, nhà ở xã hội là 375,0ha.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng Thanh Hóa, hiện nay trên địa bàn tỉnh này có 18 dự án nhà ở xã hội đã và đang đầu tư xây dựng, trong đó, 12 dự án đảm bảo tiến độ, đã đưa vào sử dụng một phần hoặc toàn bộ dự án, 6 dự án chậm tiến độ.

Từ thực trạng phát triển nhà ở dành cho đối tượng chính sách, người có thu nhập thấp còn nhiều hạn chế, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản chỉ đạo về việc rà soát đối với các dự án xây dựng nhà ở thương mại (tại đô thị loại III trở lên) đã có quy hoạch chi tiết nhưng chưa bố trí quỹ đất phát triển nhà ở xã hội…

Đối với trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị thuộc diện phải bố trí quỹ đất 20% để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định nhưng có sự thay đổi quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết của địa phương, dẫn đến việc bố trí quỹ đất 20% không còn phù hợp thì giao các đơn vị đề xuất dự án có báo cáo rà soát và đề xuất ý kiến cụ thể.

Bên cạnh đó, việc bố trí quỹ đất 20% dành cho xây dựng nhà ở xã hội tại các mặt bằng đã được phê duyệt đến nay vẫn chưa mang tính khả thi. Bởi lẽ, thực tế hiện nay cho thấy, đa số các dự án được bố trí quỹ đất 20% này chưa được các nhà đầu tư quan tâm. Đa phần, nhà đầu tư chỉ hăm hăm lợi ích trước mắt là phân lô, bán nền để thu về lợi nhuận, còn việc xây dựng nhà ở xã hội thì mặc nhiên để đó, kéo dài thời gian xây dựng khiến quỹ đất này hầu như bỏ hoang.

Nhiều dự án đô thị bị bỏ hoang

Trong mấy năm trở lại đây, giá bất động sản tại Thanh Hóa liên tục tăng đã khiến hàng trăm dự án phân lô, bán nền, biệt thự, nhà phố xuất hiện. Tuy nhiên, không ít dự án sau khi được triển khai xây dựng, mở bán nhiều năm, đến vẫn chỉ là những bãi đất trống cỏ mọc um tùm, thành bãi đất hoang, là nơi chăn thả trâu bò, nơi ra vào của nghiện hút.

Ví dụ cho thấy hiện tượng trên như dự án: Khu đô thị Núi Long (TP. Thanh Hóa), Khu đô thị ven sông Đơ, Dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng và dân cư thuộc Khu đô thị Đông Hương, phường Đông Hải, TP. Thanh Hóa (MB 3241), …

Nhìn nhận chung về vấn đề này, nhiều chuyên gia bất động sản cho rằng tình trạng dự án bỏ hoang diễn ra hiện nay là do chủ đầu tư chỉ có mục đích xin đất, đua vẽ dự án để kiếm lời, kể cả các dự án đấu giá đất tại các địa phương trong tỉnh hiện nay cũng xảy ra hiện tượng trên, kể các dự án đấu giá đất nền ở những vùng thôn quê cũng bị giới đầu cơ đẩy giá. Với mức giá cao như vậy, chỉ giới đầu tư mới có thể mua được đất nền, chứ không dành cho người dân có nhu cầu ở thực.

Anh Trương Văn Chung, một nhà đầu tại Thanh Hóa nhận định: “Đa số các dự án đất nền hoặc shophouse đã bán hết từ lâu nhưng đa phần những khu đất này đều bị bỏ hoang cho thấy bộ mặt rõ nhất của thị trường, đó là nhu cầu ở thực chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ, còn lại là nhà đầu tư thứ cấp lướt sóng kiếm lời”.

Qua đó cho thấy, thực trạng các dự án bỏ hoang sau cơn sốt đất tại Thanh Hóa thời gian qua một phần cũng xuất phát từ chính việc buông lỏng của cơ quan quản lý, chính điều đó đã đẩy thị trường phát triển một cách tự phát, không có định hướng. Người có nhu cầu ở thực không thể mua nhà đất để an cư, trong khi đất nền bỏ hoang khiến bộ mặt đô thị nham nhở, ảnh hưởng tới quy hoạch phát triển chung của Thanh Hóa.

Cuối tháng 9/2023, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành 4 quyết định bãi bỏ các quyết định liên quan đến các dự án gồm: Dự án khu dân cư phía Tây đường Hải Thượng Lãn Ông, Dự án khu nhà ở thương mại xã Đông Tân, Dự án khu dân cư phường Nam Ngạn và Dự án khu dân cư kết hợp công viên thể thao Đình Hương. Lý do thu hồi là các dự án chưa đảm bảo quy định hiện hành của pháp luật (không bố trí đủ quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định tại Điều 5, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội).