Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm tại các dự án BT của Tập đoàn Phúc Sơn ở sân bay Nha Trang

Cụ thể, ba dự án do CTCP Tập đoàn Phúc Sơn (Công ty Phúc Sơn) làm nhà đầu tư (NĐT) gồm dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối Khu sân bay Nha Trang; dự án Nút giao Ngọc Hội; dự án đường Vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội.

Được biết, tháng 10/2015, Tập đoàn Phúc Sơn được cấp giấy chứng nhận đầu tư các DA tại sân bay Nha Trang (cũ).

Năm 2016, UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt quy hoạch chi tiết Khu trung tâm đô thị thương mại – dịch vụ – tài chính – du lịch Nha Trang (TTTM-TCDL Nha Trang), giao Tập đoàn Phúc Sơn làm chủ DA. Tháng 6/2016, UBND tỉnh Khánh Hòa có tờ trình gửi trung ương xin chủ trương lấy đất sân bay thanh toán cho các hợp đồng BT; đồng thời xin chủ trương lựa chọn NĐT trong trường hợp đặc biệt theo điều 26 luật Đấu thầu vì lý do “cấp bách”. Chủ trương này được Thủ tướng đồng ý về nguyên tắc và cho phép thực hiện. Tháng 10.2016, tỉnh Khánh Hòa quyết định giao cho Tập đoàn Phúc Sơn hơn 62 ha tại TTTM-TCDL Nha Trang.

Để hợp thức hóa hơn 62 ha đất trên, năm 2017 và 2018, tỉnh Khánh Hòa ký hợp đồng BT với Tập đoàn Phúc Sơn thực hiện 3 DA BT, gồm: DA các tuyến đường, các nút giao thông kết nối với khu sân bay Nha Trang, tổng mức đầu tư dự kiến 725,3 tỉ đồng; DA nút giao thông Ngọc Hội tổng mức đầu tư dự kiến 1.378,9 tỉ đồng; DA đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội tổng mức đầu tư dự kiến 1.180,1 tỉ đồng.

Để hoàn vốn các DA trên, tỉnh Khánh Hòa sẽ giao một phần quỹ đất tại DA TTTM-TCDL Nha Trang cho Phúc Sơn. Theo Bộ KH-ĐT, dù được Chính phủ cho phép lựa chọn NĐT trong trường hợp đặc biệt, nhưng quy trình thực hiện các DA BT của Khánh Hòa chưa tuân thủ đầy đủ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng. Các quyết định tháng 10.2016 và tháng 7.2017 của tỉnh Khánh Hòa có nội dung “giao toàn bộ diện tích hơn 62 ha đất cho Tập đoàn Phúc Sơn để sử dụng đất thực hiện DA”. Tuy nhiên, các quyết định giao đất này đều được thực hiện trước khi hợp đồng BT được ký kết.

Theo KLTT, 3 DA do Tập đoàn Phúc Sơn làm NĐT, có những tồn tại, vi phạm. Cụ thể, các DA BT không hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng vào cuối năm 2017, mặc dù đã gia hạn đến tháng 6.2021 nhưng đến thời điểm thanh tra mới thi công đạt khoảng 27% khối lượng xây lắp. Phê duyệt đề xuất DA, báo cáo nghiên cứu khả thi, tổng mức đầu tư, ký hợp đồng BT không phù hợp với tờ trình báo cáo Thủ tướng, làm tăng tổng mức đầu tư lên 484 tỉ đồng, kéo dài thời gian thực hiện DA lên thêm 30 tháng.

Việc lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, ký kết hợp đồng BT còn có một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giá, biện pháp thi công, đền bù giải phóng mặt bằng và đưa một số hạng mục vào DA đầu tư chưa đúng quy định, làm tăng tổng mức đầu tư 3 DA lên 499,202 tỉ đồng. Phê duyệt kết quả lựa chọn NĐT, đàm phán và ký kết hợp đồng 3 DA BT có giá trị hợp đồng BT cao hơn giá trị DA BT được tỉnh phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn NĐT là: 73,49 tỉ đồng, là vi phạm về nguyên tắc xét duyệt trúng thầu…

Về quy mô 3 dự án trên của Tập đoàn Phúc Sơn: Dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối Khu sân bay Nha Trang có tổng mức đầu tư dự kiến 725,3 tỷ đồng; phương án hoàn vốn: sử dụng quỹ đất thanh toán diện tích khoảng 4,07ha, tại dự án Khu trung tâm đô thị Thương mại – Dịch vụ – Tài chính – Du lịch Nha Trang; quỹ đất tạm tính: 741,671 tỷ đồng; thời gian hợp đồng dự án: 02 năm (2016 -2017).

Dự án Nút giao Ngọc Hội có tổng mức đầu tư dự kiến 1.378,9 tỷ đồng; phương án hoàn vốn: sử dụng quỹ đất thanh toán diện tích 5,37ha, tại dự án Khu Trung tâm đô thị Thương mại – Dịch vụ – Tài chính – Du lịch Nha Trang; giá trị quỹ đất tạm tính: 1.358,4 tỷ đồng, thời gian hợp đồng 2 năm (2016 – 2017).

Cuối cùng là dự án đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội có tổng mức đầu tư dự kiến 1.180,1 tỷ đồng; phương án hoàn vốn: sử dụng quỹ đất thanh toán diện tích khoảng 9,68ha, tại Dự án Khu Trung tâm đô thị Thương mại – Dịch vụ – Tài chính – Du lịch Nha Trang; giá trị quỹ đất tạm tính: 1.099,25 tỷ đồng; thời gian hợp đồng dự án 2 năm (2016 – 2017).

Cả 3 dự án này đều được công bố trên Hệ thống mạng đầu thầu quốc gia vào ngày 26/8 và 13/9/2016.

Cũng theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, trách nhiệm để xảy ra những vi phạm nêu trên của 3 DA BT thuộc về UBND tỉnh Khánh Hòa, giám đốc các sở KH-ĐT, Xây dựng, TN-MT, Tài chính, một số ban quản lý và Tập đoàn Phúc Sơn…

Từ đó, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch và các Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa (giai đoạn 2014 – 2019) nghiêm túc kiểm điểm, đề xuất hình thức xử lý nghiêm minh. Đồng thời giao Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo giám đốc các sở: TN-MT, Xây dựng, KH-ĐT, UBND TP.Nha Trang, Văn phòng UBND tỉnh, giám đốc các ban quản lý dự án có liên quan nghiêm túc kiểm điểm và đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm minh các tập thể và cá nhân có liên quan đã để xảy ra các sai phạm đã nêu. Sớm chấn chỉnh kịp thời công tác quản lý đất đai, quản lý đầu tư xây dựng, nhất là đối với các công trình DA thực hiện theo hình thức BT.

Theo tìm hiểu, Công ty Tập đoàn Phúc Sơn tiền thân là Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Phúc Sơn, chính thức được thành lập ngày 6/1/2004 và chuyển đổi sang mô hình công ty cổ phần từ ngày 4/8/2009.Tính đến ngày 23/10/2018, Phúc Sơn có vốn điều lệ 2.000 tỷ đồng, gồm 3 cổ đông sáng lập là ông Nguyễn Văn Hậu (nắm giữ 99% VĐL), bà Ngô Thị Thanh Nhàn (nắm giữ 0,75% VĐL) và ông Nguyễn Thanh Tùng (nắm giữ 0,25% VĐL).

Chủ tịch HĐQT kiêm người đại diện theo pháp luật do ông Nguyễn Văn Hậu (SN 1981) đảm nhiệm. Ông Hậu hiện còn đứng tên tại pháp nhân là Công ty TNHH MTV Khu đô thị Bàu Giang. Tập đoàn Phúc Sơn từng gây sự chú ý bằng việc công bố dự án “siêu nghĩa trang” tại tỉnh Vĩnh Phúc với tổng mức đầu tư 70 triệu USD. Tuy nhiên, dự án này đã bị tỉnh Vĩnh Phúc cho dừng vì nhiều lý do.