'Dự thảo Luật Đất đai chưa phân định rõ các loại đất bị thu hồi, bồi thường’

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đang tiếp tục được mang ra lấy ý kiến.

Góp ý về các quy định của Dự thảo Luật, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT GP.Invest, Dự thảo Luật cần phân loại rõ ràng, tách bạch các loại đất (bao gồm đất nông nghiệp và đất ở, đất thương mại, dịch vụ) khi thực hiện thu hồi, bồi thường.

Cụ thể, đất nông nghiệp là Nhà nước giao đất cho các hộ gia đình sản xuất nông nghiệp, trồng trọt, không thu tiền sử dụng đất, nên khi bị thu hồi chỉ được đền bù hoa màu và chi phí đã đầu tư vào đất theo quy định. Ngoài ra, phải làm rõ những trường hợp đất nông nghiệp để không, không sản xuất đã vài vụ không canh tác có được đền bù không.

Đối với đất ở và đất thương mại, dịch vụ khi thu hồi, ông Hiệp nhất trí với quy định cần đền bù thoả đáng theo phương án bồi thường do chính quyền quyết định đảm bảo quyền lợi của người dân không bị thua thiệt. Tuy nhiên, cần làm rõ giá đền bù phải được thực hiện theo đúng phương án giá đền bù đã được phê duyệt, không thể thực hiện bằng phương án tự thoả thuận giữa từng hộ gia đình với chủ đầu tư.

Chia sẻ thêm liên quan đến vấn đề đền bù, hỗ trợ tái định cư, Luât sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), cho rằng tại Điều 89 Dự thảo Luật quy định phải bồi thường theo “giá đất cụ thể” và “phải bảo đảm người có đất bị thu hồi có chỗ ở, đảm bảo thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”. Bên cạnh đó, tại khoản 3, Điều 155 Dự thảo Luật quy định: “Việc định giá đất cụ thể được xác định theo bảng giá đất tại thời điểm định giá”.

Tuy nhiên, theo ông Đức, những quy định trên vẫn chưa có gì bảo đảm quyền lợi cho người dân, vì trên thực tế lâu nay các địa phương vẫn luôn trả lời khiếu nại, tố cáo là “giá đất cụ thể” như vậy đã là cao nhất, đã theo đúng giá thị trường và nơi ở mới tốt hơn nhiều nơi ở cũ.

Bên cạnh đó, quy định là bồi thường “bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi” như được quy định tại Điều 89 Dự thảo Luật thì giá đất được bồi thường vẫn có thể thấp hơn hàng chục lần giá đất bị mất.

“Vì vậy, Luật Đất đai (sửa đổi) cần quy định “giá đất cụ thể” phải thoát ly khỏi bảng giá đất. Bảng giá đất chỉ để thu thuế sử dụng đất và có thể là thuế chuyển nhượng đất, còn “giá đất cụ thể” để bồi thường khi thu hồi đất thì phải ly khai hoàn toàn bảng giá đất, không bị trói buộc bởi bảng giá đất”, ông Đức kiến nghị.