Dòng tiền từ kiều hối kỳ vọng sẽ tạo sóng cho thị trường bất động sản?

Khơi thông pháp lý

Luật Đất đai 2024 đã có những quy định giúp người Việt Nam ở nước ngoài được mở rộng quyền lợi và yên tâm đầu tư vào bất động sản tại Việt Nam…

Những thay đổi trong việc người nước ngoài sở hữu bất động sản trong Luật Đất đai 2024 được giới chuyên gia, luật sư đánh giá cao. Bởi đây là những điểm giúp thúc đẩy dòng kiều hối đổ về thị trường bất động sản Việt Nam, nhất là đất nền.

Với các quy định thông thoáng về sở hữu nhà ở đối với Việt kiều trong Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024, lượng kiều hồi ước tính hàng tỷ USD/năm về Việt Nam đang được kỳ vọng là trợ lực tạo dòng tiền cho thị trường bất động sản (BĐS).

Theo đánh giá của Savills Việt Nam, pháp luật Việt Nam đến nay đã có nhiều quy định cho Việt kiều được phép mua nhà tại Việt Nam, song do thủ tục giấy tờ phức tạp, khiến nhiều nhà đầu tư nản lòng hoặc lựa chọn giải pháp nhờ người thân đứng tên khi mua BĐS trong nước. Thực tế này đã dẫn đến nhiều vụ tranh chấp, kiện tụng khi có biến cố xảy ra giữa các bên liên quan.

“Cởi trói” vấn đề này, Luật Đất đai 2024 vừa được Quốc hội thông qua hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024 (sớm 5 tháng so với dự kiến) đã sửa đổi, bổ sung nhiều quy định mới, đáng chú ý là mở rộng quyền sử dụng đất đối với Việt kiều. Cụ thể, Khoản 3 và Khoản 6, Điều 4 về “Người sử dụng đất” quy định người sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, đang sử dụng đất ổn định, đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, gồm: Cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam; người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài...

TS Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam cho biết, hành lang pháp lý mới với các quy định rõ ràng, thông thoáng, cởi mở hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho Việt kiều đầu tư, sở hữu nhà tại Việt Nam, kéo theo dòng kiều hối vào thị trường BĐS. Để thu hút nguồn lực này, các cơ quan quản lý Nhà nước ngoài việc thúc đẩy thực thi Luật Đất đai, cần tiếp tục đầu tư cải thiện hạ tầng giao thông, viễn thông và các dịch vụ công cộng khác để tăng tính cạnh tranh cho thị trường BĐS; đồng thời, cần giảm thuế hoặc miễn thuế đối với Việt kiều đầu tư vào BĐS.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp BĐS cần hợp tác với các đại lý BĐS và môi giới có uy tín trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài để tìm kiếm, giới thiệu khách hàng tiềm năng, cũng như cung cấp các dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng như quản lý tài sản, bảo dưỡng, sửa chữa, giúp Việt Kiều yên tâm đầu tư.

Tạo sóng cho thị trường?

Theo thống kê của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, hiện có khoảng 6 triệu người Việt Nam sinh sống, làm việc tại hơn 130 quốc gia, vùng lãnh thổ và khoảng 650.000 lao động xuất khẩu Việt Nam đang hoạt động tại 40 quốc gia, vùng lãnh thổ. Lượng kiều hối về Việt Nam trong 10 năm trở lại đây luôn duy trì vị trí trong Top 10 quốc gia có lượng kiều hối lớn nhất thế giới, đạt trên 190 tỷ USD, riêng năm 2023, lượng kiều hối cả nước ước đạt khoảng 16 tỷ USD, tăng 32% so với năm 2022. Đáng chú ý, ước tính mỗi năm có tới 25% lượng kiều hối được “gửi gắm” vào thị trường BĐS.

Còn theo Ngân hàng Nhà nước, lượng kiều hối tiếp tục duy trì đà tăng mạnh trong 6 tháng đầu năm 2024 nhờ Chính phủ đã có các chính sách khuyến khích, tạo điều kiện để kiều bào an tâm về nước đầu tư kinh doanh thông qua các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài. Cùng với dòng vốn FDI, lượng kiều hối gửi về đã góp phần tăng dòng ngoại tệ, đáp ứng nhu cầu trong nước, bổ sung nguồn lực duy trì chính sách tỷ giá hối đoái, dự trữ ngoại hối, thúc đẩy đà tăng trưởng của các ngành kinh tế, trong đó có ngành BĐS đang “khát vốn”.

Dòng tiền kiều hối đang được kỳ vọng tạo động lực cho thị trường BĐS trong thời gian tới. Luật Đất đai 2024 đã được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ ngày 1/8/2024, đã sửa đổi, bổ sung nhiều quy định mới, như mở rộng quyền sử dụng đất đối với người Việt Kiều. Để thu hút nguồn lực này, các cơ quan quản lý nhà nước cần tiếp tục thúc đẩy thực thi luật Đất đai, đầu tư cải thiện hạ tầng giao thông, viễn thông và các dịch vụ công cộng khác để tăng tính cạnh tranh cho thị trường BĐS; đồng thời cần giảm thuế hoặc miễn thuế đối với kiều bào đầu tư vào BĐS.

Nhờ những quy định mới về chính sách tiếp cận đất đai, thị trường BĐS hy vọng thu hút nhiều vốn từ kiều hối, các quỹ đầu tư nước ngoài tham gia vào các dự án BĐS, tạo ra các loại hình BĐS quốc tế hóa nhiều hơn. Đây sẽ là nguồn cầu mạnh mẽ giúp thị trường phát triển, chuẩn bị cho phân khúc sản phẩm căn hộ ở khu vực trung tâm, có thể khai thác vận hành cho thuê hoặc phân khúc biệt thự cao cấp tại các đô thị lớn và các sản phẩm BĐS du lịch nghỉ dưỡng phù hợp với khả năng chi trả của người Việt Kiều." 

Theo Luật sư Phạm Quang Biên, Công ty Luật IMC, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, các quy định được rõ ràng và cởi mở như thế này sẽ trao quyền tự chủ cho Việt kiều, khuyến khích họ đầu tư vào thị trường Việt Nam. Phải biết rằng, trước khi luật mới có hiệu lực, Việt kiều nếu như muốn sở hữu một bất động sản nào đó ở Việt Nam thì ngoài việc chi tiền ra để mua thì các thủ tục khác đều phải thông qua người khác, đến cả việc đứng tên trên giấy chứng nhận cũng để tên người khác. Đây là một hạn chế khiến nhiều người lo lắng bởi nó rất dễ dẫn đến tranh chấp và khả năng rủi ro cao khi quyết định đầu tư.

Từ khi Luật được “nới” về chủ thể được sử dụng đất, phạm vi người sử dụng đất đã mở rộng đối với người Việt Nam nhưng không định cư trong nước. Điều này sẽ khiến họ an tâm hơn vào việc đầu tư và có nhiều mong muốn được sở hữu một phần bất động sản trong nước.

Có thể thấy rằng, người Việt Nam hiện đang có xu hướng phát triển ra nước ngoài và việc định cư ở nước ngoài là điều có thể xảy ra. Nếu họ có dự định định cư ở nước ngoài, nhưng pháp luật trong nước lại hạn chế việc sở hữu bất động sản trong nước thì sẽ làm giảm khả năng phát triển của nền kinh tế. Cho nên để phát triển kinh tế một cách tối đa, pháp luật cho phép công dân Việt Nam được thực hiện các quyền của mình một cách tối ưu nhất.

Đối với thị trường đất nền hay bất kỳ thị trường bất động sản nào khác, nó đều sẽ thu hút các dòng kiều hối vào đầu tư. Song về tính chất dòng kiều hối sẽ có thể tạo “sóng” cho thị trường đất nền. Bởi vì mục đích sử dụng và khả năng phát triển trong tương lai của các khu vực đất nền này luôn lớn hơn các khu vực khác. Ngoài việc sở hữu nhà ở tại Việt Nam, Việt kiều cũng có mong muốn đầu tư phát triển trong nước, tăng khả năng thu nhập của cá nhân, vì thế đất nền sẽ là lựa chọn hàng đầu đối với họ.