Lãi suất cho vay tăng mạnh, khách không dám ký hợp đồng mua nhà
Không ít ngân hàng đã tăng lãi vay mua nhà lên vượt 16%/năm. Lãi vay tăng cao khiến nhiều người có nhu cầu vay mua nhà “chùn tay” vì sợ không đủ năng lực tài chính để trả nợ.
Lãi suất cho vay mua nhà vượt 16%/năm
Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) hiện là nhà băng có lãi suất cho vay mua nhà cao nhất, lên tới 15%/năm, cố định trong năm đầu tiên, biên độ dao động là 4,4%. Sau 1 năm ưu đãi, lãi suất sẽ tăng lên là 16,4%/năm. Tuy nhiên, OCB cũng có chính sách cho vay khá tốt khi mà áp dụng tỷ lệ cho vay lên tới 100%.
Tương tự, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) vừa tăng lãi suất tới 3,9 điểm %, nâng lãi suất cho vay mua nhà lên mức 10,59%. Trong những tháng đầu, khách hàng phải trả 10,59%/năm, sau đó giảm xuống 10,5%/năm. Bù lại, Techcombank cũng có chính sách ưu đãi giảm trừ lãi suất vay đến 1,2%/năm trong giai đoạn thả nổi với từng nhóm khách.
Ngân hàng Shinhan Bank cũng vừa nâng lãi suất cho vay mua nhà thêm 2,7 điểm % lên mức 10,9%/năm, cố định trong thời gian 12 tháng đầu. Ngoài ra, Shinhan Bank cũng áp dụng gói vay khác với lãi suất 11,5%/năm cố định trong thời gian 24 tháng đầu.
Hai ngân hàng nước ngoài khác là UOB và Hong Leong Bank cùng tăng mạnh lãi suất thêm 3,01 điểm % so với cùng kỳ tháng trước. Theo đó, UOB hiện có lãi suất ưu đãi là 10,7%/năm. Song để hưởng lãi suất ưu đãi khách hàng cần có số tiền vay tối thiểu là 400 triệu đồng.
Hong Leong Bank cũng tăng lãi suất ưu đãi lên 13%/năm, cố định cho thời gian 1 năm đầu của khoản vay. Ngân hàng này cũng đưa ra các lựa chọn khác cho khách hàng là lãi suất 14%/năm cố định trong 2 năm đầu và 15%/năm cố định trong 3 năm đầu.
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cũng nằm trong danh sách các ngân hàng có lãi suất cho vay mua nhà cao nhất, khi lãi suất ưu đãi đã tới 11-12%/năm, tăng mạnh so với con số 6,79%/năm của cùng kỳ năm ngoái. Sau đó, lãi suất được “thả nổi” theo lãi suất tiết kiệm 24 tháng cộng thêm 3,5%.
Trong khi đó, một số ngân hàng có mức lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà khá thấp. Đơn cử, Maritime Bank (4,99%/năm) PVCombank (5%/năm), TPBank (5,9%/năm), VPBank (5,9%/năm)...
Nhưng đây chỉ là mức ưu đãi của những tháng đầu tiên. Sau khi hết thời gian ưu đãi, lãi suất cho vay mua nhà sẽ được tính theo lãi suất thả nổi theo thị trường hoặc lãi suất ở mức cao theo quy định ở mỗi ngân hàng.
Chẳng hạn, Maritime Bank chỉ cố định mức lãi suất 4,99%/năm trong 3 tháng đầu. Từ tháng thứ 4 trở đi, ngân hàng này sẽ áp dụng lãi suất thả nổi theo lãi suất thị trường.
Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) cũng chỉ áp dụng lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà 5%/năm trong 6 tháng đầu. Từ tháng thứ 7 trở đi, nhà băng này sẽ áp dụng lãi suất thả nổi là 12%/năm.
Lãi suất thả nổi thường được tính bằng lãi suất huy động kỳ hạn 12 hoặc 13 tháng cộng với biên độ lãi suất khoảng 3-5%/năm hoặc bằng lãi suất cơ sở được ngân hàng công bố cộng thêm biên độ 3-5%/năm. Như vậy, lãi suất cho vay mua nhà sau thời gian ưu đãi sẽ tăng lên rất nhiều, người vay có thể phải chịu lãi suất từ 13-15%/năm.
Như vậy, lãi suất cho vay mua nhà đã tăng chóng mặt so với hồi cuối năm 2021 do ảnh hưởng của cuộc đua lãi suất đầu vào. Thực tế, từ tháng 9, nhiều ngân hàng đã điều chỉnh tăng lãi suất huy động khiến lãi suất cho vay tăng cao. Không ít người vay mua nhà đang phải chịu mức lãi suất từ 11-15%/năm khi không được hưởng nhiều gói tín dụng ưu đãi như trước đây.
Lãi suất tăng, không dám vay mua nhà?
Theo Công ty Chứng khoán VnDirect, tính đến đầu tháng 12/2022, lãi vay mua nhà của các ngân hàng vốn nhà nước và ngân hàng tư nhân đều tăng mạnh, lần lượt 190 điểm cơ bản lên 11,1% và 250 điểm cơ bản lên 12%, so với mức cuối năm 2021.
VNDirect cho rằng, lãi suất huy động có thể tăng hơn 50 điểm cơ bản trong 2023, lãi suất cho vay thế chấp của các ngân hàng tư nhân cũng có thể tăng lên 12,5 - 13%/năm trong 2023.
Các chuyên gia của VNDirect nhận thấy rủi ro vượt khả năng trả nợ vay ngày càng tăng do giá nhà leo thang và lãi suất vay mua nhà tăng nhanh trong năm 2022 - 2023.
Không những vậy, theo VNDirect, người mua nhà sẽ càng khó tiếp cận với cả căn hộ trung cấp (<2.000 USD/m2) tại TP.HCM và Hà Nội, ngay cả với những người có thu nhập trung bình hàng năm gấp đôi (5.500 - 7.500 USD), với tỷ lệ chi trả trên thu nhập hàng tháng ước tính đã đạt 80-100% vào năm 2022.
Hơn nữa, tình hình có thể càng khó khăn hơn vào năm 2023 khi nhiều người mua nhà hết thời gian hưởng ưu đãi lãi vay và phải đối mặt với mức lãi suất đang tăng cao hiện tại.
Đưa ra lời khuyên cho người vay mua nhà trong thời điểm lãi suất tăng cao, các chuyên gia tài chính cho rằng, những người có ý định mua nhà trả góp cần phải tính toán lãi suất về lâu dài. Chỉ nên dành tối đa 40% tổng thu nhập hàng tháng cho nhà ở để đảm bảo chi phí cho những nhu cầu cơ bản khác. Việc trả lãi gốc hàng tháng nếu không lên kế hoạch kỹ lưỡng và hợp lý có thể tạo ra gánh nặng tài chính và áp lực lớn cho cuộc sống.