Foxconn muốn mua nhà ở xã hội: Bán nhà cho người giàu?
Chuyên gia pháp lý đặt loạt câu hỏi cần trả lời khi xem xét đề nghị cho doanh nghiệp được đại diện cho công nhân thuê, mua nhà ở xã hội.
Câu chuyện Tập đoàn Foxconn (Đài Loan, Trung Quốc) đề xuất cho phép doanh nghiệp trong khu công nghiệp đại diện cho người lao động đứng ra thuê, mua nhà ở xã hội cho công nhân tại 3 dự án nhà ở xã hội do các công ty thành viên trực thuộc tập đoàn này xây dựng nhận được sự quan tâm của dư luận.
Lý do là bởi nhu cầu nhà ở của người lao động tại các khu công nghiệp rất lớn, trong khi đó, nhiều ý kiến chỉ ra rằng, pháp luật Việt Nam chưa cho phép người nước ngoài và doanh nghiệp nước ngoài được mua nhà ở xã hội.
Trao đổi với Đất Việt về vấn đề này, LS Trương Xuân Tám, Ủy viên Hội đồng Luật sư toàn quốc, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho hay, nếu người lao động không ủy quyền cho doanh nghiệp thì doanh nghiệp không thể đại diện cho người lao động đứng ra mua nhà ở xã hội. Hơn nữa, sở hữu nhà là một tài sản cần có quy định đặc biệt về đăng ký, doanh nghiệp không thể đại diện cho các cá nhân, trong đó có quyền sở hữu của cá nhân và cả vợ/chồng họ.
"Nếu doanh nghiệp đứng ra thuê nhà ở xã hội cho công nhân ở thì được, còn đứng ra mua thì không phù hợp với quy định của pháp luật.
Tại sao không để cho người lao động đứng ra mua nhà ở xã hội vì đối tượng mua nhà ở xã hội phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo luật định thì mới được mua.
Làm nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất, miễn giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp... thì phải cho thuê, bán đúng đối tượng. Để cho thuê, bán đúng đối tượng thì phải chính đối tượng đó đứng ra thuê, mua.
Đằng này, nếu theo đề nghị của Foxconn thì đối tượng đó lại ủy quyền cho công ty. Như vậy hết sức rắc rối, không biết có đúng đối tượng hay không khi có hàng nghìn công nhân? Trường hợp doanh nghiệp phá sản, giải thể thì sao? Hay công nhân hưởng chế độ một thời gian ngắn rồi bị buộc thôi việc, chuyển đi nơi khác, vợ chồng ly hôn phân chia tài sản trong khi đang nhùng nhằng chuyện đứng tên nhà ở với công ty... thì giải quyết thế nào?", LS Trương Xuân Tám nêu một loạt tình huống phải lường trước để có phương án xử lý và nhấn mạnh, về mặt pháp lý, đề xuất của Tập đoàn Foxconn rất rắc rối và không thuận, cần phải xem xét lại cho thấu đáo hơn.
Một điểm khác được vị luật sư chỉ ra đó là: Trường hợp công ty thành viên của Foxconn đứng ra xây dựng dự án nhà ở xã hội, rồi họ lại muốn đứng ra thuê, mua nhà ở xã hội là không phù hợp.
Thực tế, có nhiều khu nhà ở xã hội, quy định trong vòng 5 năm, 10 năm, thậm chí 20 năm mới được chuyển nhượng vì đối tượng là người nghèo, đối tượng chính sách. Họ có thể bán chui cho nhau dưới dạng ủy quyền, còn thực tế là không thể sang tên được cho người mới trong thời hạn bị hạn chế nêu trên.
"Giờ công ty xây nhà ở xã hội rồi lại muốn mua luôn thì họ được hưởng ưu đãi luôn? Khi xây dựng nhà ở xã hội, doanh nghiệp đã được miễn giảm các loại thuế như đã nói ở trên, nếu giờ lại mua luôn thì không còn gì là nhà ở xã hội?
Nhà ở xã hội là giải quyết vấn đề chính sách nhà ở đối với người nghèo, đối tượng chính sách mà nhà nước cần phải hỗ trợ. Nhà nước hỗ trợ làm nhà ở xã hội đã phải hy sinh một số quyền lợi về nguồn thu ngân sách, để đáp ứng nhu cầu đối tượng yếu thế trong xã hội cần hỗ trợ về nhà cửa. Do đó, không có lý gì lại cho doanh nghiệp xây rồi lại mua lại nhà ở xã hội, nó không còn ý nghĩa của nhà ở xã hội nữa mà là bán cho người giàu", Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu phân tích.
Chưa dừng ở đó, nếu đồng ý cho doanh nghiệp thuê, mua lại dễ xảy ra những tiêu cực như bán lại, cho thuế lại để hưởng chênh lệch giá, ông Tám cảnh báo.
Dù vậy, vị luật sư không phủ nhận nhu cầu về nhà ở của người lao động tại các khu công nghiệp là rất lớn. Để giải quyết nhu cầu này, vừa không vi phạm quy định của pháp luật, theo ông, cần xét duyệt công khai, minh bạch cho công nhân được mua, thuê nhà ở xã hội sao cho đúng đối tượng. Ngân hàng có thể hỗ trợ tín dụng cho công nhân vay, mua trả góp (dù là nhà ở xã hội vẫn có thể vay trả góp ngân hàng) và bản thân doanh nghiệp có thể hỗ trợ tài chính cho công nhân thuê, mua nhà ở xã hội.
Theo Thành Luân/ Báo Đất Việt
Link nguồn: https://baodatviet.vn/kinh-te/doanh-nghiep/foxconn-muon-mua-nha-o-xa-hoi-ban-nha-cho-nguoi-giau-3412292/