Bất động sản sụt giảm, chứng khoán ảm đạm: Tầng lớp trung lưu Trung Quốc 'sợ' đầu tư

Đầu tư thua lỗ - Động vào đâu mất tiền ở đó

Anh Thomas Zhou, 40 tuổi, nhân viên tài chính đến từ Thượng Hải, tổng kết nhanh về năm 2023 của mình: Đầu tư chứng khoán giảm 30%, lương giảm 30%, bất động sản đầu tư giảm 20%.

“Thật là đau lòng. Điều duy nhất giúp tôi tiếp tục cố gắng là ý nghĩ giữ được công việc để có thể hỗ trợ gia đình của mình”, anh Zhou cho biết.

Nhưng không chỉ anh Zhou là người lâm vào tình trạng khó khăn như trên. Tại Trung Quốc, rất nhiều người đang lâm vào tình trạng khó khăn. Sự sụt giảm của thị trường bất động sản và chứng khoán đều khiến tài sản của các hộ gia đình bị "xói mòn".

Và khi nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang nỗ lực lấy lại động lực sau nhiều năm phong tỏa vì Covid-19, thì nguy cơ thất nghiệp ngày càng tăng.

Giờ đây, các hộ gia đình thuộc tầng lớp trung lưu đang buộc phải suy nghĩ lại về các ưu tiên tiền bạc của mình, bao gồm cả việc rút lui khỏi các lĩnh vực đầu tư hoặc bán tài sản để giải phóng thanh khoản.

Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến sự suy giảm tài sản gia đình là cuộc khủng hoảng bất động sản ở Trung Quốc, gây ảnh hưởng sâu rộng đến một xã hội nơi 70% tài sản gia đình gắn liền với tài sản.

Theo Bloomberg Economics, cứ mỗi 5% giá nhà giảm sẽ làm mất đi 19.000 tỷ NDT (2.700 tỷ USD) tài sản nhà ở.

Ông Eric Zhu, chuyên gia kinh tế của Bloomberg Economics, cho biết: “Đây có thể chỉ là khởi đầu cho tình trạng tài sản bị sụt giảm nhiều hơn trong những năm tới. Trừ khi có một thị trường giá lên lớn, những lợi ích nhỏ về tài chính tài chính khó có thể bù đắp được những tổn thất về tài sản nhà ở”.

Trong khi dữ liệu chính thức của Trung Quốc cho thấy giá nhà hiện tại chỉ giảm nhẹ thì bằng chứng từ các đại lý bất động sản và nhà cung cấp dữ liệu tư nhân cho thấy mức giảm ít nhất 15% ở các khu vực đắc địa ở các thành phố lớn nhất nước này.  

Theo Bloomberg Economics, giá trị của lĩnh vực nhà ở có thể giảm xuống còn khoảng 16% tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc vào năm 2026 từ mức khoảng 20% ​​GDP hiện nay. Điều này sẽ khiến khoảng 5 triệu người, tương đương khoảng 1% lực lượng lao động thành thị, có nguy cơ thất nghiệp hoặc giảm thu nhập.

Mà những người bị ảnh hưởng nhiều nhất từ xu hướng này, chắc chắn không phải tầng lớp thượng lưu vốn có rất nhiều tiền và tài sản, cũng không phải những người dân làm công ăn lương không có nhiều tích trữ, mà chính là tầng lớp trung lưu - những người có việc làm với mức lương đáng kể, có tích luỹ đầu tư và coi đầu tư là một trong những phương thức để tích trữ và gia tăng tài sản.

Những ngày ảm đạm

Cổ phiếu Trung Quốc hoạt động kém hiệu quả hơn so với các cổ phiếu ở thị trường mới nổi với biên độ chênh lệch lớn nhất kể từ ít nhất là năm 1998 vào đầu tháng 12. Các quỹ tương hỗ chìm trong sắc đỏ tính đến quý III. Lợi suất từ ​​các sản phẩm quản lý tài sản của ngân hàng vẫn ở mức thấp và lãi suất tiền gửi đã giảm 3 lần trong năm qua. 

Ngành công nghiệp tín thác trị giá 2.900 tỷ USD, nơi các nhà đầu tư giàu có của Trung Quốc tìm kiếm lợi nhuận cao từ các sản phẩm được bán bởi các ngân hàng ngầm được quản lý lỏng lẻo, đang bộc lộ những rạn nứt, với những vụ bê bối gần đây có khả năng gây thiệt hại hàng chục tỷ USD.

Giá trị tài sản ròng của mỗi người trưởng thành ở Trung Quốc giảm 2,2% xuống còn 75.731 USD vào năm 2022, UBS cho biết trong báo cáo tài sản toàn cầu tháng 8. Trong khi tổng tài sản trên mỗi người trưởng thành giảm lần đầu tiên kể từ năm 2000 do tài sản phi tài chính bị thu hẹp - hệ quả từ một thị trường nhà ở khó khăn. 

Nhân viên truyền thông Echo Huang cho biết giá trị bất động sản đầu tư của cô ở Ninh Ba, tỉnh Chiết Giang đã giảm khoảng 1 triệu NDT so với mức đỉnh năm 2019. Hiện tại, cô đang thấy mình may mắn vì đã bán được nó vào tháng 5 trước khi giá giảm sâu hơn. 

Cô Huang đã dành phần lớn số tiền thu được từ việc bán bất động sản để tiết kiệm khi nghỉ hưu, phần còn lại gửi vào tiền gửi không kỳ hạn và quỹ thị trường tiền tệ cho phép hoàn trả theo thời gian thực. Cô đã loại trừ việc đầu tư vào cổ phiếu sau khi số cổ phiếu nắm giữ hiện tại của cô bị mất hết lãi tích luỹ từ năm 2018. 

“Công ty của tôi đang vật lộn để tồn tại, vậy nên ai biết liệu một ngày nào đó tôi có thể bị trả lương ít hơn hoặc thậm chí bị sa thải hay không. Mục tiêu chính của tôi là sự ổn định trong tài sản của mình và tôi muốn có đủ thanh khoản trong tay”, cô Huang cho biết.

Bảo vệ tài sản - Tìm tới các kênh đầu tư an toàn hơn

Theo một cuộc khảo sát chung của China Merchants Bank Co. và Bain & Co, số lượng người lựa chọn “bảo vệ tài sản” trong số các mục tiêu tiền bạc chính của họ đã tăng đáng kể vào năm 2023 và số lượng người muốn “tạo ra tài sản” đã giảm đáng kể. 

Ông Peter Bao, người làm việc tại một công ty công nghệ lớn ở Bắc Kinh, đang theo đuổi chiến lược đầu tư thận trọng.

Lượng cổ phiếu mà ông nắm giữ, chủ yếu là cổ phiếu Trung Quốc niêm yết tại Mỹ, có thời điểm đã giảm một nửa so với mức đỉnh cuối năm 2020.

Trong 2 năm qua, ông đã chuyển một phần tài sản của mình sang các quỹ thị trường tiền tệ và các sản phẩm thu nhập cố định đòi hỏi ít phân tích hơn. Ông hy vọng rằng mình sẽ có thể chịu được những biến động ngắn hạn và những khoản lỗ tiềm ẩn. 

Ông Bao nói: “Không có khoảnh khắc nào không lo lắng và nghi ngờ, nhưng không có lựa chọn nào tốt hơn. Ngoài ra, tôi cần tập trung vào công việc để bảo vệ nguồn thu nhập của mình, vì vậy tôi thực sự không thể dành nhiều thời gian hơn để khám phá những lĩnh vực đầu tư khác”.

Không có lựa chọn

Nhận thức rõ tình trạng khó khăn để phát triển khối tài sản của mình, cô Dani Wang, 35 tuổi, cho biết cô đang “nằm yên” và hy vọng nền kinh tế trong nước và thị trường vốn sẽ cải thiện vào năm 2026. 

Cô Wang đã xóa các ứng dụng giao dịch của mình và không có kế hoạch điều chỉnh 1 triệu NDT đang ở dưới dạng cổ phiếu và quỹ cổ phần, thậm chí không vào kiểm tra giá. Cô cũng bỏ qua mọi biến động trong khoản đầu tư 50.000 vào Dogecoin được thực hiện vào đầu năm 2022, vốn đã giảm một nửa. 

Lily Liu, một người làm trong lĩnh vực công nghệ ở Hàng Châu, người quản lý số tiền tiết kiệm vài triệu NDT của gia đình, cũng đồng tình với quan điểm này. 

Cô Liu, người đang rao bán 1 trong 2 căn nhà của mình nhưng không biết đầu tư số tiền thu được vào đâu, cho biết: “Tôi cảm thấy khả năng chấp nhận rủi ro của mình đã giảm đi cùng với sự gia tăng của cải. Tôi sẽ không dành nhiều thời gian hơn cho việc đầu tư. Nhiều khả năng nó sẽ không mang lại kết quả tốt trong môi trường vĩ mô này”.

Xem thêm >> Dân Trung Quốc, Nga 'đổ xô' sang Thái Lan mua căn hộ