Cẩn trọng với trái phiếu BĐS không có tài sản đảm bảo

Báo cáo từ Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư SSI (SSI Research) cho thấy, lượng trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành giảm mạnh trong quý IV nhưng năm 2020 vẫn là một năm tăng trưởng bùng nổ với 455.000 tỷ đồng TPDN được phát hành, tăng 48,4% so với năm 2019. Quy mô thị trường TPDN tăng thêm gần 40% và hiện chiếm khoảng 12% GDP của Việt Nam.

Theo SSI Research, lượng vốn huy động cho các dự án điện mặt trời tăng vọt từ 8.400 tỷ đồng (2019) lên 30.000 tỷ đồng (2020) trong đó tập trung nhiều vào các dự án ở Ninh Thuận, Đăk Lăk. Kế hoạch cắt giảm năng lượng tái tạo của Tập đoàn Điện lực do dư thừa nguồn cung có thể làm gia tăng rủi ro với trái phiếu điện mặt trời.

Đáng lưu ý, trái phiếu bất động sản vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất (40,1%) trong tổng phát hành toàn thị trường dù là nhóm chịu ảnh hưởng mạnh nhất bởi các quy định chặt chẽ về điều kiện phát hành tại Nghị định 81.

Tổng lượng trái phiếu bất động sản không có tài sản đảm bảo hoặc đảm bảo bằng cổ phiếu phát hành năm 2020 là gần 63.000 tỷ đồng. Nếu tính cả lượng trái phiếu không có thông tin tài sản đảm bảo, con số lên đến 119.800 tỷ đồng.

Gần 120.000 tỷ đồng trái phiếu bất động sản không có tài sản đảm bảo

Trái phiếu không có tài sản đảm bảo hoặc không có thông tin tiềm ẩn rủi ro cho nhà đầu tư. Thậm chí, tại báo cáo phát hành trái phiếu doanh nghiệp hồi tháng 10/2020, SSI Research cho biết không đánh giá cao chất lượng tài sản đảm bảo là cổ phiếu vì khi sự kiện vi phạm xảy ra, giá trị cổ phiếu sẽ sụt giảm rất nhanh, thậm chí giá trị cổ phiếu của tổ chức phát hành có thể về 0 nếu doanh nghiệp mất khả năng thanh toán hay phá sản. Do đó, các nhà đầu tư cần cẩn trọng khi xem xét đầu tư vào các trái phiếu không có tài sản đảm bảo hoặc đảm bảo bằng cổ phiếu.

Cũng theo SSI Research, các ngân hàng gia tăng đầu tư TPDN trong năm 2020, số TPDN mà các NHTM nắm giữ tăng 47% so với cuối 2019. Các NHTM có thể sẽ giảm lượng đầu tư TPDN trong năm 2021 do siết chặt quản lý từ NHNN.

Khung pháp lý có nhiều thay đổi quan trọng trong đó nổi bật nhất là yêu cầu nhà đầu tư TPDN phát hành riêng lẻ phải là NĐT chứng khoán chuyên nghiệp

Theo dự báo của SSI Research, trong năm 2021, lượng TPDN dưới hình thức phát hành ra công chúng sẽ cải thiện nhưng phát hành riêng lẻ sẽ vẫn chiếm tỷ trọng chủ yếu. Thị trường TPDN sẽ giảm nhiệt so với 2020 nhưng vẫn rất sôi động và môi trường lãi suất thấp vẫn là động lực cơ bản.