Các chính sách “giải cứu” thị trường bất động sản đang được “thẩm thấu” đến đâu?

Chính sách đã “ngấm” vào thị trường?

Có thể thấy, kể từ đầu năm 2023 đến nay, Chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước đã có những động thái mạnh tay và quyết liệt nhằm giúp thị trường bất động sản (BĐS) khôi phục và phát triển trở lại.

Đầu tiên, vào ngày 17/2/2023, Thủ tướng Chính phủ chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc nhằm tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy thị trường BĐS phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Sau đó, vào ngày 5/3/2023, Chính phủ ban hành Nghị định số 08/NĐ-CP giúp giải tỏa áp lực thanh toán trái phiếu cho doanh nghiệp. Ngày 11/3/2023, Chính phủ ban hành nghị quyết số 33/NQ-CP về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường BĐS năm 2023 phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Tiếp đó, ngày 23/3/2023, trong Chỉ thị số 08/CT-TTG ngày 23/3/2023, Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ: “Phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước năm 2023 trên 95% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao”.

Ngày 21/4/2023, Nghị quyết số 58/NQ-CP ngày 21/4/2023 của Chính phủ về một số chính sách, giải pháp trọng tâm hỗ trợ doanh nghiệp chủ động thích ứng, phục hồi nhanh và phát triển bền vững đến năm 2025.

Ngày 31/3/2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành các quyết định điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành, có hiệu lực từ ngày 03/4/2023, nhằm tiếp tục thực hiện chủ trương của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giảm lãi suất cho vay nhằm tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, doanh nghiệp và người dân.

Ngày 3/4/2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 388/QĐ-TTG phê duyệt Đề án đầu tư xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội; cùng với đó là giao NHNN chủ trì gói tín dụng 120.000 tỷ đồng hỗ trợ vay đầu tư và mua nhà ở xã hội.

Ngày 23/4/2023, NHNN ban hành thông tư 02 và Thông tư 03 liên quan tới hoạt động của ngân hàng thương mại và trái phiếu doanh nghiệp. Kế đó, ngày 25/5, Phó Thủ tướng Chính phủ ký công điện 469/CĐ-TTg yêu cầu giao nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành hướng dẫn địa phương các quy định thuộc lĩnh vực mình phụ trách.

Tháng 6/2023, Nghị quyết số 105/NQ-CP phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6/2023, Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất, nhất là giảm lãi suất cho vay (phấn đấu giảm ít nhất khoảng 1,5 – 2%) và nghiên cứu, thực hiện áp dụng đối với cả khoản vay mới và đang còn dư nợ.

Đáng chú ý, trong số các chính sách đã được cơ quan quản lý nhà nước ban hành thì Nghị quyết số 33/NQ-CP được xem là “kim chỉ nam”, thể hiện một cách khá rõ ràng quan điểm và quyết tâm khôi phục thị trường BĐS từ phía Chính phủ, các bộ ngành. Nghị định số 08/NĐ-CP đang cho thấy các kết quả tương đối khả quan. Quyết định số 388/QĐ-TTg vẫn là một thách thức lớn đối với các doanh nghiệp BĐS cũng như cơ quan, sở ngành.

Về độ “ngấm” của thị trường bất động sản trong thời gian qua, theo ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, các cơ chế, chính sách trên đang tạo nên những tác động tích cực đối với nguồn cung của thị trường BĐS.

Sự thay đổi của thị trường được thể hiện từ hai nguồn chính yếu sau. Thứ nhất,một số dự án vướng mắc ở khâu pháp lý cuối cùng, được tháo gỡ và kịp thời đưa ra thị trường. Thứ hai, một số dự án trước đó đã đủ điều kiện mở bán nhưng chủ đầu tư trì hoãn việc ra hàng do tâm lý e ngại thị trường trầm lắng sẽ ảnh hưởng tới kế hoạch bán hàng. Trước các động thái quyết liệt của Chính phủ, các bộ ngành, các chủ đầu tư được trấn an tinh thần và có thêm niềm tin để quyết định mở bán.

Ông Đính cho rằng, về bản chất, các cơ chế, chính sách vẫn đang dừng lại ở giai đoạn “tiếp cận” và tháo gỡ “lớp ngoài” đối với vấn đề “nguồn cung”. Các cơ chế chính sách chưa thực sự thâm nhập và giải quyết một cách triệt để, trên diện rộng tất cả các khó khăn, vướng mắc gây ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn cung.

Tuy nhiên, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam nhấn mạnh, “nguồn cung” với sản phẩm BĐS không phải là vấn đề có thể giải quyết trong thời gian ngắn được. Bởi kể cả khi các vướng mắc về pháp lý, nguồn vốn hay các vấn đề liên quan được tháo gỡ thì vẫn cần một khoảng thời gian tương đối để có thể hình thành “nguồn cung” sản phẩm BĐS.

Thị trường sẽ khởi sắc trở lại vào giữa năm 2024

Mặc dù, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quanquản lý nhà nước đã có nhiều động thái “bơm oxy” nhưng đến nay thị trường BĐS vẫn trầm lắng, do tâm lý thận trọng chờ đợi thị trường phục hồi của các nhà đầu tư, doanh nghiệp.

Theo ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ BĐS Hà Nội, nút thắt lớn nhất đối với thị trường BĐS hiện nay là việc thực thi, đưa các chính sách vào cuộc sống. Kể từ khi ban hành chính sách, đến khi thực thi chính sách còn có độ trễ nhất định, điều này gây không ít khó khăn cho các chủ thể tham gia thị trường BĐS.

Tuy nhiên, Lãnh đạo Câu lạc bộ BĐS Hà Nội đưa ra nhận định lạc quan và triển vọng tươi sáng đối với thị trường BĐS trong thời gian tới khi vượt qua được chu kỳ khó khăn.

Ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ BĐS Hà Nội.

Theo ông Nguyễn Thế Điệp, thị trường BĐS sẽ khởi sắc trở lại vào giữa năm 2024 khi các chính sách hỗ trợ đã được ban hành bắt đầu “thẩm thấu” vào thị trường, giúp các chủ thể, đặc biệt là các nhà đầu tư có thêm niềm tin rót vốn vào các dự án, sản phẩm có tiềm năng sinh lời tốt.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Công ty Cổ phần đầu tư BĐS Toàn cầu GP. Invest cho rằng, các doanh nghiệp BĐS đều thấy rõ tác động to lớn của các biện pháp đồng bộ quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS như việc giãn nợ trái phiếu, tháo gỡ thể chế, nguồn vốn, định giá, quy hoạch, lãi suất ngân hàng…

Tác động của các chính sách, biện pháp đó đã giúp thị trường BĐS bớt ảm đạm hơn. Nhiều chủ đầu tư đã có tín hiệu phục hồi, mặc dù số doanh nghiệp BĐS phải giải thể hoặc ngừng hoạt động vẫn còn lớn. Điều quan trọng là việc triển khai Nghị quyết số 33/NQ-CP đã cởi bỏ được tâm lý e ngại, mất niềm tin của thị trường.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp nhận định, những nút thắt về chính sách dần được tháo gỡ sẽ góp phần thúc đẩy thị trường BĐS phát triển minh bạch, ổn định, bền vững hơn.