Quốc hội 'chốt' Quỹ nhà ở quốc gia dùng để làm nhà ở xã hội cho thuê

Chiều 29/5, với 461/463 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội thông qua Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (NOXH).

Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025 và được thực hiện trong 5 năm.

Nghị quyết được Quốc hội thông qua có nhiều thay đổi quan trọng về điều kiện được mua, thuê loại hình nhà ở này. Các tiêu chí sẽ căn cứ vào phạm vi hành chính tại thời điểm trước khi sắp xếp lại đơn vị hành chính.

Theo đó, người chưa có nhà ở, người có nhà ở nhưng ở xa nơi làm việc, hoặc chưa từng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội, sẽ do UBND cấp tỉnh xác định tiêu chí chi tiết để xét duyệt. Việc này nhằm tháo gỡ vướng mắc trong thực tế khi nhiều người lao động đang làm việc tại đô thị hoặc khu công nghiệp nhưng có nhà ở tại nông thôn, không đủ điều kiện do đã sở hữu nhà trong cùng tỉnh.

Ngoài ra, quá trình sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng làm phát sinh tình trạng thay đổi điều kiện xét duyệt. Trước khi sáp nhập, người dân có thể đủ điều kiện do không có nhà ở tại nơi có dự án. Nhưng sau khi địa giới hành chính thay đổi, họ lại không còn phù hợp với phạm vi xét duyệt mới.

Đây là điểm mới so với dự thảo trước đó khi nêu rõ khoảng cách "cách xa địa điểm làm việc" là 30 km.

Nghị quyết cho phép doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội và đơn vị sự nghiệp công lập được thuê nhà ở xã hội để bố trí chỗ ở cho cán bộ, công chức, viên chức, công nhân, người lao động. Các doanh nghiệp sản xuất trong khu công nghiệp được quyền thuê nhà lưu trú trong khu công nghiệp để bố trí cho công nhân, lao động.

Chi phí thuê nhà ở xã hội cho người lao động sẽ được hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh hoặc khoản chi sự nghiệp thường xuyên. Chính phủ nhấn mạnh chính sách này nhằm hỗ trợ ổn định chỗ ở cho người dân, nhất là những người chịu ảnh hưởng từ việc sắp xếp đơn vị hành chính theo chủ trương của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

Một trong điểm đáng chú ý là Nghị quyết quy định về Quỹ nhà ở quốc gia. Quỹ nhà ở quốc gia sẽ là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ này gồm quỹ nhà ở Trung ương do Chính phủ thành lập và quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập.

Quỹ nhà ở quốc gia được hình thành từ nguồn ngân sách cấp, tiền trích từ số tiền tương đương giá trị quỹ đất đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng NOXH, từ tiền bán nhà ở thuộc tài sản công, từ tiền đấu giá quyền sử dụng đất; tiếp nhận nguồn hỗ trợ tự nguyện, đóng góp...

Quỹ nhà ở quốc gia để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, tạo lập nhà ở xã hội để cho thuê, nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuê.