Người lao động khó tiếp cận nhà ở, giải quyết giấc mơ an cư như thế nào?
Hiện nay, không chỉ giá mua mà giá thuê nhà ở xã hội (NOXH) cũng cao ngất ngưởng, lên đến cao nhất nhất là 198.000 đồng/m2/tháng, tương đương gần 14 triệu đồng cho căn hộ 70m2. Các chuyên gia cho rằng, mức giá này còn cao hơn thuê nhà ở thương mại nên người thu nhập thấp khó tiếp cận.
Trong bối cảnh nguồn cung nhà ở vừa túi tiền còn khan hiếm, giá nhà tại nhiều dự án nhà ở xã hội liên tục tăng mạnh. Khảo sát thực tế tại một số dự án NƠXH đã đi vào vận hành tại địa bàn Thủ đô Hà Nội như: Rice City (Linh Đàm, Hoàng Mai), The Vesta Phú Lãm (Hà Đông), Đồng Mô (Đại Kim, Hoàng Mai), NHS Trung Văn (Nam Từ Liêm)... mức giá mở bán tại các dự án này rơi vào khoảng 15 – 20 triệu đồng/m2, nhưng đến thời điểm hiện tại đều được rao bán từ 50 – 65 triệu đồng/m2. Tương tự, một số dự án NƠXH ở xa khu vực trung tâm hơn như: NƠXH Phúc Đồng (Long Biên), Ecohome (Bắc Từ Liêm) cũng có giá bán dao động từ 40 - 45 triệu đồng/m2…
Đáng nói, không chỉ những căn hộ NƠXH đã qua sử dụng, mà ngay cả những dự án chuẩn bị mở bán cũng đang được niêm yết với mức giá cao ngất ngưởng. Đơn cử như dự án NƠXH Hạ Đình (xã Tân Triều, huyện Thanh Trì), theo thông tin từ Sở Xây dựng Hà Nội, mức giá bán tạm tính tại dự án này khoảng 25 triệu đồng/m2, cao nhất trong số các dự án NƠXH được mở bán từ trước đến nay trên địa bàn TP.
Không chỉ giá bán mà giá thuê phân khúc này cũng tăng cao, thậm chí ngang ngửa với nhà ở thương mại.
Cụ thể, mới đây Hà Nội đã ban hành khung giá cho thuê nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng không bằng vốn đầu tư công, nguồn tài chính công đoàn trên địa bàn thành phố.
Theo đó, từ ngày 14/4, khung giá cho thuê nhà ở xã hội sẽ được áp dụng như sau.
Nhà có 10 tầng trở xuống, mức giá thuê tối thiểu mỗi tháng là 48.000 đồng/m2 và tối đa là 96.000 đồng/m2
Nhà có số tầng từ 11 đến 20 tầng, mức giá thuê tối thiểu mỗi tháng là 55.000 đồng/m2 và tối đa là 110.000 đồng/m2.
Nhà có số tầng từ 21 đến 30 tầng, mức giá thuê tối thiểu mỗi tháng là 75.000 đồng/m2 và tối đa là 150.000 đồng/m2.
Nhà hơn 30 tầng, mức giá thuê tối thiểu mỗi tháng là 99.000 đồng/m2 và tối đa là 198.000 đồng/m2.
Trong thực tế, các chủ đầu tư nhà ở xã hội vốn đã đặt ra mức giá cho thuê tương đối sát so với khung giá trên.
Giám đốc một doanh nghiệp bất động sản cho rằng, mức giá cho thuê NOXH như trên là quá cao so với thu nhập trung bình của người lao động. Thậm chí, giá thuê cao nhất NOXH còn ngang hoặc cao hơn giá cho thuê căn căn hộ thương mại tại khu vực trung tâm.
Mở rộng cơ hội an cư như thế nào?
Mới đây, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Vương Duy Dũng thông tin việc Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến dự thảo nghị quyết thí điểm về chính sách đặc thù phát triển NƠXH, chuẩn bị trình Chính phủ, để tiếp tục trình Quốc hội thông qua nghị quyết này.
Liên quan đến dự thảo nghị quyết thí điểm về chính sách đặc thù phát triển NƠXH, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu nhìn nhận: “Đối với NƠXH, thủ tục đầu tư xây dựng dự án chỉ mới là bước đầu. Triển khai một dự án NƠXH, từ khi “thai nghén” đến lúc hoàn tất xây dựng, là hành trình gian nan của không ít DN. Chưa kể quá trình tổ chức đấu thầu kéo dài tốn công sức của các cơ quan Nhà nước và các nhà đầu tư. Vì vậy, việc chỉ định thầu, đồng nghĩa không phải thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của Luật Nhà ở và pháp luật về đấu thầu. Đề xuất này nếu được thông qua sẽ rút ngắn thời gian thực hiện quy trình, thủ tục hành chính, thu hút thêm nhiều DN tham gia làm NƠXH”. Ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh, việc thí điểm thành lập Quỹ nhà ở quốc gia để phát triển nhà giá rẻ tiếp tục là một đề xuất hợp lý, sẽ tạo động lực tốt, giúp cân đối giữa nguồn cung và sức cầu, vì lâu nay cơn khát về NƠXH vẫn chưa thể đáp ứng như mong đợi.
“Nếu không có các giải pháp đột phá, thì mục tiêu đến năm 2030 đạt 1 triệu căn NƠXH sẽ khó có thể về đích. Trong bối cảnh này, việc thành lập Quỹ phát triển NƠXH quốc gia đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tài chính cho các dự án NƠXH, giúp giảm chi phí và tăng khả năng tiếp cận nhà ở cho người có thu nhập thấp. Từ đó, giúp người thu nhập trung bình thấp có cơ hội an cư lạc nghiệp” - ông Lê Hoàng Châu nói thêm.
Đồng quan điểm, TS Cấn Văn Lực - chuyên gia kinh tế, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính - Tiền tệ quốc gia cũng cho rằng, việc thành lập “Quỹ nhà ở quốc gia” để phát triển NƠXH tại các đô thị lớn là rất cần thiết để thống nhất thực hiện trong cả nước: “Trước đây, Việt Nam từng có một thời kỳ có quỹ tiết kiệm nhà ở quốc gia, giờ chúng ta có thể khởi động lại, rất khả thi, nhân văn và bền vững” - TS Cấn Văn Lực đề xuất.
