Thủ tướng: 'Có đoạn đường chỉ 50km nhưng có tới hàng chục nhà thầu'

Phát biểu tại cuộc họp của Ban chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải, tổ chức chiều 21/2, Thủ tướng đánh giá tiến độ tổng thể nhiều dự án còn chậm, nhiều mốc tiến độ chưa hoàn thành.

"Vướng mắc thì họp để xử lý, tránh văn bản lòng vòng"

Bên cạnh đó, công tác lập, thẩm định, điều chỉnh chủ trương đầu tư, chuẩn bị đầu tư chất lượng chưa cao nên dẫn tới một số dự án phải điều chỉnh nhiều lần, chậm tiến độ, đội vốn, hiệu quả thấp.

Ngoài ra, chất lượng khảo sát, thiết kế, đánh giá, lên kế hoạch chưa kỹ càng và có dự án thiếu tinh thần nhiệm của các cán bộ liên quan khiến công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư phát sinh khối lượng. Công tác giải phóng mặt bằng ở một số địa phương còn chậm, viêc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật còn có khó khăn, chưa đồng bộ, hỗ trợ người dân có chỗ chưa thỏa đáng.

Đặc biệt, Thủ tướng đánh giá năng lực của nhiều ban quản lý dự án còn hạn chế, còn tình trạng chia nhỏ gói thầu. "Có đoạn đường chỉ 50km nhưng có tới hàng chục nhà thầu, 2-3km một gói thầu, nên phát sinh nhiều thủ tục và kết nối các nhà thầu rất khó", Thủ tướng lấy ví dụ.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh cần chấm dứt chia nhỏ gói thầu, thông thầu, bán thầu và yêu cầu các bộ ngành, địa phương, ban quản lý phải rà soát lại, nhanh chóng điều chỉnh các vấn đề nói trên, các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các sai phạm, các nhà thầu phải làm hết trách nhiệm của mình.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, các bộ, cơ quan, ban, ngành và các đơn vị liên quan phải quán triệt 6 yêu cầu trong quá trình triển khai dự án, gồm: bảo đảm chất lượng; bảo đảm tiến độ; bảo đảm an toàn, kỹ thuật, mỹ thuật, môi trường, sinh thái; không được đội vốn bất hợp lý; chống tham nhũng tiêu cực, lợi ích nhóm; bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của người dân và doanh nghiệp.

Một vấn đề nổi lên tại cuộc họp là nguyên vật liệu cho các dự án, nhất là tại đồng bằng sông Cửu Long, Thủ tướng yêu cầu thực hiện theo tinh thần giao trực tiếp mỏ vật liệu xây dựng thông thường cho ban quản lý dự án, chủ đầu tư, nhà thầu thi công, không để xảy ra việc giao không đúng đối tượng, mua đi bán lại...

Đối với các nhóm dự án chưa được phê duyệt, Thủ tướng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm hoàn thiện, hướng dẫn các địa phương, bộ ngành hoàn thiện hồ sơ thẩm định về các dự án đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam; khẩn trương trình Chính phủ về nghị định sửa đổi, bổ sung quy trình đấu thầu, chọn thầu, chỉ định thầu để hoàn thiện quy định và thực hiện thống nhất.

Đối với nhóm dự án đã được phê duyệt (như dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; Biên Hòa – Vũng Tàu), Thủ tướng yêu cầu các địa phương khẩn trương giải phóng mặt bằng, bảo đảm từ nay đến ngày 30/6/2023, các công trình này được khởi công theo nghị quyết của Chính phủ.

Đối với nhóm dự án đang thi công, trong đó có 3 dự án Mai Sơn – Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây (dài 263km) dự kiến hoàn thành trước ngày 30/4/2023, Thủ tướng yêu cầu các ban quản lý dự án, nhà thầu phải quyết liệt hơn nữa, thực hiện 3 ca, 4 kíp, tranh thủ thời tiết thuận lợi để đẩy nhanh tiến độ.

Đối với các dự án đường sắt đô thị ở Hà Nội, TP. HCM còn vướng mắc, Thủ tướng yêu cầu các bộ trưởng, trưởng ngành phải chủ động phối hợp giải quyết ngay, nếu vẫn vướng mắc thì Phó thủ tướng Trần Hồng Hà triệu tập cuộc họp để xử lý, tránh văn bản lòng vòng.

Đối với dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành, nhiều yêu cầu về tiến độ chưa đạt được, trách nhiệm chính thuộc về chủ đầu tư (Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - ACV), đại diện chủ sở hữu của ACV (Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp) và cơ quan quản lý nhà nước (Bộ Giao thông Vận tải).

Thủ tướng đã yêu cầu các cơ quan liên quan phải kiểm điểm trách nhiệm theo chức năng, nhiệm vụ và các công việc được phân công, đồng thời chịu trách nhiệm tập trung khắc phục, bù đắp lại thời gian đã trôi qua và tiến độ bị chậm.

"Cao tốc phải có ít nhất có 4 làn xe, không làm nửa vời"

Về công việc cụ thể của Bộ Giao thông Vận tải, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, phối hợp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, giám sát các địa phương và các ban quản lý dự án.

Bộ Giao thông Vận tải cũng có trách nhiệm thúc đẩy các dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 1 (2017-2020) và 12 dự án thành phần giai đoạn 2 vừa khởi công. Phối hợp với Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp trong triển khai dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành, nhà ga T3 Tân Sơn Nhất, sân bay Long Thành.

Các địa phương có trách nhiệm chủ động triển khai các thủ tục liên quan khai thác mỏ, vật liệu xây dựng, bãi đổ thải… đáp ứng yêu cầu các dự án; khẩn trương lập, thẩm định các dự án đầu tư được giao theo đúng mốc tiến độ, bảo đảm chất lượng.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng về bố trí vốn để triển khai dự án, bảo đảm cân đối vốn hài hoà, hợp lý, tập trung nguồn vốn tăng thu cho các dự án đã được phê duyệt.

Thủ tướng cũng yêu cầu các đơn vị tư vấn thiết kế rà soát lại, bảo đảm các dự án phải bảo đảm cao tốc đúng chuẩn cao tốc, tốc độ tối thiểu 80km/giờ, ít nhất có 4 làn xe, "không làm nửa vời" gây lãng phí và nguy hiểm các các đối tượng tham gia giao thông. Các bên liên quan đẩy nhanh thủ tục thẩm định, điều chỉnh chủ trương đầu tư với các dự án.

Bộ Xây dựng có trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc các địa phương công bố giá, chỉ số giá vật liệu xây dựng sát biến động thị trường; hướng dẫn, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc liên quan quản lý dự án, quản lý chi phí, định mức xây dựng, hợp đồng xây dựng và thực hiện vai trò Hội đồng kiểm tra nhà nước về nghiệm thu công trình xây dựng trọng điểm.

Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp được giao chịu trách nhiệm cùng ACV trong triển khai sân bay Long Thành, ga T3 Tân Sơn Nhất; chỉ đạo VEC triển khai các dự án cao tốc đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.