Xuất hoá đơn từ máy tính tiền: Vượt thuế khoán, hộ kinh doanh bị truy thu và xử lý?

Hộ kinh doanh có bị truy thu?

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hiệp hội tư vấn Thuế Việt Nam cho biết, thời gian đầu triển khai quy định về xuất hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, nhiều hộ kinh doanh còn gặp những lúng túng, khó khăn ban đầu.

Đáng chú ý, một số hộ tỏ ra lo lắng rằng nếu doanh thu từ việc tuân thủ xuất hoá đơn tăng đột biến thì có bị truy thu những tháng trước không, đặc biệt với hộ đang áp dụng khoán. Cũng có trường hợp lo ngại việc kê khai thuế năm nay cao hơn nhiều so với năm trước, vậy phần chênh lệch có bị cơ quan thuế truy thu không.

“Trong 5 tháng vừa rồi, doanh thu chỉ khoảng 100 triệu/tháng, nhưng từ 1/6 hộ kinh doanh tuân thủ xuất hoá đơn có khi lên tới 300 triệu/tháng, liệu cơ quan thuế có quay lại truy thu hay không”, bà Cúc nêu ví dụ cụ thể.

Trả lời về vấn đề này, ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục thuế khẳng định, nếu việc xuất hoá đơn đó tương đương với mức doanh thu khoán thì không có gì thay đổi, chỉ khi vượt trên 50% thì cơ quan thuế mới xác định để điều chỉnh.

“Chính sách thuế không thay đổi, không tăng, chỉ là mức độ minh bạch được nâng cao, "né" thuế sẽ bị truy thu, xử phạt, thậm chí xử lý hình sự nếu nghiêm trọng”, đại diện Cục thuế nói thêm.

Theo quy định tại thông tư số 41 năm 2021 hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh mức thuế khoán của hộ kinh doanh nộp thuế theo phương thức khoán sẽ điều chỉnh lại nếu doanh thu của hộ kinh doanh có sự thay đổi 50% so với trước đó.

Cụ thể, hộ khoán thay đổi quy mô kinh doanh, địa điểm kinh doanh thì phải khai điều chỉnh, bổ sung tờ khai thuế để cơ quan thuế làm căn cứ xem xét xác định lại doanh thu và mức thuế khoán nếu qua số liệu xác minh, kiểm tra, thanh tra có căn cứ xác định doanh thu khoán thay đổi từ 50% trở lên so với doanh thu đã khoán.

Việc xác định lại doanh thu và mức thuế khoán được thực hiện kể từ tháng có thay đổi quy mô kinh doanh, thay đổi địa điểm kinh doanh. Căn cứ kết quả xác định lại doanh thu và mức thuế khoán, cơ quan thuế xử lý vi phạm (nếu có) theo quy định của pháp luật, đồng thời điều chỉnh doanh thu và mức thuế khoán cho thời gian còn lại của năm tính thuế kể từ thời điểm cơ quan thuế ra thông báo điều chỉnh.

Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền là tiền đề xoá bỏ thuế khoán

Theo Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, việc Cục Thuế tăng cường phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử để hỗ trợ thiết bị, phần mềm, giảm chi phí kết nối cho hộ kinh doanh; đồng thời cử cán bộ xuống tận địa bàn để hướng dẫn trực tiếp cách sử dụng hệ thống được cộng đồng người nộp thuế đánh giá rất cao.

Bà Cúc cũng cho rằng, việc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không chỉ giúp cơ quan thuế theo dõi sát doanh thu, ngăn ngừa gian lận thuế mà còn là tiền đề để xóa bỏ hoàn toàn hình thức thuế khoán từ ngày 01/01/2026 theo đúng Nghị quyết 68 của Trung ương.

“Khi đó, các hộ kinh doanh sẽ chuyển sang khai thuế dựa trên doanh thu thực tế, minh bạch, đúng pháp luật,” bà Nguyễn Thị Cúc nhấn mạnh.

Đại diện Ban Nghiệp vụ thuế (Cục Thuế) thông tin, đơn vị đã tập trung rà soát, phân loại các nhóm vấn đề vướng mắc chung của các hộ kinh doanh, cũng đã nắm được những thắc mắc cơ bản trong quá trình thực hiện đăng ký, sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Trong đó, tập trung vào các vấn đề chính như xác định đúng đối tượng áp dụng theo Nghị định 70 (có doanh thu 1 tỷ/năm trở lên), vướng mắc về thủ tục đăng ký, sử dụng hóa đơn điện tử, thắc mắc về chi phí đầu tư ban đầu và hỗ trợ thiết bị từ các tổ chức cung cấp giải pháp. Bên cạnh đó là việc lập hóa đơn khi khách hàng không cung cấp đầy đủ thông tin, Chế độ kế toán, xử lý thuế khoán, kê khai theo doanh thu thực tế và trường hợp bị xử phạt khi không tuân thủ quy định hóa đơn điện tử.

Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn nêu rõ, cơ quan thuế các cấp tiếp tục tổ chức các chương trình đối thoại, hỗ trợ, giải đáp các vướng mắc của hộ kinh doanh, tích cực phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp hoá đơn điện tử để kịp thời hỗ trợ tận nơi, giúp hộ kinh doanh trên địa bàn từng bước làm quen với thao tác, sử dụng thành thạo hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Trong tháng 6 này, cơ quan thuế sẽ đến từng hộ kinh doanh, hỗ trợ chuyển đổi sang hoá đơn điện tử từ máy tính tiền, đảm bảo điều kiện thực hiện tốt nhất.

“Việc này nhằm tạo sự đồng thuận, nâng cao ý thức tuân thủ và chắc chắn sẽ tạo ra chuyển biến rất tích cực cho hộ kinh doanh nói riêng và khu vực kinh tế tư nhân nói chung”, ông Sơn nhìn nhận.