Tháng 2/2025: Không có DN nào phát hành trái phiếu

Thị trường TPDN 'ảm đạm' trong 2 tháng đầu năm

Báo cáo mới đây của FiinGroup chỉ ra, tính đến cuối tháng 2/2025, toàn thị trường có gần 1,26 triệu tỷ đồng TPDN đang lưu hành, giảm nhẹ 0,4% so với cuối tháng 1/2025 nhưng tiếp tục tăng so với cùng kỳ.

Cơ cấu tỷ trọng giá trị lưu hành TPDN theo nhóm ngành trong tháng 2/2025 gần như không thay đổi so với tháng 1/2025 khi Ngân hàng tiếp tục là nhóm dẫn đầu, chiếm 44% giá trị lưu hành TPDN của toàn thị trường. Theo sau là Bất động sản chiếm 28,9% và Du lịch và giải trí chiếm 6,1%.

Tuy nhiên, đáng chú ý là trong tháng 2/2025, thị trường TPDN lần đầu không có phát hành mới. Nguyên nhân chính do nhu cầu thấp ở ngân hàng giai đoạn đầu năm và tâm lý thận trọng ở nhóm phi ngân hàng sau khi có thêm quy định mới về phát hành TPDN.

Lý giải cụ thể hơn, các chuyên gia FiinGroup cho biết: “Đối với ngành ngân hàng, nhu cầu huy động vốn thường ở mức thấp trong giai đoạn đầu năm do thanh khoản hệ thống dồi dào và các tổ chức tín dụng tập trung vào điều chỉnh danh mục tài sản sau kỳ báo cáo tài chính cuối năm”.

Trong khi đó, ở nhóm phi ngân hàng, các tổ chức phát hành đang thận trọng hơn sau khi Thông tư 76/2024 và Luật Chứng khoán sửa đổi (2024) có hiệu lực.

Cụ thể, Luật Chứng khoán sửa đổi 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2025) và Thông tư 76/2024 (có hiệu lực từ ngày 25/12/2024) đưa ra các quy định chặt chẽ hơn đối với hoạt động công bố thông tin về phát hành TPDN, bao gồm yêu cầu tổ chức phát hành phải công bố đầy đủ BCTC kiểm toán và kế hoạch sử dụng vốn, dẫn đến kéo dài thời gian chuẩn bị hồ sơ. Các quy định mới cũng yêu cầu nhóm bất động sản – nhóm phát hành TPDN lớn thứ hai sau ngân hàng - minh bạch hơn trong phương án huy động và sử dụng vốn.

Mặc dù trái phiếu phát hành trước 1/1/2026 vẫn theo luật chứng khoán cũ, nhưng các TCPH vẫn phải tuân thủ quy định CBTT trong Thông tư 76 và vẫn chịu rủi ro bị điều chỉnh sau đó, các chuyên gia FiinGroup nhận định.

Trong tháng 2/2025, tổng giá trị mua lại trước hạn đạt 3,7 nghìn tỷ đồng, giảm 75% so với tháng trước, đến từ sự sụt giảm mạnh ở cả nhóm Ngân hàng (giảm 66%) và Phi Ngân hàng (giảm 77%). Đối với nhóm Phi ngân hàng, Dịch vụ tài chính chiếm hơn một nửa khổi lượng mua lại trong tháng (51%), với tổng giá trị mua lại trước hạn đạt 1,9 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 5 lần so với tháng trước. Đáng chú ý, 99% giá trị mua lại của ngành thuộc về Tập đoàn Sovico nhờ tất toán toàn bộ 16 lô trái phiếu phát hành vào tháng 5 và 6/2020, vốn đã được công bố tái cấu trúc nợ từ năm 2023.

Trong khi đó, giá trị mua lại trước hạn ngành bất động sản chỉ đạt 241 tỷ đồng, giảm mạnh 98% so với tháng trước và giảm 85% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là giá trị mua lại thấp nhất theo tháng từ trước đến nay ở ngành bất động sản.

Ngân hàng tiếp tục dẫn dắt thị trường?

Trong quý II/2025, tổng nợ gốc TPDN đến hạn thanh toán ở nhóm phi ngân hàng đạt 26,3 nghìn tỷ đồng, tăng 36% so với quý I. Dự kiến năm 2025 có hơn 163 nghìn tỷ đồng TPDN đáo hạn, đạt đỉnh ở quý III/2025 (65,3 nghìn tỷ đồng). Bất động sản chiếm tỷ trọng áp đảo, phần lớn tập trung vào tháng 7 (15,3 nghìn tỷ đồng) và tháng 8 (21,6 nghìn tỷ đồng).

Sau 2 tháng đầu năm có phần ảm đạm, các chuyên gia FiinGroup kỳ vọng hoạt động phát hành TPDN được kỳ vọng sôi động trở lại từ tháng 4/2025 (thậm chí là cuối tháng 3/2025) khi các tổ chức phát hành đáp ứng đủ điều kiện theo quy định mới.

Trong khi đó, các ngân hàng sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát hành trái phiếu như một giải pháp quan trọng để gia tăng nguồn vốn huy động trong bối cảnh lãi suất huy động thấp làm chậm tốc độ tăng trưởng tiền gửi, trong khi nhu cầu tín dụng vẫn tiếp tục tăng cao.

Trao đổi với VietnamFinance, ông Lê Hoài Ân cho biết sự chênh lệch ngày càng gia tăng giữa tốc độ tăng trưởng tín dụng và huy động vốn đang đặt các ngân hàng trước áp lực phải tìm kiếm giải pháp dài hạn nhằm duy trì thanh khoản và giảm sự phụ thuộc quá mức vào nguồn tiền gửi ngắn hạn. Trong bối cảnh đó, phát hành trái phiếu nổi lên như một lựa chọn tối ưu của các ngân hàng.

Thời gian gần đây, động cơ phát hành trái phiếu của các ngân hàng phần lớn là để duy trì hệ số an toàn vốn (CAR). Việc phát hành trái phiếu có kỳ hạn trên 5 năm giúp các ngân hàng bổ sung vốn cấp 2, từ đó, hỗ trợ tăng trưởng tín dụng mà vẫn đảm bảo đáp ứng các yêu cầu về hệ số CAR theo quy định.

Tuy nhiên, theo ông Ân, ở thời điểm hiện tại, hệ số CAR của nhiều ngân hàng đã đạt mức tương đối ổn định. Thay vì chỉ để đảm bảo yêu cầu về hệ số CAR, các ngân hàng đẩy mạnh phát hành trái phiếu để gia tăng nguồn vốn cho vay, nhất là trong năm 2025, NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng lên tới 16%.

Năm 2024, ngân hàng cũng là ngành giữ vị trí chủ lực trên thị trường TPDN khi có tổng giá trị phát hành đạt gần 300.000 tỷ đồng, tương đương hơn 67% tổng thị trường. Nhiều ngân hàng nằm trong danh sách các tổ chức có giá trị phát hành TPDN lớn nhất năm như ACB (36.100 tỷ đồng), HDBank (30.900 tỷ đồng),…

Bên cạnh việc phát hành các trái phiếu thông thường để huy động vốn, các ngân hàng cũng đang tích cực thúc đẩy phát hành trái phiếu xanh – xu hướng tài chính bền vững ngày càng nhận được sự quan tâm từ thị trường. Những cái tên nổi bật trong lĩnh vực này có thể kể đến Vietcombank, BIDV, SeABank hay HDBank.