Chứng chỉ hành nghề: 'Cơn bão ngầm' trong ngành môi giới bất động sản

Phát biểu tại hội thảo chuyên đề "Chứng chỉ hành nghề Môi giới Bất động sản: Vướng ở đâu, Gỡ thế nào?", TS Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đã có hiệu lực từ 01/08/2024 với kỳ vọng lớn trong việc chuẩn hóa đội ngũ hành nghề.

"Nhưng hiện nay, chúng ta đang chứng kiến một 'nút thắt thể chế' khi quy định đã có, nhưng hệ thống vận hành thì chưa được khơi thông. Các địa phương chưa tổ chức kỳ thi sát hạch, người học không biết nên theo học ở đâu là đúng chuẩn, trong khi các doanh nghiệp thì không thể tuyển dụng đủ nhân sự có chứng chỉ hợp pháp để đảm bảo vận hành theo luật định", ông nói.

TS Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS).

Theo khảo sát của VARS IRE với khoảng gần 30.000 nhà môi giới, đến nay đã có hơn 6.000 học viên hoàn thành chương trình đào tạo theo chuẩn Thông tư 04 nhưng chưa thể tham gia kỳ thi sát hạch, do vướng mắc trong hướng dẫn tổ chức kỳ thi ở các tỉnh, thành.

Đáng lưu ý, có đến 416 doanh nghiệp môi giới báo cáo thiếu hụt nhân sự đạt chuẩn, dẫn đến việc nhiều doanh nghiệp môi giới không thể tuyển đủ nhân sự hợp pháp, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động giao dịch và quá trình phục hồi thị trường.

"Cơn bão ngầm" trong ngành môi giới bất động sản

Hội thảo đã chỉ ra một thực tế nhức nhối nhưng âm thầm, cơn “bão ngầm” trong ngành môi giới bất động sản chính là khủng hoảng xoay quanh chứng chỉ hành nghề – nơi người hành nghề bị mắc kẹt giữa kỳ vọng tuân thủ pháp luật và thực tế không có lối đi rõ ràng. Đây là một khủng hoảng âm ỉ, dai dẳng và kéo dài. Không ai dám lên tiếng, không ai dám kêu, người môi giới chỉ còn cách “gồng mình” để "sống chung với bão".

Theo khảo sát từ Viện Nghiên cứu Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE), có đến 89% lực lượng môi giới bất động sản hiện nay chưa có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ đã hết hiệu lực. Trong đó, 51,8% chưa có chứng chỉ và chưa từng qua đào tạo, 24,1% đã qua đào tạo nhưng chưa có chứng chỉ và 12,8% có chứng chỉ nhưng đã hết hiệu lực. Chỉ có 11,3% hiện đang sở hữu chứng chỉ hành nghề còn hiệu lực.

Điều này phản ánh thực trạng đáng lo ngại về tính pháp lý hành nghề và cũng đặt ra nhu cầu cấp thiết trong việc chuẩn hóa đội ngũ, tăng cường đào tạo và minh bạch hóa quy trình tổ chức thi sát hạch cấp chứng chỉ.

Bên cạnh đó, 93% người được khảo sát bày tỏ mong muốn tham gia kỳ thi sát hạch, thể hiện mức độ quan tâm rất cao đến việc tuân thủ quy định pháp luật và nhu cầu được chuẩn hóa kiến thức hành nghề. Đây cũng là tín hiệu tích cực, đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc tổ chức kỳ thi một cách bài bản, linh hoạt, đồng thời cần xem xét khả năng tổ chức theo hình thức trực tuyến để đáp ứng xu hướng số hóa và nhu cầu rộng rãi của lực lượng môi giới hiện nay.

Trong bối cảnh đó, VARS cho rằng công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm là rất cần thiết, nhưng song song với đó cần tạo điều kiện thuận lợi để các nhà môi giới bất động sản có "cơ hội được hành nghề đúng quy định". Trước khi thanh tra, hãy tạo ra lối đi, tạo ra giải pháp thực tiễn, cụ thể và khả thi để tháo gỡ cho hàng chục ngàn môi giới đang bị mắc kẹt trong vùng mù pháp lý.

Cần cơ chế phối hợp đồng bộ và linh hoạt

Trình bày về "Báo cáo tình hình tổ chức đào tạo và thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản tại Việt Nam", TS Trần Xuân Lượng, Phó viện trưởng VARS IRE, cho biết thị trường đang tồn tại một nghịch lý: đội ngũ môi giới chưa được cấp chứng chỉ, doanh nghiệp chưa có nhân lực đạt chuẩn, nhưng lại không thể tổ chức thi. Nếu không sớm tháo gỡ, tình trạng "bế tắc pháp lý" sẽ kéo dài.

TS Trần Xuân Lượng – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu, Đánh giá thị trường bất động sản (VARS IRE).

Bên cạnh đó, 88% người học cho biết họ không rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm tổ chức thi tại địa phương, điều này cho thấy sự rối rắm trong phối hợp giữa các bên.

Đặc biệt, ông Lượng nhấn mạnh vai trò của lực lượng môi giới bất động sản như một "mắt xích quan trọng trong chuỗi giao dịch và phân phối sản phẩm ra thị trường". Ông cho rằng nếu thiếu sự phối hợp để nhanh chóng triển khai kỳ thi, thì toàn bộ hệ thống cung - cầu thị trường sẽ bị ảnh hưởng.

Theo ông Lượng, việc chậm trễ trong khâu sát hạch không chỉ là vướng mắc kỹ thuật mà là "điểm nghẽn trong chuỗi vận hành của thị trường", kéo theo nguy cơ đóng băng nhân lực, đình trệ phục hồi. Muốn tháo gỡ điểm nghẽn này, cần một cơ chế điều phối hiệu quả với trách nhiệm được phân định rõ ràng, cùng sự đồng lòng và quyết tâm hành động từ cả cấp trung ương và địa phương.

Cũng trong khuôn khổ hội thảo, Viện VARS IRE đã công bố khung chương trình đào tạo và thư ngỏ gửi UBND các tỉnh đề xuất phối hợp tổ chức kỳ thi. Với hơn 6.200 học viên đã hoàn thành khóa học theo Thông tư 04, cùng đội ngũ giảng viên uy tín, Viện cam kết đảm bảo chất lượng đào tạo và hỗ trợ chuẩn hóa đầu ra .

Đồng thời, Viện VARS IRE đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với Công ty Cổ phần Tập đoàn FOUR HOME nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ môi giới thông qua các hoạt động đào tạo, hội thảo chuyên sâu, hỗ trợ tuyển dụng sau đào tạo. FOUR HOME là một trong những tập đoàn chuyên cung cấp các giải pháp bất động sản cao cấp và dịch vụ tư vấn.

Hoàng Hùng

Theo VietnamFinance Copy