Giải pháp nào cho các dự án nghìn tỷ chậm tiến độ tại Thanh Hóa?

Trong báo cáo mới nhất, toàn tỉnh Thanh Hóa có 1.617 dự án, đến nay đã có 1.102 dự án (khoảng 68,15 %) đã hoàn thành đầu tư, bảo đảm tiến độ, đưa đất vào sử dụng; 208 dự án (chiếm 12,86 %) đang thực hiện đầu tư bảo đảm tiến độ; 247 dự án (chiếm 15,28 %) đầu tư chậm tiến độ, nhưng chưa quá 24 tháng; 60 dự án thuê đất (chiếm 3,71 %) đầu tư chậm tiến độ và đã quá 24 tháng, vi phạm điểm i khoản 1 điều 64 Luật Đất đai 2013.

Một trong những dự án tiêu biểu phải kể đến là dự án Khu công nghiệp Hoàng Long, dự án nằm trên địa phận TP Thanh Hóa và huyện Hoằng Hóa. Dự án được khởi công cuối tháng 9/2015 trên diện tích gần 287 ha, do Tập đoàn FLC làm chủ đầu tư với tổng số vốn hơn 2.300 tỷ đồng. Dự kiến, sau khi hoàn thành sẽ tạo việc làm cho 60.000-80.000 lao động. Song, sau gần một thập kỷ, nơi triển khai dự án vẫn chỉ là khu đất hoang, cỏ mọc um tùm. Dự án này sau đó đã bị thu hồi, chấm dứt hoạt động. Tỉnh Thanh Hóa cũng có văn bản thống nhất với đề nghị của Sở Xây dựng về chủ trương điều chỉnh quy hoạch phân khu dự án khu công nghiệp Hoàng Long thành khu đô thị thông minh.

Dự án Nhà máy Xi-măng Thanh Sơn cũng bị chậm tiến độ nhiều năm liền. Theo tìm hiểu, dự án này được khởi công xây dựng năm 2009 tại xã Thúy Sơn, huyện Ngọc Lặc với tổng mức đầu tư 1.430 tỷ đồng, công suất 950.000 tấn/năm, do Công ty CP Đầu tư và Thương mại Thăng Long (trụ sở tại TP Hà Nội) làm chủ đầu tư. Theo kế hoạch ban đầu, nhà máy Xi-măng Thanh Sơn dự kiến đi vào hoạt động trong quý I/2010. Tuy nhiên, khu đất có tổng diện tích gần 40 ha sau 13 năm vẫn chỉ là một bãi đất trống, cỏ cây mọc um tùm.

Chủ đầu tư dự án sau đó cũng vấp phải phản ứng dữ dội của người dân xã Thúy Sơn và cả chính quyền địa phương. Năm 2021 có văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đề nghị nâng công suất lên 2,5 triệu tấn/năm, gấp gần 3 lần công suất ban đầu trong khi nhiều năm trở lại đây, dự án vẫn nằm im và chưa có động thái tái khởi động của chủ đầu tư.

Nhiều lần, UBND huyện Ngọc Lặc đã có văn bản báo cáo tỉnh Thanh Hoá về việc bỏ quy hoạch Nhà máy xi măng Thanh Sơn và đề xuất điều chỉnh quy hoạch khu đất trên là đất công nghiệp định hướng thu hút các ngành nghề sử dụng công nghệ cao, công nghệ hiện đại, công nghệ sạch, thân thiện với môi trường...

Bên cạnh đó, dự án thủy điện Hồi Xuân cũng nằm trong các dự án nghìn tỷ bị bỏ hoang nhiều năm. Dự án này có tổng mức đầu tư hơn 3.320 tỷ đồng. Tuy nhiên, chủ đầu tư cũ là Tổng công ty Cổ phần Xây dựng điện Việt Nam không thu xếp được nguồn tài chính. Năm 2014, dự án được chuyển giao cho Công ty Dịch vụ Thương mại Sản xuất và Xây dựng Đông Mê Kông.Để dự án đi vào vận hành, chủ đầu tư cần hoàn thành các phần việc như: Bồi thường giải phóng mặt bằng, thi công một số hạng mục và công trình dân sinh, đấu nối vào lưới điện quốc gia... Tuy nhiên, vì tiếp tục thiếu vốn, dự án lại dừng thi công từ 2019 đến nay.

Theo báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Thanh Hóa từng nêu rõ: “Dự án chậm tiến độ, thi công dở dang đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân vùng dự án; tạo điểm nóng, gây bức xúc, khiếu kiện kéo dài và thiệt hại kinh tế, lãng phí tài nguyên...”.

Ông Lê Đức Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá lý giải: “Nguyên nhân các dự án chậm tiến độ là do công tác thẩm định yếu kém, nhà đầu tư yếu kém. Nguyên nhân nữa là do nhà đầu tư yếu về tài chính, và cá biệt có nhà đầu tư chuyển nhượng dự án để kiếm lời”.

Về thực trạng các dự án chậm tiến độ, ông Đỗ Trọng Hưng, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hoá, cho biết: “HĐND tỉnh Thanh Hóa sẽ yêu cầu UBND tỉnh thực hiện nghiêm túc các vấn đề mà UBND tỉnh đã hứa. Đồng thời, yêu cầu rà lại tất cả các dự án trước và sau khi luật Đất đai 2013 có hiệu lực, báo cáo HĐND tỉnh trước ngày 30/9”.