Hồi sức và lấy đà, công ty tài chính lại vào thời thu đậm

Công ty tài chính: Hai chiều trái ngược

Trải qua một năm 2023 đầy khó khăn, thách thức, kết quả kinh doanh của một số công ty tài chính tiêu dùng như Home Credit, EVN Finance,... trong nửa đầu năm nay đã có nhiều dấu hiệu tích cực. Một số công ty tài chính khác tuy chưa công bố kết quả kinh doanh nhưng cũng thông tin hoạt động kinh doanh đã bớt khó hơn 1-2 năm trước.

Lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2024 của Công ty Tài chính Home Credit Việt Nam đạt 474 tỷ đồng, tăng 124% so với cùng kỳ năm 2023, cao hơn lợi nhuận của cả năm 2023.

Lợi nhuận phục hồi đã giúp tỷ suất lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu (ROE) của Home Credit Việt Nam tăng gấp đôi so với nửa đầu năm ngoái, đạt 7.007 tỷ đồng. Tổng tài sản của công ty này đạt 28.308 tỷ đồng, tăng 10,6% so với cuối năm 2023.

Tương tự, báo cáo tài chính quý II/2024 của Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực (EVN Finance) cũng ghi nhận kết quả kinh doanh khởi sắc cùng chất lượng cho vay cải thiện.

Nửa đầu năm nay, EVN Finance ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt 311 tỷ đồng, tăng 56% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt 249 tỷ đồng, tăng 55,5% so với cùng kỳ, đạt 160 tỷ đồng.

Đáng chú ý, tại thời điểm 30/6/2024, nợ xấu của EVN Finance đã giảm tới 38% so với đầu năm, nguyên nhân do nợ nhóm 4 và nhóm 5 đều sụt giảm. Tỷ lệ nợ xấu quý II giảm từ mức 1,3% xuống còn 0,71%.

Tại Công ty Tài chính TNHH HD Saison, báo cáo ở hội nghị nhà đầu tư 6 tháng đầu năm 2024 của HDBank, ông Đàm Thế Thái, Phó Tổng Giám đốc HD Saison, cho biết lợi nhuận trước thuế của công ty đạt 601 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2024, gấp đôi cùng kỳ năm trước (314 tỷ đồng) và gần bằng lợi nhuận cả năm 2023 (660 tỷ đồng).

Với kết quả khả quan trong nửa đầu năm, lãnh đạo HD Saison đưa ra kế hoạch tăng trưởng tín dụng 25% và lợi nhuận sau thuế đạt hoặc vượt 1.000 tỷ đồng đã đề ra trong năm 2024.

Bên cạnh những công ty tài chính làm ăn có lãi thì vẫn có không ít công ty thua lỗ trong 6 tháng đầu năm. Tuy nhiên, quy mô lỗ của các doanh nghiệp này đã thấp hơn so với cùng kỳ năm trước.

Dựa trên số liệu báo cáo hợp nhất tại VPBank, ước tính quy mô lỗ trước thuế của Công ty Tài chính FE Credit (công ty con của Ngân hàng VPBank) được thu hẹp với mức lỗ 707 tỷ đồng tính đến hết quý II. Trong năm 2023, khoản lỗ của công ty này là hơn 3.700 tỷ đồng.

6 tháng đầu năm, FE Credit ghi nhận doanh thu lãi đạt 7.252 tỷ đồng, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ đạt hơn 919 tỷ đồng và lãi thuần từ hoạt động kinh doanh khác đạt trên 646 tỷ đồng.

Shinhan Finance, công ty tài chính có 100% vốn nước ngoài thuộc sở hữu của Shinhan Financial Group, báo lỗ sau thuế 95 tỷ đồng trong nửa đầu năm nay, quy mô giảm so với khoản lỗ 249 tỷ đồng của năm ngoái.

Mirae Asset Finance Việt Nam cũng mới công bố kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm với lỗ sau thuế 347 tỷ đồng, trong khi đó cùng kỳ trước lỗ 392 tỷ đồng.

Tính đến ngày 30/6, vốn chủ sở hữu của Mirae Asset Finance đạt 1.397 tỷ đồng, giảm gần 20% so với thời điểm cuối năm 2023. Hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu tăng từ 6,92 lần lên 8,39 lần.

Trong khi đó, Công ty Tài chính CP Tín Việt (VietCredit) báo lỗ sau thuế 185 tỷ đồng trong nửa đầu năm, quy mô gấp đôi khoản lỗ so với trong khi cùng kỳ năm trước (74 tỷ đồng).

Nguyên nhân chính của việc VietCredi tiếp tục thua lỗ trong nửa đầu năm là sự sụt giảm từ các mảng kinh doanh chính. Thu nhập lãi thuần giảm 24% so với cùng kỳ, lãi thuần từ dịch vụ giảm 87%, hoạt động mua bán chứng khoán đầu tư lỗ hơn 12 tỷ đồng.

Nhiều yếu tố hỗ trợ tăng trưởng

Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính cuối tháng 6/2024, dư nợ cho vay tiêu dùng phục vụ đời sống đạt khoảng 3,2 triệu tỷ đồng, tăng 10% so với đầu năm.

Mới đây, World Bank nâng dự báo tăng trưởng Việt Nam năm nay lên mức 6,1% từ mức cũ 5,5%.

Trong 6 tháng đầu năm, thu nhập bình quân của người lao động là 8,4 triệu đồng/tháng, tăng so với cùng kỳ năm ngoái; tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu cả nước đến hết ngày 15/8 đạt 473,33 tỷ USD.

Các chuyên gia kỳ vọng nền kinh tế phục hồi dần nửa cuối năm 2024 sẽ là cơ hội thúc đẩy đà tăng trưởng của nhóm công ty tài chính tiêu dùng, bởi thu nhập hộ gia đình được nâng cao, sức mua quay trở lại.

PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh cho rằng, thị trường tài chính tiêu dùng năm nay sẽ dần được cải thiện hơn. Một phần, tăng trưởng kinh tế năm nay tốt hơn, thu nhập của người dân tốt hơn, từ đó mở rộng chi tiêu và nhu cầu vay vốn sẽ tăng lên. Mặt khác, mặt bằng lãi suất cho vay đã về mức hợp lý hơn.

Báo cáo về thị trường tài chính tiêu dùng của FiinGroup mới đây đưa ra nhận định rằng thị trường này chạm đáy vào năm 2023 và đang chuẩn bị cho một chu kỳ tăng trưởng mới, sự phục hồi của thị trường sẽ rõ rệt hơn từ nửa sau của năm 2024.

Các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán Vietcap cho rằng lãi suất giảm và sự phục hồi của nền kinh tế sẽ giúp cải thiện nhu cầu của khách hàng và khả năng trả nợ.

Ngoài ra, việc NHNN ban hành Thông tư 12/2024/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số quy định của Thông tư 39/2016 về hoạt động cho vay được kỳ vọng tạo đột phá trong phân khúc cho vay tiêu dùng. Điểm nổi bật của thông tư này là quy định các khoản cho vay có giá trị nhỏ, không vượt quá 100 triệu đồng thì không cần phương án sử dụng vốn khả thi, phù hợp với đặc thù các khoản cho vay nhỏ...

Dù có nhiều tín hiệu phục hồi nhưng thị trường tài chính tiêu dùng cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức, nhất là trong bối cảnh chung nợ xấu có xu hướng gia tăng ở các tổ chức tín dụng.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, nhìn nhận, tình trạng nợ xấu ở khối cho vay tiêu dùng vẫn khá đáng lo ngại. Thời gian qua, đã xuất hiện những hội nhóm lôi kéo, bày cho nhau cách bùng nợ, chây ỳ trả nợ… trên mạng xã hội.

Dù các đơn vị cho vay đã có những biện pháp và sự vào cuộc của cơ quan chức năng nhưng công tác thu hồi nợ đối với nhóm khách hàng này vẫn gặp rất nhiều khó khăn, thách thức.

Vì thế, để thị trường tài chính tiêu dùng thực sự hồi sinh và tăng trưởng bền vững, các chuyên gia cho rằng, cần rất nhiều sự thay đổi đến từ cải thiện môi trường pháp lý, đặc biệt là các quy định hướng dẫn trong việc thu hồi nợ.

Với các tổ chức cho vay tiêu dùng, ngoài việc minh bạch trong hoạt động thu hồi nợ, chi phí vay…cần có biện pháp kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay đúng mục đích đã cam kết và trả nợ của khách hàng. Điều này sẽ giúp các tổ chức tín dụng hạn chế nợ xấu, bảo đảm khả năng thu hồi nợ gốc, lãi vay đầy đủ, đúng hạn theo thỏa thuận.

Còn bản thân người đi vay cũng phải có nhận thức trong việc tiêu dùng có trách nhiệm và trả nợ đúng hạn…