Không được hỗ trợ, doanh nghiệp bất động sản phải 'vay nóng' để trả lãi ngân hàng

Doanh nghiệp bất động sản “bị bỏ rơi”?

Mới đây, các ngân hàng đồng loạt công bố các gói hỗ trợ như giảm lãi, cho vay ưu đãi lãi xuất 4%/năm. Tuy nhiên đối tượng ưu tiên chỉ gồm các doanh nghiệp dệt may, da giày, dược, vật tư y tế, thương mại phân phối, bán lẻ, lúa gạo, thủy sản, vật tư nông nghiệp, vận tải, hàng tiêu dùng thiết yếu…

Các ngân hàng còn lưu ý, việc giảm lãi suất trên không áp dụng với các khoản vay chứng khoán, vay kinh doanh bất động sản, vay cầm cố giấy tờ có giá… Điều này đã vấp phải sự phản đối của các doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản.

Lãnh đạo một doanh nghiệp bất động sản cho rằng, ngân hàng đang phân biệt đối tượng khách hàng vay. Bởi khách hàng nào cũng trả lãi sòng phẳng thậm chí cho vay bất động sản lãi suất còn cao hơn các ngành nghề khác và đóng góp không nhỏ vào hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên khi họ gặp khó khăn thì lại bị loại trừ ra khỏi các chương trình hỗ trợ.

Trong khi đó, lĩnh vực bất động sản, đặc biệt là bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng gần như “đóng băng” gần 2 năm nay vì dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp không có doanh thu nhưng vẫn phải duy trì hoạt động, chi trả các chi phí, trả lãi ngân hàng… “Trong khi các ngành khác vẫn hoạt động được, có doanh thu, thậm chí lãi lớn khi dịch bệnh bùng phát thì được hỗ trợ. Như vậy quá bất công và khó chấp nhận…”, lãnh đạo một doanh nghiệp bức xúc.

Nhiều doanh nghiệp phải “vay nóng” để trả lãi ngân hàng

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước góp ý Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 01/2020/TT-NHNN và Thông tư 03/2021/TT-NHNN cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng của dịch Covid – 19.

Theo HoREA, sau hơn một năm rưỡi phòng chống đại dịch Covid – 19 và nỗ lực tự cứu lấy mình, đến nay có thể nhận thấy rõ là hầu hết các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp BĐS đã dần kiệt sức, thậm chí có một số doanh nghiệp lâm vào cảnh sức cùng lực kiệt, nguồn lực bị bào mòn và đứng trước nguy cơ bị phá sản.

HoREA đã chỉ ra hàng loạt khó khăn đang “bủa vây” các doanh nghiệp bất động sản hiện nay, trong đó khó khăn đầu tiên là những ách tắc, vướng mắc do một số quy định pháp luật bất cập và quy trình thủ tục hành chính chồng chéo đối với các dự án nhà ở thương mại.

Thứ 2 là khó khăn về dòng tiền, đây là khó khăn trực tiếp và đáng quan ngại nhất. Bởi tương tự như cơ thể bị "thiếu ô-xy", khi doanh nghiệp BĐS thiếu "ô-xy dòng tiền", không còn tiền để trả lãi vay, trả nợ sẽ bị “ngộp thở” ngay lập tức.

Khi đó, doanh nghiệp BĐS không còn tiền để duy trì bộ máy và hỗ trợ, giữ chân người lao động, không còn tiền để cầm cự qua giai đoạn quá khó khăn này, do các dự án không thể triển khai đúng tiến độ, phải dừng công trình xây dựng, thiếu sản phẩm trong lúc thị trường bị “đứng hình”, giao dịch bị sụt giảm mạnh, không bán được sản phẩm, doanh số bán hàng bị “rơi thẳng đứng”, không thể huy động được vốn như trước đây.

HoREA cho rằng, cái khó thiếu dòng tiền có liên quan trực tiếp đến cái khó về tín dụng vì trong lúc này lãi suất vay ngân hàng chưa giảm như kỳ vọng và doanh nghiệp vẫn phải trả lãi ngân hàng đều đặn hàng tháng.

Mỗi một ngày qua đi, doanh nghiệp phải chạy đôn chạy đáo vay mượn, thậm chí phải “vay nóng” để trả lương, để duy trì hoạt động tối thiểu, để trả lãi ngân hàng, nhất là các khoản vay tín dụng đến hạn.

Bởi lẽ, theo quy chế hoạt động của ngân hàng, nếu không trả được các khoản vay đáo hạn thì ngay lập tức ngân hàng tự động chuyển sang nợ xấu, hoặc nhóm nợ xấu hơn, mà đã bị xếp loại nợ xấu, nhóm nợ xấu hơn thì doanh nghiệp sẽ lâm vào bế tắc vì không thể tiếp cận được các khoản vay mới để vượt qua khó khăn.

Hiệp Hội BĐS TP HCM cũng phân tích doanh nghiệp sẽ phải đương đầu với rủi ro, nguy cơ “kẹt tiền, kẹt vốn” và  mất thanh khoản. Mặc dù có thể vẫn còn tài sản nhưng do chưa bán được dẫn đến thiếu dòng tiền, nên doanh nghiệp có thể “chết trên đống tài sản” của chính mình.

HoREA đánh giá, nếu doanh nghiệp được tiếp cận tín dụng trong lúc này hơn lúc nào hết chính là “ô-xy tín dụng” cấp cứu cho doanh nghiệp và phải trông cậy vào “máy trợ thở dòng tiền” từ nguồn tín dụng của các ngân hàng thương mại.

Kiến nghị được giãn nợ và miễn giảm lãi vay

HoREA cho rằng, trong lúc đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, các ngân hàng thương mại chia sẻ, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp là đạo lý kinh doanh. Trước hết doanh nghiệp rất cần được giảm lãi vay; gia hạn thời gian trả nợ, khoanh nợ đáo hạn, không chuyển sang nợ xấu, hoặc nhóm nợ xấu hơn và tạo điều kiện cho doanh nghiệp được tiếp cận khoản vay tín dụng mới để thực hiện dự án.

Trong gần 2 năm qua, Hiệp hội HoREA rất hoan nghênh Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo quyết liệt các ngân hàng thương mại thực hiện các giải pháp hỗ trợ khá hiệu quả cho doanh nghiệp.

Các ngân hàng đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn, giảm lãi suất cho vay cho khoảng gần 800.000 khách hàng, bao gồm các doanh nghiệp, hộ gia đình với dư nợ gần 2 triệu tỷ đồng. Trong đó, đã giảm lãi vay trực tiếp, gián tiếp cho những khoản vay cũ hay khoản vay mới cho doanh nghiệp khoảng 18.830 tỷ đồng.

Mới đây, 16 ngân hàng thương mại đã tự nguyện thống nhất cam kết các giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp, với số lãi vay sẽ được cắt giảm khoảng 20.300 tỷ đồng từ nay đến cuối năm.

Riêng 4 ngân hàng lớn nhất là Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank còn cam kết giảm thêm 1.000 tỷ đồng tiền lãi của mỗi ngân hàng để hỗ trợ cho các khách hàng với mức giảm lãi suất từ 0,5% - 1,5% tuỳ từng trường hợp. Đồng thời, có ngân hàng đưa mức lãi suất cho vay trung, dài hạn xuống còn 7%/năm.

Tuy nhiên, hầu như các doanh nghiệp bất động sản chưa được các ngân hàng xem xét hỗ trợ thỏa đáng, vì vẫn bị coi là lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn rủi ro.

Vì vậy, HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước cho phép các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được chủ động xem xét quyết định việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ của khách hàng (doanh nghiệp, bao gồm doanh nghiệp bất động sản, hộ gia đình, cá nhân) và được áp dụng đối với số dư nợ phát sinh trong khoảng thời gian từ 23/1/2020 đến ngày 30/6/2022.

Việc xem xét cho khách hàng được vay vốn mới, sẽ hỗ trợ thiết thực hơn cho các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp bất động sản bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, giúp giảm chi phí vốn vay, giảm chi phí đầu vào và tiếp cận các khoản vay mới, có thêm thời gian dần phục hồi sản xuất, kinh doanh trong điều kiện bình thường mới.

"Trên cơ sở lãi suất tiền gửi bình quân hiện nay, HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước khuyến nghị các ngân hàng thương mại xem xét giảm lãi cho vay khoảng 2%/năm cho các khách hàng là hợp lý hợp tình, đảm bảo hài hoà lợi ích của các bên", HoREA nhấn mạnh.