Áp lực vẫn đang “đè nặng” lên thị trường bất động sản?
Tín dụng cho bất động sản lãi suất vẫn ở mức cao, thanh khoản sụt giảm mạnh là những áp lực vẫn đang đè nặng lên thị trường bất động sản suốt thời gian. Mặc dù không thể phủ nhận những động thái tích cực từ việc ban hành những chính sách nhằm gỡ khó cho thị trường bất động sản của Chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước kể từ đầu năm đến nay.
Thị trường bất động sản chịu nhiều áp lực
Báo cáo mới đây của Bộ Xây dựng đã chỉ ra, trong 6 tháng đầu năm 2023, giá giao dịch bất động sản tiếp tục có xu hướng giảm so với 6 tháng cuối năm 2022, trong đó thời điểm giá giảm nhiều là quý I năm nay. Giá chung cư tại các địa phương giảm 2-6% so với kỳ trước, nhà ở riêng lẻ giảm 6-10% so với kỳ trước, đất nền tại các dự án giảm khoảng 8-11%.
Mặc dù một số ngân hàng thương mại đã giảm lãi suất cho vay nhưng hoạt động tại thị trường bất động sản vẫn chưa thể sôi động trở lại. Giao dịch trầm lắng, doanh nghiệp không tiếp cận được các nguồn vốn, dừng triển khai các dự án bất động sản, cắt giảm lao động… ảnh hưởng đến an sinh, trật tự xã hội.
Trong khi đó, vừa qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ra quyết định giảm loạt lãi suất điều hành áp dụng để hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế. Đây là lần thứ 4 liên tiếp kể từ giữa tháng 3/2023 đến nay, NHNN điều chỉnh giảm các lãi suất điều hành.
Động thái nói trên của ngân hàng được kỳ vọng sẽ tiếp sức cho thị trường bất động sản, giúp người mua nhà có thể tiếp cận vốn vay với lãi suất phù hợp.
Tuy nhiên, theo những người trong cuộc, thông tin giảm lãi suất chỉ có tác dụng về tâm lý, chứ để đi vào cuộc sống phải mất thêm thời gian.
Đánh giá về thị trường bất động sản hiện nay, bà Đỗ Thu Hằng - Giám đốc Cấp cao, Bộ phận Nghiên cứu và Tư vấn, Savills Hà Nội - cho biết, giai đoạn hiện nay cũng có điểm tương đồng nhưng có nhiều sự khác biệt hơn so với chu kỳ suy giảm trước đây. Thị trường tại hai thời điểm đều bị ảnh hưởng bởi thắt chặt tín dụng cho bất động sản, lãi suất cao, thanh khoản sụt giảm mạnh.
Tuy nhiên, theo bà Hằng, quy mô thị trường ở giai đoạn trước đây nhỏ hơn, tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn thì nay thị trường bất động sản phát triển mạnh rất nhiều địa phương. Giá bán tại thời điểm ghi nhận tới quý I năm nay đều ở mức cao hơn so với thời điểm trước Covid-19, việc điều chỉnh giá giảm không rõ nét.
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam cho rằng, lãi suất duy trì ở mức cao từ cuối năm 2022, giảm nhẹ vào đầu năm 2023 nhưng vẫn ở ngưỡng cao đối với sức chịu đựng của doanh nghiệp. Áp lực lãi suất khiến sức khỏe các doanh nghiệp vốn đã yếu lại ngày càng suy giảm.
“Trong suốt thời gian kể từ đầu năm 2022, chính phủ đã tạo ra những chiếc phao để cứu thị trường và doanh nghiệp. Nhưng chúng vẫn chưa đến được với doanh nghiệp giúp doanh nghiệp có thể bám vào, tạo đà ngoi lên mặt nước. Sức chống đỡ của các doanh nghiệp có giới hạn, nếu không “ngoi lên” kịp thời, chắc chắn sẽ bước sang giai đoạn “sặc nước, ngừng thở” đồng loạt”, ông Đính nhấn mạnh.
Thị trường vẫn được kỳ vọng tích cực trong dài hạn
Hiện tại, thị trường bất động sản vẫn đang gặp khó khăn về việc tiếp cận nguồn vốn phát triển, đầu tư cũng như việc giải quyết các vấn đề pháp lý dự án kéo dài. Các thách thức trên khiến nguồn cung hạn chế, thiếu các sản phẩm phù hợp, giá thành phát triển gia tăng do các chi phí đầu vào dự kiến tăng.
Tuy nhiên, đi kèm với thách thức trên là sự chờ đợi thông qua các dự án Luật lớn trong năm như Luật Đất đai sửa đổi, Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi, Luật Đấu thầu sửa đổi.
Nhiều chuyên gia vẫn đánh giá rằng, thị trường mặc dù còn nhiều khó khăn và thách thức nhưng Việt Nam vẫn là thị trường được kỳ vọng tích cực trong dài hạn.
Ông Joe Dische - Giám đốc Tài chính của PropertyGuru - chia sẻ: “Tôi chưa từng đến đất nước nào mà người dân mong muốn và quan tâm đến việc sở hữu bất động sản nhiều như Việt Nam, quốc gia gần 100 triệu dân. Đây có lẽ là thị trường mà chúng tôi thấy hào hứng nhất trong dài hạn”.
Ông Joe Dische cũng nhận định những thách thức hiện tại của thị trường bất động sản Việt Nam đã được tập đoàn công nghệ bất động sản này lường trước, tuy nhiên tập đoàn đánh giá đó chỉ là khó khăn trong ngắn hạn và thị trường đang chứng kiến những dấu hiệu tích cực nhờ các động thái nhanh chóng của Chính phủ. Những áp lực này sẽ bắt đầu giảm bớt vào nửa cuối năm 2023 và đầu năm 2024.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành, chính quyền địa phương trong việc vào cuộc “gỡ khó” cho thị trường bất động sản thời gian qua là rất lớn, được đánh giá rất có ý nghĩa và hỗ trợ đáng kể không chỉ trong ngắn mà dài hạn cho thị trường.
Thực tế, kể từ đầu năm 2023 đến nay, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực vào cuộc “gỡ khó” cho thị trường. Đơn cử, Nghị định 08/NĐ-CP đã giúp giải tỏa áp lực thanh toán trái phiếu cho doanh nghiệp; Nghị quyết 33/NQ-CP tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho thị trường trong cả ba nhóm vấn đề về pháp lý, nguồn vốn và nhà ở xã hội; Chính sách điều hành kinh tế, tài chính tiền tệ của Chính phủ đang tạo ra tâm lý tích cực hơn cho thị trường.
Nhiều chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, thị trường bất động sản luôn trải qua 4 giai đoạn trước khi hình thành một chu kỳ mới, gồm: Phục hồi, tăng trưởng, sốt nóng và suy thoái. Dường như Việt Nam những tháng qua đang trải qua giai đoạn trầm lắng, nhưng thị trường bất động sản đang có sự thanh lọc mạnh mẽ theo hướng phát triển bền vững và lành mạnh hơn.
Tuy nhiên, để thị trường đi lên, cần có giải pháp đồng bộ từ tất cả các bên liên quan, từ cơ quan quản lý Nhà nước, chủ đầu tư, nhà đầu tư tới các tổ chức tín dụng.
Còn về phía chủ đầu tư, cần linh hoạt trong việc tìm kiếm nguồn vốn phát triển dự án bên cạnh nguồn vốn từ ngân hàng như hợp tác đầu tư, kinh doanh đưa ra các sản phẩm tốt, chính sách giá, bán hàng hấp dẫn, đa dạng đáp ứng hầu hết các yêu cầu của người mua.