Mức lãi suất cho vay nào phù hợp cho nhà ở xã hội?
Ngân hàng ACB triển khai gói vay mua nhà với lãi suất 5,5% cố định trong 5 năm đã khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu mức lãi suất hiện tại cho vay nhà ở xã hội, lên đến 6,6%/năm, có cần được điều chỉnh để hợp lý hơn.
Hiện nay, cả nước đang triển khai 4 gói tín dụng ưu đãi cho chương trình nhà ở xã hội (NƠXH). Đầu tiên là gói vay tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) với lãi suất 6,6%/năm, áp dụng từ ngày 1/8/2024 theo quy định mới, tăng 1,8% so với trước đây. Theo Nghị định số 100/2024, các khoản vay đã ký trước thời điểm này sẽ áp dụng lãi suất bằng mức vay hộ nghèo do Thủ tướng quy định (hiện là 6,6%/năm). Tính đến giữa năm 2024, dư nợ gói vay này đạt khoảng 17.000 tỷ đồng, hỗ trợ hơn 44.000 khách hàng.
Gói tín dụng thứ hai là chương trình 120.000 tỷ đồng (nay tăng lên 145.000 tỷ đồng), trong đó lãi suất ưu đãi hiện là 7%/năm đối với chủ đầu tư và 6,5%/năm cho người dân, thấp hơn 1,5-2% so với lãi suất trung bình của 4 ngân hàng thương mại nhà nước. Ngân hàng Nhà nước đang trình Chính phủ điều chỉnh lãi suất vay NƠXH theo hướng giảm thêm 3-5% so với mức trung bình. Gói vay này có sự tham gia của 9 ngân hàng, gồm Agribank, Vietcombank, VietinBank, BIDV, TPBank, Techcombank, VPBank, MB, HDBank, và đã giải ngân 1.344 tỷ đồng tính đến giữa năm 2024.
Gói thứ ba là chương trình 30.000 tỷ đồng, đã giải ngân hơn 34.000 tỷ đồng cho hơn 56.000 trường hợp tính đến cuối năm 2024. Theo Quyết định số 2690 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, lãi suất vay hỗ trợ nhà ở năm 2025 là 4,7%/năm, giảm so với mức 4,8%/năm năm trước.
Cuối cùng, các chương trình cho vay nhà ở chính sách tại địa phương như Tp.HCM có Quỹ phát triển nhà ở dành cho cán bộ, công chức, viên chức. Lãi suất hiện là 3,2%/năm, giảm từ mức 4,7%/năm, với hạn mức vay tối đa 900 triệu đồng, thời gian vay lên đến 20 năm.
So sánh với gói vay 5,5%/năm trong 5 năm đầu mà ACB triển khai dành cho người trẻ, rõ ràng mức lãi suất của các chương trình NƠXH vẫn cao hơn. Tuy nhiên, ông Ngô Gia Hoàng (Trường ĐH Luật Tp.HCM) nhấn mạnh rằng, lãi suất 5,5%/năm của ACB chỉ áp dụng trong thời gian ưu đãi 5 năm đầu, sau đó sẽ điều chỉnh theo lãi suất thị trường. Người vay cần tính toán kỹ khả năng chi trả dài hạn, đặc biệt khi thu nhập không ổn định. Trong khi đó, các gói vay NƠXH thường có thời gian ưu đãi dài hơn, mang lại sự ổn định tài chính.
"Tuy nhiên, để vay mua NƠXH, người dân phải đáp ứng nhiều điều kiện như giới hạn về thu nhập, tình trạng nhà ở, cùng với thủ tục phức tạp và nguồn cung dự án hạn chế. Trong khi đó, gói vay của các ngân hàng thương mại như ACB có thủ tục đơn giản hơn, khả năng tiếp cận dễ dàng. Để hỗ trợ tốt hơn, cần tăng cường các gói vay thương mại ưu đãi và đồng thời nghiên cứu hạ lãi suất cũng như đơn giản hóa thủ tục vay mua NƠXH," ông Ngô Gia Hoàng nhận định.
Việc triển khai các gói tín dụng ưu đãi cho nhà ở xã hội thể hiện nỗ lực của Chính phủ và các ngân hàng trong việc hỗ trợ người dân có chỗ ở ổn định, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp. Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả, cần đồng bộ hóa các chính sách, giảm lãi suất, đơn giản hóa thủ tục vay, đồng thời đẩy mạnh nguồn cung dự án NƠXH. Cùng với đó, việc mở rộng các gói vay thương mại với lãi suất hợp lý sẽ mang lại cơ hội tiếp cận nhà ở rộng rãi hơn cho người trẻ, giúp họ từng bước hiện thực hóa ước mơ sở hữu mái ấm, góp phần xây dựng một xã hội ổn định và phát triển bền vững.
