Cấp xã được quyền cấp giấy phép xây dựng từ 1/7/2025

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 140 quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước thuộc Bộ Xây dựng, trong đó nêu rõ thẩm quyền cấp phép xây dựng.

Cụ thể, Nghị định quy định việc phân định nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng, đồng thời hướng dẫn trình tự, thủ tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền cấp tỉnh và cấp xã theo quy định tại văn bản này.

Theo đó, UBND cấp xã được giao thẩm quyền cấp phép xây dựng và chấp thuận địa điểm xây dựng. Các trình tự, thủ tục liên quan được thực hiện theo quy định của Luật Xây dựng năm 2014 (sửa đổi) và Nghị định số 175/2024 của Chính phủ.

Liên quan đến lĩnh vực nhà ở xã hội, Nghị định quy định UBND cấp xã mới sẽ đảm nhận phần lớn các khâu quan trọng, từ công bố thông tin các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn, tiếp nhận và xét duyệt hồ sơ mua, thuê nhà ở xã hội, xác nhận đối tượng được hưởng chính sách, kể cả các trường hợp bị thu hồi đất, giải tỏa, phá dỡ nhà.

Đồng thời, UBND xã cũng tiếp nhận trách nhiệm từ cấp huyện trong việc phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường để thẩm định, xác nhận các đối tượng, điều kiện nhà ở, thu nhập nhằm hỗ trợ người dân tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi.

Về nguồn vốn, HĐND xã có trách nhiệm quyết định việc cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội đối với nguồn vốn ủy thác từ Quỹ phát triển nhà ở địa phương (nếu có), ngân sách địa phương hỗ trợ hàng năm, vốn huy động từ phát hành trái phiếu, công trái nhà ở cũng như các nguồn hợp pháp khác.

Chủ tịch UBND xã có thể thành lập ban cưỡng chế thu hồi nhà ở xã hội trong trường hợp được UBND cấp tỉnh ủy quyền. Việc giám sát cưỡng chế thu hồi sẽ do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã thực hiện. UBND xã có thẩm quyền tổ chức thực hiện cưỡng chế, giải quyết khiếu nại liên quan, đồng thời phê duyệt phương án cưỡng chế và dự toán kinh phí cho hoạt động này theo quy định pháp luật.

Ngoài ra, Nghị định cũng giao UBND cấp xã nhiệm vụ thực hiện quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản.

Theo quy định, trong thời gian Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 1/3/2027, nếu có sự khác biệt giữa quy định của Nghị định này và các văn bản pháp luật khác thì ưu tiên áp dụng theo quy định tại Nghị định số 140 để đảm bảo tính thống nhất trong thực thi các thẩm quyền mới được phân định.

Trường hợp cơ quan chuyên môn về xây dựng của địa phương được phân quyền, phân cấp chưa đủ điều kiện thực hiện nhiệm vụ, khi nhận được đề nghị của chủ đầu tư, cơ quan được phân quyền, phân cấp sẽ hướng dẫn chủ đầu tư gửi hồ sơ tới cơ quan chuyên môn về xây dựng theo quy định hiện hành cho đến trước ngày Nghị định này chính thức có hiệu lực thi hành.