Các trường hợp đất lấn, chiếm vẫn được cấp sổ đỏ từ ngày 1/7/2024
Theo Điều 139 Luật Đất đai 2024, từ ngày 1/7, có 4 trường hợp lấn, chiếm đất vẫn được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), tùy thuộc vào điều kiện cụ thể và quá trình sử dụng đất.
Luật Đất đai 2024 quy định rõ lấn đất là hành vi tự ý chuyển dịch mốc giới, ranh giới để mở rộng diện tích sử dụng mà không được cơ quan có thẩm quyền hoặc người sử dụng hợp pháp đồng ý (Khoản 31, Điều 3). Chiếm đất là việc sử dụng đất do Nhà nước quản lý hoặc đất của người khác mà chưa được cho phép (Khoản 9, Điều 3).
Bốn trường hợp được xem xét cấp sổ đỏ
Trường hợp 1: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước ngày 1/7/2014 do lấn, chiếm: Hành lang bảo vệ công trình công cộng sau khi Nhà nước đã cắm mốc; Lòng đường, vỉa hè sau khi công bố chỉ giới xây dựng; Đất có mục đích xây trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp hoặc công trình công cộng.
Trong các trường hợp trên, Nhà nước sẽ thu hồi đất để phục vụ đúng mục đích ban đầu và không cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, nếu sau đó có điều chỉnh quy hoạch, diện tích lấn, chiếm không còn thuộc các khu vực trên, thì người đang sử dụng đất sẽ được xem xét cấp sổ đỏ và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định.
Trường hợp 2: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước ngày 1/7/2014 do lấn, chiếm đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường được giao không thu tiền sử dụng đất qua các thời kỳ.
- Nếu diện tích đất thuộc quy hoạch rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, UBND cấp tỉnh sẽ chỉ đạo thu hồi và giao cho Ban quản lý rừng. Người sử dụng đất có thể được khoán bảo vệ và phát triển rừng, hoặc nếu không có Ban quản lý, Nhà nước sẽ giao đất để bảo vệ rừng.
- Nếu diện tích đất không thuộc quy hoạch lâm nghiệp và đang được sử dụng để sản xuất nông nghiệp hoặc làm nhà ở từ trước 1/7/2014, không nằm trong quy hoạch công trình công cộng, thì sẽ được xem xét cấp sổ đỏ, kèm theo nghĩa vụ tài chính theo quy định.
Trường hợp 3: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất do lấn, chiếm không thuộc các trường hợp trên, hoặc sử dụng sai mục đích được giao, cho thuê, hoặc công nhận. Nếu việc sử dụng ổn định và phù hợp với quy hoạch, thì vẫn được xem xét cấp sổ đỏ, đồng thời phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định pháp luật.

Trường hợp 4: Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp do tự khai hoang, nếu không có tranh chấp, sẽ được cấp sổ đỏ trong hạn mức do UBND cấp tỉnh quy định. Diện tích vượt hạn mức phải chuyển sang thuê đất của Nhà nước.