Người mua nhà vẫn dè chừng dù lãi suất đã hạ nhiệt?

Lãi suất cho vay giảm nhưng vẫn ở mức cao

Vào ngày 25/5 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã lần thứ 3 công bố việc giảm lãi suất điều hành. Trước đó kể từ trung tuần tháng 3, Ngân hàng Nhà nước đã 2 lần điều chỉnh giảm các lãi suất điều hành vào các ngày 14/3 và 31/3/2023.

Việc lãi suất tiếp tục “hạ nhiệt” được kỳ vọng sẽ là một trong những yếu tố tích cực đưa dòng tiền quay trở lại với phân khúc bất động sản, nhất là nhà đầu tư cá nhân. Đồng thời, việc giảm lãi suất cũng sẽ kích thích tâm lý xuống tiền mua nhà với những người đang có dự định này.

Chia sẻ về vấn đề này, TS Cấn Văn Lực - Chuyên gia kinh tế, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia nhận định, trước đây lãi suất cho vay ở mức cao là một trong những rào cản lớn đối với việc khách hàng ra quyết định mua bất động sản. Do vậy, khi lãi suất vay vốn giảm sẽ thúc đẩy nhu cầu mua bất động sản của khách hàng. Ngoài ra, việc ngân hàng hạ lãi suất sẽ tạo tâm lý tích cực hơn cho thị trường bất động sản.

Đối với các chủ đầu tư dự án, động thái này sẽ giúp giảm bớt áp lực chi phí vốn do tiếp cận được nguồn vốn vay với mức lãi suất hợp lý hơn. Từ đó, chủ đầu tư có thể đưa ra chính sách bán hàng hấp dẫn hơn, góp phần thúc đẩy thanh khoản trên thị trường bất động sản. Đồng thời, họ có thêm nguồn lực để hoàn thiện các dự án dang dở, cũng như triển khai dự án mới. Như vậy, thị trường sẽ được bổ sung nguồn cung mới.

Mặc dù lãi suất đã “hạ nhiệt” nhưng nhiều người có ý định mua nhà để ở nhận xét rằng, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối cao. Khiến tâm lý “dè chừng” vẫn xuất hiện. Đặc biệt với những người có ý định sử dụng đòn bẩy tài chính cảm thấy lo ngại.

Đã kết hôn được 5 năm và chuẩn bị đón con thứ hai vào cuối năm nay nên gia đình anh H (ở Thường Tín, Hà Nội) có ý định mua một căn nhà chung cư tại khu vực Nam Từ Liêm. Tuy nhiên, sau khi tham khảo thông tin về lãi vay tại một số ngân hàng, vợ chồng anh Hiếu thấy vẫn còn khá cao và vượt qua khả năng chi trả của gia đình.

“Hiện tại, cộng cả tiền tiết kiệm và hỗ trợ từ gia đình, chúng tôi có khoảng 1 tỷ đồng. Số tiền còn thiếu gia đình tôi dự định sẽ vay ngân hàng. Tuy nhiên, lãi suất vay hiện nay tại một số ngân hàng vẫn dao động từ 13 - 14%/năm, dù đã giảm so với trước đó”.

Có thể thấy, mặc dù có đủ khả năng tài chính để sở hữu 1 căn nhà, tuy nhiên lãi suất ở mức cao vẫn là rào cản đối với động thái “xuống tiền” của những cặp vợ chồng đang có ý định mua nhà.

Báo cáo từ Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cũng chỉ ra, giao dịch bất động sản các tháng gần đây vẫn chậm, nguyên nhân đến từ việc nhiều người chưa thấy được việc đi vay để mua nhà lúc này là phù hợp với ngân sách gia đình, bao gồm cả những người có nhu cầu ở thực.

Khi nào người mua nhà mới “mạnh dạn” xuống tiền?

Thực tế, tại Việt Nam, không chỉ những cá nhân, các cặp vợ chồng muốn sở hữu cho mình một căn nhà để am cư lạc nghiệp mà theo khảo sát tâm lý mua BĐS đầu năm 2023 của Batdongsan.com.vn cho thấy, trong số 1.000 người Việt tham gia có tới 68% bày tỏ ý định muốn mua BĐS trong 1 năm tới.

Cũng theo dữ liệu khảo sát tâm lý người mua BĐS của Batdongsan.com.vn thì có tới 87% người đã sở hữu 3 BĐS trở lên có nhu cầu tiếp tục mua nhà, đất trong năm tới. Trong khi đó, người đã sở hữu 1-2 BĐS thì có nhu cầu tiếp tục mua nhà, đất chiếm lần lượt 66 -79%. Còn nhóm người chưa có nhà, đất thì có nhu cầu mua BĐS chỉ chiếm 46%, có lẽ do phải ưu tiên các nhu cầu cấp bách hàng ngày khác hơn các nhóm khác.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đánh giá việc thanh khoản của thị trường bất động sản đi xuống mặc dù ý định mua nhà (cả đầu tư và để ở) đều ở mức tương đối cao đến từ việc lãi suất cho vay vẫn neo ở mức cao.

Hiện tại lãi suất cho vay vẫn ở mức từ 10 – 14%/năm. Do đó, khi lãi suất cho vay giảm xuống dưới 10%/năm thị trường sẽ có những tín hiệu sôi động trở lại. Khi đó, tâm lý “dè chừng” của người mua nhà sẽ được tháo gỡ, kích thích thị trường bất động sản sôi động trở lại.

Các chuyên gia của VARS cũng nhận định rằng, hiện nay, đã có tín hiệu nguồn tiền quay trở lại, lãi suất trái phiếu, lãi suất liên ngân hàng, lãi suất tiền gửi hạ nhiệt, khách hàng đã tiếp cận được khoản vay mới với lãi suất 10-11%. Tuy nhiên, chỉ khi nào mặt bằng lãi suất trung bình giảm xuống dưới 10% thì khi đó thị trường bất động sản mới phản ứng. Vì 10% là con số mà các nhà đầu tư có khả năng chịu đựng được khi đi vay.

Ông Phạm Anh Khôi, Viện Nghiên cứu Kinh tế - Tài chính – Bất động sản Dat Xanh Services (FERI), thành viên Tổ công tác Nghiên cứu thị trường VARS nhận xét, quý III/2023 sẽ là thời điểm mấu chốt khi một lượng lớn tiền gửi ngân hàng đáo hạn. Đây cũng sẽ là thời điểm quyết định dòng tiền có quay trở lại thị trường bất động sản hay không.

“Sẽ có hai kịch bản xảy ra. Kịch bản thứ nhất, nếu tình hình thị trường bất động sản vẫn khó khăn, niềm tin của nhà đầu tư chưa được khôi phục thì có thể nguồn tiền này vẫn tiếp tục ở lại hệ thống ngân hàng, chấp nhận một mức lãi suất thấp hơn.

Ở kịch bản thứ hai, nếu thị trường ấm lên, lãi suất huy động giảm xuống mức 6 - 7% vào thời điểm cuối năm nay hoặc thậm chí là không giảm thì nguồn tiền khả năng cao sẽ ưu tiên quay trở lại thị trường bất động sản”, ông Khôi nhận định.

Trong khi đó, Chủ tịch VARS Nguyễn Văn Đính khẳng định, lãi suất hạ là tín hiệu tốt cho thị trường bất động sản, giải quyết được vấn đề về thanh khoản. Bởi trong thời gian dài qua, lãi suất tăng cao khiến tâm lý người mua e ngại xuống tiền, từ đó kéo sụt giảm thanh khoản.

“Nếu lạc quan, thị trường bất động sản sẽ bắt đầu sôi động từ cuối quý II đầu quý III năm nay. Khi đó, giá bất động sản cũng sẽ dễ chịu hơn, đặc biệt là ở phân khúc đất nền, người mua cảm thấy hợp lý sẽ xuống tiền kích hoạt thanh khoản trở lại”, ông Đính dự báo.