Phạt đến 40 triệu nếu vi phạm trong cho vay tiêu dùng

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đang lấy ý kiến góp ý của nhân dân đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 88/2019/NĐ-CP ngày 14/11/2019 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.

Trong dự thảo Nghị định, NHNN bổ sung một điều về vi phạm hành chính trong cho vay tiêu dùng của công ty tài chính theo quy định tại Thông tư 43/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 (đã được sửa đổi, bổ sung). Cụ thể, bổ sung Điều 14a vào sau Điều 14 như sau:

Vi phạm quy định về cho vay tiêu dùng của công ty tài chính, phạt tiền từ 10-15 triệu đồng đối với hành vi vi phạm quy định về mức cho vay tiêu dùng tối đa đối với một khách hàng.

Phạt tiền từ 15-20 triệu đồng đối với hành vi vi phạm về biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ.

Phạt tiền từ 20-40 triệu đồng đối với một trong các hành vi vi phạm: Không ký kết hợp đồng về việc mở điểm giới thiệu dịch vụ; Hợp đồng về việc mở điểm giới thiệu dịch vụ không quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn của các bên liên quan và thời hạn hiệu lực hợp đồng; Thực hiện hoạt động tại điểm giới thiệu dịch vụ không đúng quy định pháp luật.

Nâng mức phạt đối với vi phạm hành chính liên quan đến lĩnh vực phòng chống rửa tiền, phòng, chống tài trợ khủng bố

Tại dự thảo Nghị định, NHNN cũng sửa đổi các mức xử phạt liên quan đến lĩnh vực phòng, chống rửa tiền; phòng, chống tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt. Dự thảo đã tăng mức phạt tiền lên gấp đôi, gấp ba lần quy định hiện hành và bổ sung thêm các nội dung mới.

Cụ thể, phạt tiền 60-100 triệu đồng (quy định hiện tại là phạt 20-30 triệu đồng) đối với hành vi không báo cáo đúng thời hạn theo quy định của pháp luật về phòng, chống rửa tiền, phòng, chống tài trợ khủng bố và phòng, chống phổ biến vũ khí huỷ diệt hàng loạt.

Phạt tiền 80-120 triệu đồng (hiện tại phạt 30-50 triệu đồng) đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây: Không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn; Không báo cáo các giao dịch đáng ngờ liên quan đến rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt; Không báo cáo các giao dịch chuyển tiền điện tử.

Phạt tiền từ 200 - 350triệu đồng (hiện tại là phạt 80-100 triệu đồng) đối với hành vi không báo cáo hành vi rửa tiền nhằm tài trợ khủng bố, không báo cáo khi có nghi ngờ khách hàng hoặc giao dịch của khách hàng liên quan đến tài trợ khủng bố hoặc khách hàng nằm trong danh sách đen theo quy định của Luật Phòng, chống khủng bố và pháp luật về phòng, chống phổ biến vũ khí huỷ diệt hàng loạt.

Phạt tiền từ 200 - 350 triệu đồng (hiện tại phạt 150-200 triệu đồng) đối với hành vi không giám sát đặc biệt đối với các giao dịch có giá trị lớn bất thường hoặc phức tạp; giao dịch với tổ chức, cá nhân tại quốc gia, vùng lãnh thổ nằm trong danh sách do Lực lượng đặc nhiệm tài chính công bố nhằm chống rửa tiền hoặc danh sách cảnh báo theo quy định tại Điều 16 Luật Phòng, chống rửa tiền, không thường xuyên kiểm tra, làm rõ ngay khi có nghi ngờ giao dịch của khách hàng có liên quan đến tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí huỷ diệt hàng loạt.

Với hành vi vi phạm quy định về nhận biết và cập nhật thông tin khách hàng, dự thảo Nghị định tăng mức xử phạt lên gấp đôi, gấp ba.

Theo đó, phạt tiền từ 60 - 100 triệu đồng (hiện tại phạt 20-30 triệu đồng) với hành vi không cập nhật, cập nhật thông tin nhận biết khách hàng không đúng quy định tại Luật Phòng, chống rửa tiền và Luật Phòng, chống khủng bố.

Phạt tiền từ 80 - 100 triệu đồng với hành vi không bảo đảm bí mật thông tin, tài liệu báo cáo quy định tại Điều 29 Luật Phòng, chống rửa tiền và Luật Phòng, chống khủng bố. 

Ngoài ra, dự thảo Nghị định còn bổ sung hình thức phạt tiền từ 200 – 350 triệu đồng  với hành vi không rà soát hoặc thời gian rà soát chậm trễ thông tin khách hàng và các bên liên quan với danh sách tổ chức, cá nhân liên quan đến khủng bố, tài trợ khủng bố, tổ chức, cá nhân bị chỉ định tham gia vào việc phổ biến và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt theo quy định tại Luật phòng, chống rửa tiền, Luật phòng, chống khủng bố và pháp luật phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.”

Với vi phạm quy định về quy định nội bộ về phòng, chống rửa tiền, cũng nâng mức phạt từ 60-100 triệu đồng hiện nay lên 200-350 triệu đồng, áp dụng các  hành vi hông ban hành quy trình quản lý rủi ro các giao dịch liên quan tới công nghệ mới, không xây dựng quy định về phân loại khách hàng trên cơ sở rủi ro, không ban hành quy định nội bộ hoặc ban hành quy định nội bộ theo quy định của Luật Phòng, chống rửa tiền.

Ngoài ra, các vi phạm về việc xác định khách hàng nước ngoài là cá nhân có ảnh hưởng chính trị, vi phạm quy định về nhận biết, phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro, vi phạm quy định về kiểm toán nội bộ trong phòng, chống rửa tiền, rà soát khách hàng và giao dịch, quan hệ ngân hàng đại lý… đều bị tăng mạnh mức xử phạt.

Đối với vi phạm quy định về trì hoãn giao dịch, phong tỏa tài khoản; niêm phong hoặc tạm giữ tài sản, mức phạt tăng mạnh lên cao nhất 500 triệu đồng. Cụ thể, phạt tiền từ 150 - 200 triệu đồng (hiện tại là 40-80 triệu đồng) đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

Thứ nhất, không báo cáo việc trì hoãn giao dịch khi các bên liên quan tới giao dịch thuộc danh sách đen hoặc có lý do để tin rằng giao dịch được yêu cầu thực hiện có liên quan đến hoạt động phạm tội quy định tại khoản 3 Điều 33 Luật Phòng, chống rửa tiền;

Thứ hai, không báo cáo việc thực hiện phong tỏa tài khoản, niêm phong, tạm giữ tài sản khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại Điều 34 Luật Phòng, chống rửa tiền;

Thứ ba, không báo cáo ngay khi thực hiện việc tạm ngừng lưu thông, phong tỏa toàn bộ tiền, tài sản liên quan đến tài trợ khủng bố và phổ biến vũ khí huỷ diệt hàng loạt.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng nâng mức phạt tiền từ 100-150 triệu hiện nay lên mức 250-500 triệu đồng với 3 hành vi:

Không áp dụng biện pháp trì hoãn giao dịch khi các bên liên quan tới giao dịch thuộc danh sách đen hoặc có lý do để tin rằng giao dịch được yêu cầu thực hiện có liên quan đến hoạt động phạm tội quy định tại khoản 1 Điều 33 Luật Phòng, chống rửa tiền;

Không phong tỏa tài khoản, không áp dụng biện pháp niêm phong hoặc tạm giữ tài sản khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại Điều 34 Luật Phòng, chống rửa tiền;

Không thực hiện ngay việc tạm ngừng lưu thông, phong tỏa toàn bộ tiền, tài sản liên quan đến khủng bố, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí huỷ diệt hàng loạt.

NHNN giải thích, việc tăng mức độ xử phạt các vi phạm về phòng, chống rửa tiền; phòng, chống tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt là để phù hợp với thông lệ quốc tế.