Bức tranh lợi nhuận của các ngân hàng mang nhiều sự phân hóa

Thời điểm này năm 2022, mức tăng trưởng lợi nhuận quý 3 của nhiều ngân hàng được công bố có mức tăng ấn tượng, lên tới 30-40%, thậm chí có ngân hàng mức tăng tới 86% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên năm nay, bức tranh lợi nhuận ngân hàng mang nhiều sự phân hóa hơn.

Theo SSI Research, mức -1,4% lợi nhuận sau thuế quý 3 so với cùng kỳ năm ngoái, là quý tăng trưởng âm thứ ba liên tiếp của khối ngân hàng. Tăng trưởng tín dụng đến cuối tháng 10 cũng mới chỉ đạt 7,1%.

"Vấn đề là mức hấp thụ của nền kinh tế, không phải việc điều hành. Trong bối hiện nay, chúng ta khó khăn cả phía bên ngoài là xuất khẩu không tăng nên nhu cầu vay vốn lưu động không cao khi đơn hàng xuất khẩu không có nhiều, trong nước thì sức mua cũng thấp", ông Nguyễn Xuân Thành, giảng viên Đại học Fulbright, đánh giá.

Biên lãi ròng khi cho vay của các ngân hàng cũng đã giảm 0,4% trong 9 tháng. Kết quả kinh doanh ngành ngân hàng có sự phân hóa, trong khi TPB giảm 26,3%; TCB giảm 17,8% so với cùng kỳ, một số ngân hàng vẫn có mức tăng ấn tượng như: 34,9% của STB, VCB 19,9%, CTG 17,3%...

"Nếu áp dụng dự phóng trong quý 4, các ngân hàng đạt lợi nhuận tương đương quý 3, dù tín dụng tốt, NIM không giảm. Như vậy, nếu áp dụng mức lợi nhuận của quý 3 vào quý 4 thì tăng trưởng của từng ngân hàng trong quý 4 rất tốt. Chúng tôi tính toán 17 ngân hàng niêm yết có thể có mức lợi nhuận tăng trưởng 25-27% trong quý 4, cả năm tăng trưởng khoảng 5%", ông Quản Trọng Thành, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Maybank Investment Bank, cho biết.

Tăng trưởng tín dụng đến cuối tháng 10 mới chỉ đạt 7,1%. (Ảnh minh họa)

Giới tài chính kỳ vọng, lợi nhuận bình quân của các ngân hàng trên sàn có thể đạt từ 5-7,6% tăng trưởng cả năm nay.

"Tôi đánh giá việc luân chuyển vốn cho nền kinh tế đã tốt hơn ngày xưa. Hy vọng các doanh nghiệp sẽ khôi phục được các đơn hàng và tìm được đầu ra, thì mức hấp thụ vốn sẽ tăng dần vào thời điểm cuối năm", ông Huỳnh Duy Sang, Giám đốc Khối thị trường Tài chính, Ngân hàng ACB, cho hay.

P/E toàn ngành cho năm nay ở mức 8,2 lần và giá/giá trị sổ sách PB chỉ khoảng 1,4 lần, mức thấp kỷ lục của cổ phiếu ngành ngân hàng. Sự sụt giảm lợi nhuận sau khi tăng hơn 30% liên tục 3 năm qua đã được phản ánh vào giá.

Còn theo ông Trần Tánh, Phó phòng Phân tích Công ty TNHH Chứng khoán Yuanta Việt Nam nhận định, vấn đề chính của ngành ngân hàng năm nay là chất lượng tài sản, đây cũng là yếu tố có tính quyết định đối với lợi nhuận quý 3 và cả năm 2023. Quý 3 năm nay, nợ xấu ngân hàng ở mức khá cao song sẽ giảm dần từ quý 4/2023, từ đó sẽ kéo giảm trích lập dự phòng của nhiều ngân hàng. Lãi suất huy động bắt đầu giảm từ tháng 4/2023, song chi phí vốn của các ngân hàng thực giảm từ quý 2/2023 do vẫn chịu áp lực từ số vốn huy động lãi suất cao cuối năm 2022 và đầu năm 2023.

Cũng theo ông Tánh, một trong những yếu tố thúc đẩy tăng trưởng tín dụng là giải ngân đầu tư công tăng mạnh, do đó, nếu tốc độ giải ngân đầu tư công vẫn tích cực trong 3 tháng cuối năm nay thì lượng vốn tín dụng đối ứng đổ ra nền kinh tế sẽ tăng. Điều này có thể mang lại kết quả tích cực cho lợi nhuận ngành ngân hàng.

Về triển vọng kinh doanh của ngành ngân hàng năm 2024, ông Tánh cho rằng, bên cạnh chất lượng tài sản, yếu tố đáng quan tâm là lãi suất. Nếu các ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất cho vay thì biên lợi nhuận sẽ giảm. Điều này còn phụ thuộc vào động thái của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) và triển vọng kinh tế vĩ mô trong nước và thế giới. "Khả năng cao là FED sẽ không tăng lãi suất nữa và diễn biến kinh tế thế giới sẽ tích cực hơn, từ đó tác động thuận lợi đến kinh tế trong nước. Vì vậy, nhiều khả năng hoạt động của ngành ngân hàng sẽ tích cực hơn trong năm 2024", ông Tánh nói./.