Đường sắt Cát Linh-Hà Đông bị cảnh báo mất an toàn, Bộ GTVT lên tiếng

Ngày 9/6, nhiều tờ báo đồng loạt đăng tải liên danh tư vấn Apave-Certifer-Tricc (Tư vấn ACT - Pháp) đã đưa ra 16 cảnh báo dẫn tới nguy cơ mất an toàn hệ thống khi vận hành đối với dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông (Hà Nội).

Các cảnh báo được đưa ra sau khi Tư vấn ACT đánh giá 76 mối nguy hiểm, 31 chức năng an toàn, quản lý rủi ro và 10 tình huống xử lý khẩn cấp của hệ thống đường sắt Cát Linh-Hà Đông.

Cụ thể, Tư vấn ACT cho rằng, dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông không đáp ứng nhiều tiêu chuẩn kỹ thuật trong vận hành hệ thống metro của châu Âu, ví dụ như  về an toàn hệ thống điện kéo, hệ thống phanh điện. Hệ thống cũng chưa sẵn sàng xử lý tình huống khẩn cấp trong khai thác, khi thử nghiệm 10 quy trình khẩn cấp của hệ thống, có 8 quy trình thất bại.

Tổng thầu EPC là Công ty hữu hạn Tập đoàn Cục 6 đường sắt Trung Quốc cũng không cung cấp đủ tài liệu liên quan tới an toàn vận hành hệ thống. Hệ thống an toàn cháy nổ nhà ga trên tuyến không bảo đảm; hệ thống cầu cạn cũng chưa bảo đảm an toàn.

Đường sắt Cát Linh-Hà Đông tiếp tục lỡ hẹn vận hành. Ảnh: VnEconomy

Trước khuyến cáo của tư vấn ACT, Bộ GTVT cho hay, tư vấn Pháp đã đánh giá dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông theo tiêu chuẩn châu Âu, trong khi dự án được thiết kế, xây dựng theo tiêu chuẩn Trung Quốc, nên có nhiều tiêu chuẩn không bảo đảm.

Chẳng hạn, tiêu chuẩn Trung Quốc chỉ yêu cầu đánh giá và cấp chứng nhận an toàn tín hiệu, không yêu cầu đánh giá an toàn hệ thống điện kéo, phanh điện, trong khi tiêu chuẩn châu Âu phải đánh giá an toàn cả 3 hệ thống.

Thời gian qua, để vận hành hệ thống đường sắt Cát Linh - Hà Đông, Công ty Metro Hà Nội cũng cử hàng loạt cán bộ, chuyên gia sang Công ty Metro Bắc Kinh, Metro Thâm Quyến để đào tạo kỹ năng vận hành hệ thống theo tiêu chuẩn Trung Quốc.

Trong thời gian qua, khi vận hành thử đường sắt Cát Linh-Hà Đông, Metro Hà Nội đã tổ chức diễn tập 63 quy trình xử lý tình huống khẩn cấp dưới sự hỗ trợ của chuyên gia Trung Quốc. Bên cạnh đó, một số khuyến cáo của Tư vấn ACT cũng được các bên liên quan khắc phục.

Trong diễn biến mới nhất, báo Thanh niên dẫn lời lãnh đạo Bộ GTVT cho biết, dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông đã được Tư vấn Pháp cấp chứng nhận an toàn hệ thống.

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, Tư vấn Pháp đã cấp chứng nhận an toàn hệ thống cho dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông. Hiện Bộ GTVT đang chờ Hội đồng nghiệm thu Nhà nước xem xét, ra quyết định cuối cùng trước khi chính thức bàn giao cho Hà Nội để vận hành thương mại.

Cuối tháng 4, Ban Quản lý dự án Đường sắt (Bộ GTVT) và Công ty Metro Hà Nội đã hoàn thành công tác bàn giao hồ sơ tài liệu, hoàn thành công tác kiểm đếm tài sản dự án tại hiện trường. Bộ GTVT và UBND TP Hà Nội đã phối hợp thực hiện việc tiếp nhận dự án và hoàn thiện các giải pháp xử lý đối với những khuyến cáo đánh giá an toàn hệ thống của Tư vấn Pháp ACT.

Theo quy trình của công tác cấp chứng chỉ an toàn hệ thống châu Âu, Tư vấn ACT phải báo cáo Ủy ban ISA (Ủy ban các tư vấn đánh giá an toàn độc lập mà Tư vấn ACT là thành viên) xem xét ra quyết định cuối cùng. Đến ngày 29/4, Tư vấn ACT đã ban hành chứng nhận an toàn hệ thống cho dự án.

Dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quy hoạch phát triển giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2020 ngày 9/7/2008.

Bắt đầu khởi công tháng 10/2011, dự án có tiến độ hoàn thành tháng 6/2015 với tổng mức đầu tư ban đầu hơn 552 triệu USD, chủ yếu vốn vay ODA Chính phủ Trung Quốc. Với nhiều lần vỡ tiến độ và đội giá, dự án có tổng mức đầu tư sau điều chỉnh là 886 triệu USD, tương đương hơn 20.000 tỷ đồng.

Sau 13 năm chờ đợi, theo kế hoạch gần nhất, Bộ GTVT bàn giao dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông cho UBND TP Hà Nội để khai thác thương mại vào dịp lễ 30/4-1/5. Tuy nhiên, dự án này thêm lần nữa lại lỡ hẹn với người dân Thủ đô.

Bộ Giao thông vận tải lý giải: “Các điều kiện kỹ thuật của dự án đã đảm bảo có thể vận hành. Tuy nhiên, các hồ sơ, thủ tục nghiệm thu còn phụ thuộc vào quy trình kiểm tra, xem xét và đánh giá kết quả thực hiện của Tư vấn an toàn ACT và Hội đồng kiểm tra nhà nước, dẫn đến mốc thời gian đó không đạt được như mong muốn. Bộ rất mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, chia sẻ, thông cảm của nhân dân và toàn xã hội".