Vingroup, Novaland, Sun Group,… cùng nhiều ‘ông lớn’ bất động sản tham gia xây dựng hàng triệu căn nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030

Nhiều ông lớn địa ốc “bắt tay” nhau đăng ký xây dựng nhà ở xã hội

Đầu tiên phải nói đến kế hoạch xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội của Tập đoàn Vingroup. Giới chuyên gia nhìn nhận, đây được gọi là “bom tấn” bởi nó sẽ có ảnh hưởng rất lớn tới thị trường bất động sản hiện nay.

Với kế hoạch xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội trong 5 năm, trung bình mỗi năm doanh nghiệp này sẽ cung cấp cho thị trường 100.000 căn. Đây là “mục tiêu trong mơ” của cả ngành xây dựng Việt Nam bởi kết quả phát triển nhà ở xã hội thời gian qua ở mức thấp.

Nhận định về kế hoạch này của Vingroup, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, đây là mục tiêu lớn nhưng hoàn toàn khả thi bởi Vingroup là doanh nghiệp đạt chuẩn đánh giá tín nhiệm cao, có tiềm lực lớn và năng lực tổ chức tốt. Trong suốt quá trình phát triển, đây là doanh nghiệp “nói được và làm được”. Đây là thông tin rất vui cho thị trường, đặc biệt là cho đại đa số người dân đô thị.

Sau Vingroup, đến lượt Tập đoàn Novaland cũng đăng ký tham gia xây dựng 200.000 căn nhà ở xã hội trong tương lai.

Cụ thể, tại Hội nghị thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì diễn ra vào sáng ngày 1/8, ông Bùi Xuân Huy – Chủ tịch Tập đoàn Novaland cho biết, tập đoàn đã nhận được Văn bản số 2841/BXD-QLN ngày 26/7/2022 của Bộ Xây dựng về việc đề xuất giải pháp để mỗi doanh nhân đầu tư xây dựng được ngay 5.000-10.000 căn hộ nhà ở xã hội. Đối với chương trình “Thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp” theo Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính Phủ, Tập đoàn Novaland luôn xem đây là chương trình vô cùng thiết thực và nhân văn.

Ông Bùi Xuân Huy – Chủ tịch Tập đoàn Novaland.

Hiện cả nước đã có 7,8 triệu m2 nhà ở xã hội được xây dựng, giúp lo chỗ ở cho hàng trăm ngàn công nhân, người thu nhập thấp. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa đạt được mục tiêu đặt ra, mới đáp ứng một phần nhu cầu của người dân; nhu cầu về nhà ở cho công nhân, người thu nhập thấp rất cấp bách.

Do đó, với kinh nghiệm và nguồn lực sẵn có đã và đang đầu tư xây dựng rất nhiều dự án bất động sản ở tại TP. HCM, cùng các tỉnh, thành phố khác, đặc biệt là bất động sản nhà ở tại TP. HCM và Đồng Nai, lãnh đạo Novaland tin rằng, nhiệm vụ đầu tư xây dựng 200.000 căn hộ là một mục tiêu mà tập đoàn sẽ hoàn thành để góp phần vào nỗ lực của Chính phủ trong chương trình giải quyết nhà ở xã hội, nhà ở công nhân lao động.

Dưới góc độ là một doanh nghiệp, ông Bùi Xuân Huy cho biết các doanh nghiệp bất động sản nói chung và Novaland mong muốn Chính phủ và các bộ, nghành sớm hoàn thiện thể chế, chính sách để doanh nghiệp có thể triển khai nhanh nhất.

"Riêng về phía Tập đoàn Novaland, hiện nay đã có một số quỹ đất tại TPHCM và các tỉnh, thành phố như Đồng Nai, Long An, Cần Thơ, Bà Rịa Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Thuận, Khánh Hòa, Đà Nẵng… phù hợp đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội.

Bên cạnh đó, để đảm bảo mục tiêu xây dựng được 200.000 căn, chúng tôi cũng mong cơ quan quản lý địa phương sớm xác định quỹ đất do Nhà nước quản lý để giao hoặc mời gọi đầu tư thực hiện dự án", ông Bùi Xuân Huy cho biết.

Ngoài Vingroup, Novaland, một doanh nghiệp khác cũng sẵn sàng xây dựng nhà ở xã hội đến năm 2030 đó là Tập đoàn Him Lam. Cụ thể, Ông Dương Công Minh, Chủ tịch Tập đoàn Him Lam cho biết sẵn sàng đăng ký tham gia 75.000 căn hộ nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030. Đây là quỹ đất mà doanh nghiệp đã có nhưng quan trọng nhất là tháo gỡ khó khăn về thủ tục.

Theo ông Minh, Him Lam có 2 dự án nhà ở thương mại, theo đề nghị của Bộ Xây dựng chuyển thành nhà ở xã hội để lo cho người nghèo nhưng có một dự án tới 5 năm, một dự án 3 năm đến nay chưa hoàn thiện xong thủ tục.

Ông cho rằng, từ nhà ở thương mại chuyển sang nhà ở xã hội còn khó hơn thủ tục làm nhà ở thương mại; thủ tục vô cùng phức tạp, từ thành phố, tỉnh, các ngành đến các bộ, ngành…

Hay như thời gian qua, Tập đoàn Sun Group đã triển khai xây dựng các khu nhà ở xã hội Sunhome cho cán bộ, nhân viên tập đoàn thuê hoặc thuê dài hạn nhằm ổn định đời sống và yên tâm làm việc của người lao động.

Tại tỉnh Bình Dương, giữa tháng 3 năm nay, Tổng công ty Becamex IDC cũng đã khánh thành khu 2 nhà ở xã hội Định Hòa và động thổ các dự án nhà ở xã hội ở những khu vực đông công nhân lao động.

Dự kiến trong giai đoạn từ nay đến 2023, doanh nghiệp này tiếp tục xây dựng 20.000 căn nhà ở xã hội giai đoạn tiếp theo tại khu VietSing (TP Thuận An), khu Định Hòa (TP Thủ Dầu Một), khu Mỹ Phước (thị xã Bến Cát), khu Bàu Bàng (huyện Bàu Bàng) với mức đầu tư khoảng 9.500 tỷ đồng.

Trước đó, năm 2021, Tập đoàn APEC cũng đã có văn bản gửi Thủ tướng đề xuất được xây dựng 6-10 triệu căn nhà ở xã hội tại nhiều đô thị trên cả nước trong giai đoạn từ nay đến 2030.

Còn nhiều hạn chế cần khắc phục trong kế hoạch xây dựng nhà ở xã hội

Với việc hàng loạt tập đoàn lớn cùng đề xuất xây dựng hơn 1 triệu căn nhà ở xã hội trong tương lai, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhận định, nếu kế hoạch thành công, sẽ giải quyết được nhu cầu nhà ở cho gần 10 triệu công nhân.

Tuy nhiên, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, thời gian qua các doanh nghiệp đã hoàn thành hàng trăm dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, giúp hàng trăm nghìn hộ gia đình thu nhập thấp và công nhân được cải thiện nhà ở, có chỗ ở an toàn.

Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện các chính sách về nhà ở xã hội cũng đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế cần được nhìn nhận khách quan, thẳng thắn để tập trung khắc phục sớm nhất có thể.

Về quan điểm, định hướng trong phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, Thủ tướng nêu rõ mục tiêu là phát triển nhà ở xã hội phù hợp khả năng chi trả của công nhân, người lao động, người thu nhập thấp, người có hoàn cảnh khó khăn.

Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, xây dựng đề án đầu tư, xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp trong giai đoạn từ nay tới năm 2030. Bộ hoàn thành đề án ngay trong tháng 8 này.

Để xây dựng và triển khai đề án này, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố báo cáo trước ngày 15/8 về các dự án nhà ở xã hội đang triển khai, các vị trí đất đã có chủ trương xây dựng nhà ở xã hội nhưng chưa triển khai, lập kế hoạch triển khai trong thời gian tới với số lượng dự án, căn hộ cụ thể từ nay tới năm 2030 để bảo đảm nhu cầu địa phương. Chính phủ sẽ nghiên cứu, tổng hợp, giao kế hoạch cụ thể.

"Các doanh nghiệp đã đăng ký đầu tư, xây dựng trên 1,2 triệu căn hộ từ nay tới năm 2030 cần nói đi đôi với làm, không để người dân mất niềm tin", Thủ tướng yêu cầu.

Kế hoạch xây dựng nhà ở xã hội trong tương lai còn bộc lộ nhiều vấn đề cần được giải quyết.

Ở góc độ của doanh nghiệp, ông Bùi Xuân Huy, Chủ tịch Tập đoàn Novaland chia sẻ, các chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội, nhà ở công nhân lao động đã tạo ra hành lang pháp lý tương đối đầy đủ, đảm bảo hỗ trợ và khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện các chính sách về nhà ở xã hội cũng đã bộc lộ một số tồn tại, vướng mắc cần được khắc phục, để từ đó thúc đẩy việc phát triển nhà ở xã hội nói chung và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp bất động sản tham gia vào quá trình xây dựng nhà ở xã hội nói riêng hoàn thành tốt hơn.

Đại diện Tập đoàn Vingroup, Chủ tịch HĐQT Vinhomes Phạm Thiếu Hoa cho biết, tập đoàn phấn đấu đầu tư 500.000 căn nhà ở xã hội trong 5 năm tới, tuy nhiên, ngoài nỗ lực của doanh nghiệp rất cần Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đồng hành và hỗ trợ.

Tập đoàn kiến nghị chủ doanh nghiệp có đất hoặc thu mua đất làm nhà ở xã hội xin được cơ chế chỉ định thầu, chứ không đấu thầu. Các chỉ tiêu do cơ quan nhà nước phê duyệt.

Thứ hai, đề nghị Chính phủ vào cuộc, cho phép doanh nghiệp tài trợ hoặc tham gia vào điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 các dự án nhà ở xã hội song song với việc các địa phương điều chỉnh quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết để đẩy nhanh tiến độ. Các chỉ tiêu, quy hoạch về dân số, hạ tầng do các cơ quan nhà nước phê duyệt, doanh nghiệp không tham gia.

Thứ ba, đại diện Vingroup cho biết hiện nay thủ tục phê duyệt dự án nhà ở xã hội rất lâu, tối thiểu 600 ngày hoặc dài hơn. Vị này đề nghị tiến hành song song các bước như hồ sơ đấu thầu công khai, lựa chọn nhà đầu tư... Rút ngắn xuống còn 90 - 120 ngày để các địa phương công bố các đề án, dự án nhà ở xã hội, các doanh nghiệp tham gia nộp hồ sơ.

Trong khi đó, ông Dương Công Minh, Chủ tịch Him Lam đề cập hiện nay, Chính phủ đang tập trung vào vấn đề nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, huy động các doanh nghiệp, nhưng nguồn lực lớn nhất để xây dựng chính là ở người dân, như ở TP HCM có 700.000 phòng trọ cho công nhân.

Ông Minh đề nghị Chính phủ nghiên cứu kỹ vấn đề này vì đây là vấn đề rất lớn nhưng quy chuẩn, tiêu chuẩn không có, khó huy động được nguồn lực. Bộ Xây dựng cũng cần xây dựng bộ quy chuẩn, tiêu chuẩn về nhà trọ cho công nhân.

Ông còn cho rằng quy định những dự án nhà ở thương mại phải có 20% nhà ở xã hội là rất nhỏ lẻ và manh mún, bất cập. Vì vậy, nên quy hoạch khu vực nhà ở xã hội tập trung; các địa phương cần có quy hoạch riêng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Còn ông Đặng Minh Trường, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sun Group đề xuất các bộ, ngành xem xét không bố trí quỹ đất nhà ở xã hội với các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị trong trường hợp địa phương đã bố trí quỹ đất. Đối với trường hợp này, doanh nghiệp được phép đóng tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% nhà ở xã hội, đồng thời phân quyền cho địa phương là cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.

Ông Trường còn đề xuất mở rộng đối tượng được mua nhà ở xã hội, bao gồm tổ chức (có thể là doanh nghiệp) thay vì chỉ 10 đối tượng là cá nhân theo quy định Luật Nhà ở. Các tổ chức này có thể mua nhà ở xã hội để cho cá nhân, người lao động có thu nhập thấp thuê mua, thuê dài hạn hoặc bán cho người lao động của chính doanh nghiệp mà có nhu cầu với giá ưu đãi.

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, đến nay, trên địa bàn cả nước đã hoàn thành 301 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị, nhà ở cho công nhân, quy mô xây dựng khoảng 156.000 căn, với tổng diện tích hơn 7,79 triệu m2. Đang tiếp tục triển khai 401 dự án với quy mô xây dựng khoảng 455.000 căn, tổng diện tích khoảng 22,718 triệu m2.