TT Trump tuyên bố sắp tăng thuế lên tới 70% với nhiều quốc gia

Mức thuế có thể lên tới 70%

Vào ngày 9/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra thời hạn 3 tháng để các quốc gia đàm phán thỏa thuận thương mại với Mỹ, nếu không sẽ đối mặt với mức thuế quan "có đi có lại" cao hơn. Nay khi chỉ còn vài ngày nữa là thời hạn đó kết thúc, Nhà Trắng dự kiến sẽ bắt đầu gửi thư đến khoảng một chục quốc gia mỗi ngày với thông điệp: “Thời gian đã hết, và đây là mức thuế quan mới của các bạn”.

Phát biểu vào sáng 4/7 tại Căn cứ chung Andrews, Tổng thống Trump cho biết ông sẽ thông báo cho 10 đến 12 quốc gia mỗi ngày trong vòng 5 ngày tới. Mỗi lá thư sẽ nêu rõ mức thuế mới mà các quốc gia này sẽ phải chịu. Theo ông Trump, trong phần lớn các trường hợp, mức thuế mới sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/8.

“Mức thuế sẽ dao động từ 10% và 20% đến 60% hoặc 70%. Những lá thư đầu tiên sẽ được gửi đi ngay trong ngày mai. Chúng tôi đã hoàn tất biểu mẫu cuối cùng, trong đó giải thích rõ ràng các quốc gia sẽ phải trả bao nhiêu thuế khi xuất khẩu hàng hóa vào Mỹ”, Tổng thống Trump nêu rõ.

Trước đó, vào tháng 4, ông Trump đã áp dụng mức thuế "có đi có lại" lên tới 50% đối với phần lớn các đối tác thương mại của Mỹ. Việc nâng trần thuế lên 60% – 70% có thể vượt xa ngưỡng này, kéo theo sự sụt giảm mạnh của thị trường chứng khoán toàn cầu, trong khi trái phiếu và đồng USD cũng bị bán tháo.

Dù thị trường tài chính Mỹ đóng cửa trong ngày Quốc khánh (4/7), nhưng các chỉ số chứng khoán và hợp đồng tương lai tại nhiều nơi trên thế giới đã giảm điểm đáng kể.

Hiện vẫn chưa rõ những quốc gia nào sẽ nhận được thư từ Nhà Trắng, nhưng Tổng thống Trump trước đây từng chỉ trích một số đối tác như Liên minh châu Âu và Nhật Bản vì đã "mặc cả quá mức".

Trong tuần này, ông đe dọa sẽ gửi thư cho Nhật Bản, quốc gia mà ông gọi là "được chiều hư", để áp mức thuế quan lên tới 35%. Tuy nhiên, đây có thể chỉ là một chiến thuật đàm phán và chưa rõ liệu các đối tác này có nằm trong danh sách bị áp thuế mới hay không.

Ông Trump cho biết ông hy vọng các thư thông báo sẽ được chuyển tới trước thời hạn do chính quyền tự đặt ra là ngày 9/7, thời điểm cuối cùng để các quốc gia đàm phán xong thỏa thuận với Mỹ. Tuy nhiên, chính quyền Mỹ vẫn để ngỏ khả năng linh hoạt đối với những quốc gia đang nỗ lực thiện chí đàm phán, như Ấn Độ.

Tuần trước, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết: “Thời hạn không quá quan trọng”.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cũng bày tỏ quan điểm tương tự khi nói trên Fox Business rằng ông tin các cuộc đàm phán có thể được hoàn tất vào Ngày Lao động (Labor Day - 1/9), muộn hơn so với thời hạn 9/7.

Tuy nhiên, phát biểu mới nhất của Tổng thống Trump vào ngày 4/7 lại cho thấy một lập trường cứng rắn hơn. Khi được hỏi liệu có quốc gia nào được hưởng sự linh hoạt trong thời hạn áp thuế hay không, ông trả lời: “Không hẳn”.

“Họ sẽ bắt đầu trả tiền vào ngày 1/8. Trong hầu hết mọi trường hợp, dòng tiền sẽ chảy vào Mỹ kể từ ngày đó”, ông Trump nói.

Dù vậy, Bộ trưởng Bessent vẫn lạc quan rằng một loạt thỏa thuận có thể được ký kết trước ngày 9/7. Với những quốc gia không đạt được thỏa thuận, Mỹ có thể sẽ áp mức thuế tối thiểu 10%, như thông báo “Ngày giải phóng” mà ông Trump công bố hôm 2/4.

Trong tuần này, Tổng thống Trump xác nhận điều đó khi nói: “Chúng tôi đã có một vài thỏa thuận khác, và khi nói đến các quốc gia nhỏ hơn, chúng tôi sẽ giữ nguyên mức thuế quan”.

200 quốc gia, nhưng chỉ một số thỏa thuận được ký kết

Tính đến hiện tại, chính quyền Tổng thống Trump mới chỉ ký các khuôn khổ đàm phán thương mại với Anh và Trung Quốc. Trong tuần này, ông Trump tuyên bố đã đạt được thỏa thuận với Việt Nam.

Suốt nhiều tháng qua, chính quyền Tổng thống Trump liên tục khẳng định rằng các thỏa thuận đang trong tình trạng "sắp hoàn tất", với 18 đối tác chủ chốt đang cùng Mỹ tìm cách hạ thấp rào cản thương mại, trong khi hàng trăm quốc gia khác chờ được miễn thuế.

Đã có thời điểm ông Trump tuyên bố rằng 200 thỏa thuận có thể được ký kết và gần như đã hoàn thành. Trong cuộc phỏng vấn với tạp chí Time hồi cuối tháng 4, ông nói: “Tôi đã thực hiện tất cả các thỏa thuận. Tôi đã thực hiện 200 thỏa thuận”.

Tuy nhiên, hơn 2 tuần sau đó, Tổng thống Trump thừa nhận rằng việc ký kết hàng trăm, thậm chí hàng chục thỏa thuận trong khoảng thời gian ngắn là không khả thi – quan điểm mà ông nhắc lại trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng cuối tuần trước.

“Bạn biết đấy, chúng tôi có 200 quốc gia. Chúng tôi không thể làm điều đó. Vì vậy, tại một thời điểm nhất định, có thể trong tuần rưỡi tới hoặc sớm hơn, chúng tôi sẽ gửi thư cho họ. Chúng tôi đã nói chuyện với nhiều quốc gia, và giờ chỉ còn việc thông báo họ phải trả bao nhiêu để được kinh doanh tại Mỹ. Việc này sẽ được thực hiện rất nhanh”, Tổng thống Trump nói.

Ý tưởng thiết lập mức thuế mới đối với các quốc gia không thể hoặc không muốn ký thỏa thuận với Mỹ đã được ông Trump đề cập từ hơn 2 tháng trước. Vào ngày 23/4, ông cho biết chính quyền của mình sẽ “thiết lập thuế quan” đối với các quốc gia không đàm phán được các điều khoản mới trong vài tuần tới.

Đến ngày 16/5, ông tiếp tục khẳng định rằng trong 2 đến 3 tuần, Mỹ sẽ “thông báo mức thuế quan cho từng quốc gia”.

Và đến ngày 3/7 tuần này, ông nói: “Những lá thư đó sẽ được gửi đi chỉ trong một ngày nữa. Việc này sẽ dễ dàng hơn nhiều. Chúng ta có hơn 170 quốc gia, và bạn có thể ký được bao nhiêu thỏa thuận chứ?”.