Sàn giao dịch bất động sản không đảm bảo tính công khai, minh bạch

Báo cáo tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, nhiều ý kiến đề nghị không quy định bắt buộc mà chỉ khuyến khích giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản. Một số ý kiến nhất trí về quy định các loại giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản.

Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy, mục tiêu chính của việc bắt buộc giao dịch thông qua sàn giao dịch bất động sản là nâng cao tính công khai, minh bạch; bảo vệ quyền lợi cho khách hàng; thông qua sàn giao dịch bất động sản để thu thập thông tin, dữ liệu.

Tuy nhiên, theo ông Vũ Hồng Thanh, thực tiễn cho thấy các sàn giao dịch bất động sản hiện nay chỉ làm chức năng quảng cáo, môi giới, chưa thực hiện hết chức năng của mình; câu kết với các bên giao dịch để trốn thuế, lũng đoạn thị trường, cung cấp thông tin không chính xác.

Bên cạnh đó, sàn giao dịch bất động sản là một bên hưởng lợi ích trong quan hệ giao dịch nên không bảo đảm tính công khai, minh bạch; các sàn giao dịch bất động sản hiện nay chưa đủ khả năng bảo đảm tính an toàn pháp lý của giao dịch, chịu trách nhiệm với các bên trong trường hợp phát sinh tranh chấp.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đánh giá, việc bắt buộc giao dịch qua sàn giao dịch bất động sản là không phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành, cản trở quyền tự do kinh doanh, tiềm ẩn nguy cơ lợi dụng quy định của pháp luật để độc quyền, làm lũng đoạn thị trường. Mặt khác, dự thảo luật đã có các quy định cụ thể về việc công khai thông tin của doanh nghiệp kinh doanh bất động sản.

"Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo luật đã được chỉnh sửa theo hướng: bỏ quy định về các giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản", ông Vũ Hồng Thanh thông tin.

Theo đó, Nhà nước chỉ khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê nhà ở, công trình xây dựng và quyền sử dụng đất thông qua sàn giao dịch bất động sản, chứ không bắt buộc.

Phát biểu tại Hội nghị, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn đại biểu Quốc hội Đồng Tháp) bày tỏ tán thành với ý kiến Ủy ban Kinh tế của Quốc hội việc bỏ quy định về các giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản.

Theo ông Hòa, ủy ban Kinh tế đã rất cầu thị nhằm bảo vệ quyền lợi của khách hàng, của bên yếu thế trong quan hệ giao dịch dự án với doanh nghiệp kinh doanh bất động sản.

Theo vị đại biểu Quốc hội đoàn Đồng Tháp, tổng kết thời gian qua cho thấy, sàn giao dịch bất động sản về bản chất là bên trung gian, làm nhiệm vụ môi giới, giới thiệu khách hàng đến với các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản để mua hàng.

"Mục đích của sàn giao dịch bất động sản là mang lại lợi ích cho cá nhân, mang về lợi ích cho phòng giao dịch, không thể hiện rõ năng lực của sàn giao dịch. Do vậy, chưa đảm bảo tính công khai, minh bạch", ông Phạm Văn Hoà nhấn mạnh.

Do đó đại biểu Phạm Văn Hoà cho rằng việc quy định giao dịch bất động sản bắt buộc qua sàn là không cần thiết.

Cũng theo đại biểu, về nội dung này, Nhà nước chỉ nên quy định khuyến khích chứ không nên quy định theo hướng bắt buộc.

Về điều kiện chuyển nhượng bất động sản, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, nội dung này cũng cần quy định cụ thể, theo đó bên nhận chuyển nhượng phải thực hiện đúng dự án mà bên nhượng đã chuyển nhượng, đã hoàn thành.

Đối với nội dung liên quan đến công chứng và chứng thực hợp đồng kinh doanh bất động sản, đại biểu Hòa cho rằng, nếu một bên là tổ chức và doanh nghiệp thì hợp đồng kinh doanh bất động sản này phải bắt buộc công chứng, chứng thực, chứ không thể nào không chứng thực được vì trong thời gian qua đã xảy ra các vụ việc thiệt hại cho người dân, khách hàng đi mua.

Do vậy, đại biểu cho rằng, việc công chứng và chứng thực hợp đồng kinh doanh bất động sản là cần thiết. Đại biểu cho biết, nội dung này đang còn nhiều ý kiến khác nhau, do vậy cần chỉnh lý thận trọng, để cơ bản phải bảo vệ được quyền lợi cho khách hàng.