Liệu sẽ có thêm đợt "nới room tín dụng" mới?
Với việc chỉ có một số TCTD được nới tín dụng, nơi nới nhiều, nơi nới ít, giới ngân hàng và các chuyên gia đang nổi lên thắc mắc, vì sao như vậy và liệu có thêm đợt nới room nào trong thời gian tới hay không?
Theo văn bản của Ngân hàng Nhà nước gửi các tổ chức tín dụng về việc điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2022, hạn mức cấp thêm từ 1% đến 4% room tín dụng so với mức cũ (tuỳ từng ngân hàng).
Cụ thể, hạn mức được cấp thêm của các ngân hàng như sau: Sacombank (4%); HDBank (3,4%); MB (3,2%); OCB (3,1%); VIB (3%); Agribank 3,5%. Vietcombank và Techcombank cùng được cấp thêm 2,7%. Một số ngân hàng khác cũng được nới room nhưng ở mức thấp hơn như TPBank 1,2%.
Như vậy, trong đợt cấp thêm room tín dụng đợt tháng 9 năm nay, Sacombank là ngân hàng được nới room tín dụng cao nhất là thêm 4% so với hạn mức cũ 7%. Ước tính ngân hàng có dư địa tăng trưởng thêm hơn 16.000 tỷ đồng.
Vietcombank và Techcombank cùng được nới room thêm 2,7%, tương đương được tăng trưởng tín dụng thêm khoảng 30.000 tỷ đồng và 10.500 tỷ đồng.
SSI Research nhận định, hạn mức tín dụng mới trong năm 2022 cho thấy sự phân hóa giữa nhóm NHTMCP Nhà nước (không có nhiều thay đổi so với năm 2021) và nhóm NHTMCP (thấp hơn nhiều so với năm 2021).
Điều này cho thấy mục tiêu của NHNN là hướng dòng vốn vào các lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt tín dụng lĩnh vực rủi ro cũng như điều tiết dòng tiền để kiểm soát được mục tiêu lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, khi trên thực tế, tỷ trọng cho vay các lĩnh vực rủi ro như cho vay kinh doanh bất động sản hay đầu tư trái phiếu doanh nghiệp từ các NHTMCP Nhà nước thấp hơn nhiều so với các NHTMCP.
Mặc dù hạn mức tín dụng được nới lần này thấp hơn so với kỳ vọng, nhưng theo các chuyên gia, điều này có thể giúp tháo gỡ những điểm khó khăn nhất và thúc đẩy nền kinh tế duy trì xu hướng đi lên mà không gây thêm áp lực lên lạm phát do tăng trưởng quá nóng.
NHNN khẳng định tăng trưởng tín dụng năm 2022 cho từng tổ chức tín dụng trên cơ sở kết quả xếp hạng từng tổ chức tín dụng theo quy định tại Thông tư 52 (đã được sửa đổi, bổ sung), xem xét một số yếu tố cụ thể hóa chủ trương, định hướng điều hành của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước như tổ chức tín dụng tham gia hỗ trợ xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, giảm lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp và người dân; tín dụng vào lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro…
Là một trong những ngân hàng được tăng hạn mức tín dụng, đại diện Vietcombank cho biết, sau khi được tăng thêm 2,7%, Vietcombank đã được tăng tín dụng ở mức 17,7% trong năm 2022. Để được chấp thuận cho tăng thêm 2,7% dư nợ tín dụng tối đa đến cuối năm 2022, trong thời gian vừa qua, Vietcombank đã nỗ lực để đạt được xếp hạng A theo Thông tư 52 của NHNN về quy định xếp hạng các tổ chức tín dụng, chi nhánh các ngân hàng nước ngoài.
Theo đó, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam đã thực hiện tốt các tiêu chí, chỉ tiêu về an toàn vốn, về thanh khoản, về chất lượng điều hành cũng như đạt kết quả tốt về hoạt động kinh doanh. Bên cạnh, Vietcombank cũng thực hiện tốt các chỉ đạo của NHNN như giảm lãi suất, cho vay đối với doanh nghiệp và người dân cũng như hỗ trợ cho tổ chức tín dụng yếu kém.
Theo ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó tổng giám đốc phụ trách Vietcombank, sau khi được NHNN cho phép tăng thêm 2,7% dư nợ tín dụng tối đa, Vietcombank vẫn tiếp tục giữ nguyên tắc đưa vốn, tăng trưởng tín dụng vào những lĩnh vực, ngành nghề thiết yếu của nền kinh tế, lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ, kiểm soát tốt thanh khoản, kiểm soát tốt rủi ro tín dụng, đảm bảo tỷ lệ nợ xấu được kiểm soát ở mức độ thấp...
Vì sao NHNN chưa bỏ hạn mức tín dụng?
Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, đặc thù của nền kinh tế Việt Nam là vốn đầu tư phụ thuộc lớn vào nguồn vốn tín dụng của hệ thống ngân hàng. Hiện nay, vốn tín dụng trên GDP đang ở mức 124% và theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam là một trong số quốc gia có tỷ lệ này cao nhất thế giới.
Chính vì tỷ lệ cao như vậy, khi có biến động trên thế giới, doanh nghiệp và người dân gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh sẽ ảnh hưởng ngay tới hệ thống ngân hàng. Do đó, việc kiểm soát tăng trưởng tín dụng là cần thiết bởi nếu như ngân hàng gặp vấn đề, mất khả năng chi trả sẽ gây hệ lụy tới nền kinh tế.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho hay, hiện NHNN căn cứ vào quy mô, chất lượng tài sản tín dụng, khả năng an toàn vốn, của ngân hàng để phân bổ hạn mức. Việc chênh lệch tăng hạn mức tín dụng của ngân hàng đương nhiên. Vì vậy, có sự chênh lệch tăng hạn mức tín dụng của ngân hàng thương mại.
Ông Hùng cũng đồng thời lưu ý, nhu cầu vốn của người dân, doanh nghiệp hiện nay lớn nhưng không thể tập trung toàn bộ vào cấp vốn của ngân hàng. Trong bối cảnh, việc huy động vốn ở thị trường trái phiếu, thị trường chứng khoán không hiệu quả, người dân, doanh nghiệp tập trung vào vốn của ngân hàng chưa hợp lý. Để nền kinh tế phát triển, cần có sự đồng bộ của chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa.
Theo TS Cấn Văn Lực, vốn tín dụng cũng chỉ chiếm 50% tổng lượng vốn cung ứng cho nền kinh tế, còn lại 50% có thể thu hút từ các nguồn khác nhau như phát hành trái phiếu, thu hút FDI, nguồn vốn đầu tư tư nhân…
Doanh nghiệp cần phải tính đến các phương án khác nhau trước khi Ngân hàng Nhà nước có thể xem xét về chủ trương nới room tín dụng cho các ngân hàng thương mại để tránh tạo ra áp lực quá lớn đối với hệ thống tổ chức tín dụng.
