Tỷ giá chịu nhiều áp lực và động thái can thiệp từ NHNN

Tỷ giá VND/USD chịu nhiều áp lực

Trong công điện mới đây, Thủ tướng Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước (NHNN) điều hành tỷ giá hợp lý, quản lý chặt chẽ thị trường ngoại hối, ổn định giá trị tiền đồng, kiểm soát rủi ro và ổn định thị trường vàng.

NHNN cho hay, trong năm nay, đặc biệt tháng 8, tỷ giá VND/USD chịu nhiều áp lực. Lãi suất USD duy trì ở mức cao trong khi lãi suất tiền đồng thấp cũng tạo ra xu hướng chuyển vốn. Thêm vào đó, giải ngân vốn vay nước ngoài giảm nhưng nhu cầu trả nợ lại tăng.

Còn TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính (Học viện Tài chính) cho rằng, bên cạnh nguyên nhân từ chênh lệch lãi suất lớn giữa USD và VND, tỷ giá USD/VND còn chịu áp lực do chính sách thuế quan mới của Mỹ có thể gây khó cho hoạt động xuất khẩu và hoạt động đầu tư vào nền kinh tế.

Trong báo cáo cập nhật tình hình kinh tế vĩ mô Việt Nam và triển vọng trong những tháng tới do Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB) công bố vào ngày 8/9, các chuyên gia cho rằng áp lực giảm giá VND không hoàn toàn do bên ngoài mà chủ yếu từ nội tại. Đó là nhu cầu trả nợ ngoại tệ (USD) khu vực công và tư tăng, Kho bạc Nhà nước liên tục mua vào chi trả nghĩa vụ nợ nước ngoài của Chính phủ.

Trong 5 tháng đầu năm, Kho bạc Nhà nước đã mua vào tổng cộng 1,6 tỷ USD phục vụ nghĩa vụ nợ nước ngoài của Chính phủ - cao hơn cả năm 2023 và bằng 86% lượng mua của cả năm 2024.

Để đối phó với áp lực này, trong nửa đầu năm 2025, NHNN đã điều chỉnh tỷ giá trung tâm tăng 3,1% (so với cùng kỳ). Việc nâng tỷ giá trung tâm đồng thời mở rộng biên độ dao động +/-5%, tạo dư địa cho thị trường điều chỉnh linh hoạt hơn.

Đồng thời, NHNN đã bán ra khoảng 1 tỷ USD dự trữ ngoại hối, khiến quy mô dự trữ giảm từ 79,2 tỷ USD (tháng 12/2024) xuống còn 78,1 tỷ USD (tháng 3/2025), tương đương khoảng 2,4 tháng nhập khẩu.

Gần đây, khi tỷ giá tăng cao, NNHH tiếp tục có động thái nhằm “làm mát” thị trường ngoại tệ.

Ngày 22/8, NHNN đã phát đi thông báo kế hoạch bán ngoại tệ thông qua hợp đồng kỳ hạn, có hủy ngang trong 180 ngày. Thời điểm áp dụng vào ngày 25-26/8. Nhưng giao dịch chỉ được thực hiện đối với các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm, với giá bán 26.550 đồng/USD.

Việc cung ứng các hợp đồng bán ngoại tệ kỳ hạn (có hủy ngang) của NHNN được cho là nhằm thiết lập một ngưỡng chặn cứng cho tỷ giá liên ngân hàng quanh mức 26.550 đồng, đồng thời xóa bỏ kỳ vọng của thị trường về việc NHNN sẽ tiếp tục nới trần tỷ giá.

Trước những động thái can thiệp của cơ quan điều hành, tỷ giá VND/USD gần đây đã hạ nhiệt.

Ngày 9/9, tỷ giá trung tâm ở mức 25.236 đồng/USD, giảm khá mạnh so với mức đỉnh 25.291 đồng/USD được thiết lập vào ngày 25/8.

Kết thúc phiên 9/9, tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng thương mại cũng biến động nhẹ. Giá mua vào phổ biến quanh mức 26.177 đồng/USD, giảm 10 đồng so với ngày 8/9; giá bán ra ở mức 26.497 đồng/USD, bằng với mức trần do NHNN quy định. Giá USD bán ra tại các ngân hàng đã giảm so với mức kỷ lục 26.510 đồng/USD vào cuối tháng 8.

Tuy nhiên, tính từ đầu năm đến nay, tỷ giá trung tâm và tỷ giá USD tại các ngân hàng đã tăng khoảng 3,7%.

Giá USD trên thị trường tự do vẫn duy trì ở mức 26.915 đồng/USD chiều mua vào, bán ra là 27.015 đồng/USD.

NHNN can thiệp ngoại tệ khi cần thiết

Trước các nguyên nhân khách quan từ tình hình thế giới, áp lực tỷ giá thời gian tới được dự báo vẫn còn lớn. Để ứng phó, đại diện NHNN cho biết cơ quan này sẽ điều hành linh hoạt tỷ giá, phối hợp với công cụ lãi suất, thanh khoản và sẵn sàng bán ngoại tệ khi cần thiết.

Các chuyên gia đánh giá những biện pháp điều hành tỷ giá của NHNN sẽ giúp tỷ giá hạ nhiệt vào thời tới.

PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, giảng viên Trường đại học Kinh tế TP.HCM nhận định, sự kết hợp giữa động thái can thiệp (bán USD) của NHNN và tín hiệu nới lỏng từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ giúp giảm đáng kể áp lực lên tỷ giá USD/VND. Điều này cũng tạo thêm dư địa cho Việt Nam tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong năm nay, cũng như thời gian tới.

Ông Huân cũng kỳ vọng, Fed sẽ giảm lãi suất USD trong tháng 9 này và tiếp tục lộ trình của năm 2025.

Theo Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, quyết định giảm lãi suất của Fed và kỳ vọng vào dòng vốn FDI, kiều hối, cán cân thương mại sẽ là các yếu tố chính giúp tỷ giá hạ nhiệt vào thời điểm cuối năm.

Cùng quan điểm, Khối phân tích Chứng khoán ASEAN (ASEANSC) cho rằng, tỷ giá USD/VND sẽ bắt đầu hạ nhiệt trong quý IV/2025. Trong ngắn hạn, tỷ giá USD/VND vẫn là biến số và có thể tạo ra hiệu ứng tâm lý thận trọng tới thị trường chứng khoán nếu quán tính tăng từ đầu năm vẫn được duy trì.

Còn theo Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS), việc NHNN áp dụng công cụ điều tiết mới cùng với kỳ vọng Fed hạ lãi suất trong tháng 9 sẽ giúp giảm bớt áp lực trên thị trường liên ngân hàng, trong bối cảnh công cụ tín phiếu ngày càng kém hiệu quả. Nhờ đó, NHNN có thể duy trì chính sách lãi suất thấp đến cuối năm.

VCBS dự báo, VND sẽ ghi nhận mức giảm giá tương đối so với USD trong biên độ hợp lý khoảng 3 - 4% cho cả năm 2025.

Còn theo Ngân hàng UOB, tỷ giá USD/VND sẽ giảm nhẹ xuống mức 26.000 đồng/USD vào cuối năm 2025 và đầu năm 2026; VND có thể giảm giá 2 - 3% so với USD trong 2025.