Chỉ được vay 500 triệu đồng, người thu nhập thấp khó tiếp cận nhà ở xã hội

Tại buổi giám sát, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP. HCM cho biết giai đoạn 2016-2021, số lượng nhà ở xã hội đã hoàn thành là gần 15.000 căn hộ với 19 dự án.

Giai đoạn tiếp theo (2021-2025), TP. HCM dự kiến triển khai 25 dự án với tổng số căn hộ hơn 28.600 căn.

Lãnh đạo Sở Xây dựng TP. HCM kiến nghị, cần rà soát lại các quy định pháp luật còn chưa đồng bộ, chưa thống nhất liên quan đến nội dung phát triển nhà ở. Thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội hiện nay nhiều và khó hơn so với quy định về thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại, dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện, chưa thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia. 

Về chương trình cho vay nhà ở xã hội, theo ông Bùi Văn Sổn, Phó Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội TP. HCM, năm 2022, Ngân hàng Chính sách xã hội phân bổ, cấp nguồn vốn cho vay là 15,7 tỷ đồng. Tuy nhiên đến nay chỉ mới giải ngân vay được 500 triệu đồng. 

Ngoài ra, mức vay hiện nay là 500 triệu đồng, trong khi giá nhà xã hội hiện nay cũng đã hơn 1 tỷ đồng nên nhiều người khó tiếp cận vay mua nhà.

Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường, từ năm 2016 đến 2021, trên địa bàn thành phố có 90 dự án phát triển nhà ở của các tổ chức với tổng diện tích là 354,48ha. Trong đó có 4 dự án nhà ở thương mại; 2 dự án cải tạo chung cư cũ; 7 dự án nhà ở xã hội; 74 dự án nhà ở dưới 10ha.

Có 35 dự án chưa được cấp giấy chứng nhận do nhiều nguyên nhân, như: vướng mắc do dự án có nguồn gốc nhà đất công sản, đất sử dụng cho công ích; vướng mắc do chủ đầu tư dự án chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính bổ sung; vướng mắc do cơ quan nhà nước đang thanh tra, kiểm tra; vướng mắc do vi phạm xây dựng.

Theo ông Võ Trung Trực, phó giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường, tổng số dự án có phát sinh nghĩa vụ tài chính là 21 dự án với tổng số 16.827 căn, trong đó đã cấp giấy chứng nhận 5.254 căn, 11.573 căn nhà chưa được cấp. Điều này cho thấy số lượng nhà chưa được giải quyết cấp giấy chứng nhận rất lớn, dù người mua đã hoàn thành nghĩa vụ thuế.

Theo đó, từ năm 2017, số lượng dự án phát triển nhà ở đã giảm rõ rệt. Với các dự án phát triển nhà ở có quy mô diện tích dưới 10 ha, chủ đầu tư đều lựa chọn hình thức nộp tiền tương đương với quỹ đất 20%. Do đó, quỹ đất sạch để thực hiện dự án nhà ở xã hội đang bị hạn chế. Và thực tế, quỹ đất do Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố đang quản lý, đa số không phù hợp quy hoạch hoặc không đủ quy mô để thực hiện dự án nhà ở xã hội.