Nguyên nhân nào khiến các thương vụ M&A bất động sản đang chậm lại?
Những tác động từ Covid đang khiến tiến độ hoàn thành pháp lý của dự án, yếu tố then chốt quyết định sự thành bại của một thương vụ M&A bị chậm lại.
Thị trường M&A bất động sản tại Việt Nam đang có sự thay đổi lớn. Các nhà đầu tư bất động sản Việt Nam đã mạnh dạn và năng động hơn trong hoạt động mua bán và sát nhập. Trong năm qua, xu hướng tham gia các giao dịch chuyển nhượng BĐS tại thị trường Việt Nam phần lớn vẫn là sân chơi nội địa của các nhà đầu tư trong nước. Số lượng các thương vụ M&A thành công phần nhiều là giữa các nhà đầu tư nội và nhóm này vẫn đóng vai trò quan trọng và vốn của nhà đầu tư nước ngoài góp phần kích hoạt cho thị trường trở nên sôi động hơn. Các nhà đầu tư mới chưa hoạt động tại Việt Nam đang dành sự quan tâm lớn đến thị trường, đặc biệt đối với lĩnh vực nhà ở đô thị, khu công nghiệp và logistics, các loại bất động sản đã hoạt động và khách sạn nghỉ dưỡng. Khối ngoại vẫn đóng vai trò quan trọng trong nguồn vốn chủ lực cho thị trường. Tuy nhiên sân chơi này vẫn đang chịu nhiều lực cản từ khó khăn chung, bao gồm cả tác động bởi Covid 19.
Bà Lê Phương Lan – Trưởng Bộ phận Tư vấn Đầu tư Savills cho biết, vì nhiều lý do, trong đó có nguyên nhân về khó khăn đi lại đã khiến nhiều thương vụ mua bán BĐS chưa thể thực hiện thành công. Nhiều chủ đầu tư của dự án vẫn chưa cấu trúc lại doanh nghiệp theo hướng tách các dự án thành các công ty dự án độc lập, yếu tố cản trở nhiều đến tiến tiến trình thực hiện thương vụ. Hơn nữa, trong thời gian vừa qua và trước mắt, khó khăn từ quy định về đóng cửa biên giới và các hạn chế đi lại đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động M&A xuyên biên giới, đặc biệt là các nhà đầu tư mới tại Việt Nam. Nhiều thương vụ dù đã có sự hỗ trợ rất lớn từ nền tảng công nghệ cao, hạn chế đi lại vẫn phần nào khiến hoạt động Due Diligence gặp khó khăn.
“M&A bất động sản còn là thị trường nhạy cảm và yêu cầu tính bảo mật cao. Thông tin chuyển nhượng dự án không thể được công khai trên thị trường hoặc qua các phương tiện thông tin đại chúng. Điều này dẫn đến khó khăn trong việc trực tiếp tìm kiếm đối tác. Một khó khăn nữa cần kể đến là sự khác nhau trong phương thức tiếp cận định giá dự án giữa người mua và người bán. Nhìn từ góc độ bên bán, nửa cuối năm 2020 và nửa đầu 2021 giá bất động sản nhà ở của Việt Nam không hề giảm, cộng với chính sách tiền tệ được nới lỏng khiến nhiều chủ bất động sản vẫn kỳ vọng dịch bệnh sẽ sớm qua và thị trường sẽ hồi phục mạnh, do đó họ tiếp tục giữ lại các bất động sản hoặc định giá bán ở một mức rất cao. Trong khi đó, đánh giá và kỳ vọng của bên mua lại không được lạc quan như vậy. Họ thận trọng hơn khi xuống tiền đầu tư tại thời điểm này và thường giữ tâm lý “chờ đợi” hơn là đưa ra quyết định đầu tư. Bởi vậy, người mua và bán nên tìm được tiếng nói chung trong hoạt động định giá dự án”, bà Phương Lan chia sẻ.
Ngoài ra, Việt Nam vẫn được xếp vào thị trường cận biên, khiến các Nhà đầu tư nước ngoài bị giới hạn về giá trị vốn đầu tư vào thị trường. Đối với các nhà đầu tư, bà Lan đánh giá hiện có hai tâm lý. Đầu tiên là tâm lý là muốn tham gia vào thị trường, vì đa số tất cả các quốc gia bao gồm cả Việt Nam đều đang nới lỏng chính sách tiền tệ nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế sau thời kỳ Covid. Các quỹ đầu tư, các nhà đầu tư bất động sản đều đang có trong tay những nguồn tiền rẻ và không ai muốn chậm chân ở một thị trường còn nhiều tiềm năng và dư địa tăng giá như thị trường bất động sản Việt Nam.
Tuy nhiên đối với nhà đầu tư tổ chức vẫn còn tâm lý thận trọng. Đại dịch là tình huống bất định trong khi đầu tư vào bất động sản là khoản đầu tư dài hạn, nhà đầu tư vẫn cần xem xét cân nhắc nhiều yếu tố trước khi đưa ra quyết định đẩu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư mới. Quyết định đầu tư sẽ trở nên rõ ràng hơn khi họ nhìn thấy những tín hiệu về việc đại dịch đã được kiềm chế tốt.