Để nhà ở xã hội không bị trục lợi
Thực tế người có nhu cầu mua nhà ở xã hội vướng “điểm mù” thông tin là vấn đề nhức nhối nhiều qua năm qua. Vậy nên, thông tin quy hoạch, xây dựng các dự án nhà ở xã hội cần được công khai, minh bạch nhằm chặn đứng tiêu cực, bảo vệ quyền lợi người mua nhà.
Thông tin mù mờ
Việc công khai thông tin dự án nhà ở xã hội như diện tích, giá bán, số phòng, phương thức thanh toán… là điều bắt buộc các chủ đầu tư phải thực hiện. Quy định là vậy nhưng thực tế có không ít dự án nhà ở xã hội công bố không đầy đủ thông tin, hoặc thông tin không chính xác, mập mờ.
Chị Phương Anh (quê Long An) cho biết đang tìm kiếm mua một căn nhà ở xã hội để chấm dứt cảnh đi thuê nhà sau gần 8 năm làm việc tại TP.HCM. Khi lên mạng tìm hiểu về các dự án nhà ở xã hội thì không có nguồn tin chính thống nào. Kể cả trên trang chủ của chủ đầu tư cũng không có thông tin về dự án mà chỉ có thông tin về các dự án nhà ở thương mại.
Khi chị Phương Anh đến tận địa chỉ của dự án thì chỉ thấy mảng tường dán đầy số điện thoại của nhân viên môi giới bất động sản. Đáng nói là, chủ nhân của các số điện thoại này lại là nhân viên môi giới bất động sản của một đơn vị trung gian, không phải của đơn vị “chính chủ” phát triển dự án nhà ở xã hội chị quan tâm.
“Tôi gọi điện hỏi họ giá bao nhiêu, tiến độ dự án đến đâu rồi, khi nào được nhận nhà nhưng chỉ nhận được những thông tin không chắc chắn, không đáng tin cậy”, chị Phương Anh nói.
Với đối tượng thu nhập thấp như chị Phương Anh, sở hữu một căn nhà ở xã hội là mơ ước lớn lao. Song, trong khi thông tin về nhà ở thương mại có thể tìm thấy dễ dàng, thậm chí được môi giới bất động sản gọi điện tư vấn nhiệt tình, thì thông tin về nhà ở xã hội lại không được công bố rộng rãi. Đây là kẽ hở để các tổ chức, cá nhân lợi dụng để trục lợi từ người mua nhà.
Do đó, việc xây dựng hệ thống thông tin gồm cơ sở dữ liệu, hệ thống phần mềm; hạ tầng công nghệ thông tin liên quan cần được xây dựng, quản lý đồng bộ, thống nhất từ trung ương đến địa phương đối với các dự án nhà ở xã hội, nhất là tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM.
Hệ thống cơ sở dữ liệu cần cung cấp đầy đủ, chính xác và cập nhật thường xuyên các thông tin, số liệu chuyên ngành về nhà ở xã hội nói riêng, thị trường bất động sản nói chung. Từ đó, cơ quan quản lý chuyên môn có cơ sở để nghiên cứu, phân tích, đánh giá, đưa ra nhận định và dự báo về thị trường chung.
Công khai và minh bạch hóa thông tin nhà ở xã hội sẽ tạo điều kiện tốt nhất để người đủ điều kiện có thể sở hữu được căn nhà mơ ước của mình. Đồng thời giúp các đơn vị và cá nhân liên quan đến lĩnh vực nhà ở thuận tiện trong việc tiếp cận thông tin phục vụ công tác quản lý, hoạch định chính sách, hoạt động đầu tư và kinh doanh.
Đơn giản hóa thông tin
Thông tin nhà ở không chỉ cần được cung cấp một cách đầy đủ, chính xác và công khai; mà còn phải theo hướng đơn giản, dễ tiếp cận và quản lý.
Cụ thể, những thông tin về những chương trình, kế hoạch phát triển và tiến độ thực hiện nhà ở nói chung, nhà ở xã hội nói riêng; thông tin chi tiết về từng dự án bao gồm diện tích và số lượng nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở công vụ, nhà tái định cư… Những thông tin này cần được lưu trữ một cách trực quan dưới hình thức biểu đồ, số liệu tổng hợp. Ngoài ra cần nhanh chóng cập nhật thông tin, số liệu nếu có thay đổi, sửa đổi hay bổ sung. Chưa hết, cần tạo điều kiện thuận lợi đề người dân truy cập tìm kiếm, tra cứu dữ liệu trên website, phần mềm hay ứng dụng điện tử.
Song song đó, cần rà soát, lập danh mục dự án nhà ở, bất động sản, quỹ đất trên từng địa bàn và công khai thông tin này đến người dân nhằm thu hút đầu tư.
Thủ tục hành chính, quy trình xử lý hồ sơ cũng cần đơn giản hóa, đồng thời phải tạo sự bình đẳng giữa các chủ đầu tư nhằm chặn đứng các nhóm lợi ích, tham nhũng, tiêu cực, lợi dụng để trục lợi.
