Tỷ giá: Biến động giảm nhưng vẫn còn nhiều rủi ro

Thế giằng co

Ông Ngô Đăng Khoa, Giám đốc Khối Ngoại hối, Thị trường vốn và Dịch vụ Chứng khoán, HSBC Việt Nam nhận định, Fed vẫn giữ nguyên lãi suất điều hành ở mức 4,25 - 4,5%/năm nhưng chính sách thuế quan dự kiến được áp dụng trong những tháng gần đây tạo ra sự phức tạp cho các nhà hoạch định chính sách của Fed, vì rủi ro thất nghiệp và lạm phát cao hơn có thể đòi hỏi các phản ứng chính sách khác nhau.

Xung quanh vấn đề này, ông Pyon Young Hwan, Giám đốc Giao dịch ngoại hối và Phái sinh, Shinhan Việt Nam nhận định, mặc dù Fed vẫn giữ nguyên lãi suất, tuy nhiên về trung hạn, thị trường kỳ vọng Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất vào cuối năm nay. Trong trường hợp đó, USD có khả năng suy yếu dần trong nửa cuối năm. Tuy nhiên, do những bất ổn xung quanh các cuộc đàm phán thuế quan, khả năng USD giảm mạnh là khá thấp. Việc Fed cắt giảm lãi suất sẽ chịu ảnh hưởng lớn từ chính sách thuế quan, đặc biệt nếu các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump được khôi phục.

Dự báo về chính sách của Fed trong thời gian tới, ông Khoa cho biết, cân nhắc về các kịch bản giữa tăng trưởng và lạm phát trong tương lai, nhóm nghiên cứu của Ngân hàng HSBC duy trì dự báo Fed sẽ không cắt giảm lãi suất quá 75 điểm cơ bản trong giai đoạn 2025-2026. Cụ thể là có 2 lần cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong năm nay, vào tháng 9 và tháng 12, trước khi thêm giảm thêm 1 lần vào tháng 3/2026.

Quay lại câu chuyện trong nước, Ngân hàng Nhà nước đã và đang điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, với mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Thông qua các công cụ điều hành, Ngân hàng Nhà nước đang tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ tăng trưởng tín dụng, hỗ trợ doanh nghiệp, qua đó góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

“Trong bối cảnh lạm phát trong nước thấp hơn đáng kể so với mục tiêu Quốc hội đề ra, Ngân hàng Nhà nước còn dư địa hạ lãi suất điều hành để hỗ trợ mạnh mẽ hơn nữa cho kinh tế vĩ mô, nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm nay, đặc biệt trong bối cảnh các yếu tố bên ngoài còn rất khó lường. Do vậy, sự khác biệt về chính sách điều hành giữa Mỹ và Việt Nam còn khá rõ nét, khiến chênh lệch lãi suất tiếp tục duy trì ở mức cao, từ đó gây sức ép lên tỷ giá trong năm nay”, ông Khoa nói.

Nhận định về thị trường ngoại hối trong nửa cuối năm 2025, ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước đánh giá tỷ giá USD/VND tiếp tục chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, trong đó nổi bật là chính sách lãi suất của Fed và định hướng thương mại của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Theo ông Quang, mặc dù nhiều nền kinh tế lớn như châu Âu hay Nhật Bản đã bước vào chu kỳ nới lỏng tiền tệ nhờ lạm phát hạ nhiệt nhưng lạm phát tại Mỹ vẫn diễn biến phức tạp, dao động quanh ngưỡng mục tiêu. Fed hiện giữ lập trường “data-driven”, nghĩa là chỉ hành động khi các dữ liệu kinh tế cho phép. Trong đó, 2 nhóm dữ liệu then chốt là chỉ số PCE (chi tiêu tiêu dùng cá nhân) và số liệu việc làm, đặc biệt là số lượng việc làm mới tạo ra mỗi tháng.

“Dù Fed nhiều lần khẳng định sẽ giảm lãi suất hai lần trong năm 2025, nhưng thời điểm đó liên tục bị lùi: từ tháng 3, sang tháng 6, tháng 7 và nay là tháng 9. Việc trì hoãn liên tục cho thấy sự bất định của môi trường chính sách quốc tế, và điều đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến điều hành tỷ giá và lãi suất tại Việt Nam”, ông Quang nói.

Đối sách trong biến động

Ông Pyon Young Hwan dự báo đến hết quý 3/2025, tỷ giá sẽ dao động trong khoảng 25.600 - 26.000 đồng/USD. Lý do là khi chưa có sự chắc chắn trong vấn đề thuế quan, việc để VND mạnh lên không mang lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế trong nước. Tuy nhiên, trong quá trình đàm phán, nếu đồng VND tăng giá là một điều kiện thì có thể dẫn đến các đợt giảm mạnh bất ngờ của tỷ giá USD/VND. Sang quý 4/2025, sự chú ý của thị trường có thể chuyển hướng sang việc tăng trưởng kinh tế Mỹ chậm lại và mức độ căng thẳng thuế quan giảm đi.

“Khi đó, đồng USD có thể suy yếu và tỷ giá USD/VND sẽ có xu hướng giảm nhẹ. Chúng tôi kỳ vọng tỷ giá sẽ dao động trong khoảng 25.000-25.600 đồng/USD trong quý cuối năm nay. Trên cơ sở dự báo tỷ giá USD/VND có xu hướng giảm trong nửa cuối năm, chúng tôi cho rằng, các doanh nghiệp xuất khẩu cần lên kế hoạch cụ thể cho lịch trình nhận ngoại tệ từ hoạt động xuất khẩu. Việc xác định trước thời điểm nhận tiền sẽ giúp triển khai chiến lược phòng ngừa rủi ro tỷ giá một cách hiệu quả hơn”, ông Pyon Young Hwan nhận định.

Cũng theo ông Pyon Young Hwan, hiện nay, khi thực hiện bán kỳ hạn ngoại tệ (forward sell), các doanh nghiệp có thể cố định tỷ giá bán USD ở mức cao hơn tỷ giá hiện tại với các mức chênh lệch như sau: kỳ hạn 3 tháng, 0%; kỳ hạn 6 tháng, +0,1%; kỳ hạn 9 tháng, +0,3%; kỳ hạn 12 tháng, +0,4%. Nói cách khác, doanh nghiệp có thể bán USD trong tương lai với mức giá cao hơn hiện nay, điều này rất có lợi trong bối cảnh tỷ giá được dự báo giảm.

Ông Pyon Young Hwan nói: “Chúng tôi khuyến nghị các doanh nghiệp nên áp dụng chiến lược bán kỳ hạn USD/VND cho khoảng 30 - 50% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu, thay vì toàn bộ. Chiến lược này vừa giúp giảm thiểu rủi ro tỷ giá, vừa tận dụng hiệu quả tình hình thị trường hiện tại”.

Còn ông Khoa nhận định, rủi ro ngoại hối có thể xảy ra đột ngột, gây xói mòn biên lợi nhuận và làm nhiễu các dự báo, kể cả với những đồng tiền ổn định. Nếu không có giải pháp phòng ngừa tự nhiên giữa các loại tiền tệ, biến động tỷ giá có thể gây ra sự thay đổi mạnh và đột ngột về lợi nhuận. Với những doanh nghiệp có biên lợi nhuận hẹp hoặc chu kỳ hợp đồng dài, những biến động như vậy có thể dẫn đến chênh lệch lớn giữa lãi và lỗ.

“Giải pháp để quản lý rủi ro biến động tỷ giá bao gồm giao dịch ngoại tệ kỳ hạn, hợp đồng theo tỷ giá được xác định trong tương lai, là công cụ phòng ngừa rủi ro tiền tệ phổ biến nhất, ấn định tỷ giá tại thời điểm giao dịch mà không cần quan tâm đến điều khoản thanh toán. Điều quan trọng là cần xem lại toàn bộ chiến lược tỷ giá của doanh nghiệp. Nếu không, các giải pháp phòng ngừa riêng lẻ thường tốn kém, trong khi một chiến lược tỷ giá nghiêm túc tập trung vào ổn định biên lợi nhuận, thay vì chạy theo dự báo của thị trường, sẽ mang lại hiệu quả bền vững hơn qua thời gian”, ông Khoa chia sẻ.

Ở góc độ Nhà quản lý, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ khẳng định nhà điều hành thường xuyên cập nhật diễn biến của thị trường để đưa ra giải pháp phù hợp, điều hành tỷ giá linh hoạt theo cung - cầu thị trường, đảm bảo các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của doanh nghiệp và người dân được đáp ứng đầy đủ.