Lượng giao dịch bất động sản chưa được cải thiện do thiếu hụt nhà ở xã hội

Còn lệch pha nguồn cung giữa các phân khúc bất động sản

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong 6 tháng đầu năm 2023, nguồn cung bất động sản tiếp tục hạn chế tại tất cả các phân khúc, cụ thể: Nhà ở thương mại hoàn thành 25 dự án với khoảng 10.000 căn, đạt khoảng 50% so với 6 tháng cuối 2022; nhà ở xã hội hoàn thành xây dựng 4 dự án với quy mô 934 căn hộ. Về tổng lượng giao dịch, có khoảng 187.000 giao dịch thành công, đạt 36,13% so với 6 tháng cuối năm 2022.

Sang quý III, thị trường đã ghi nhận lượng giao dịch bất động sản gia tăng so với quý I và quý II nhưng lượng giao dịch này vẫn còn nhiều hạn chế. Báo cáo thị trường bất động sản quý III của Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) đã chỉ ra, trong quý III, thị trường đã ghi nhận 5.750 giao dịch ở tất cả các phân khúc; con số này gấp 1,5 lần quý II và hơn 2 lần so với quý I. Trong đó, giao dịch chủ yếu đến từ phân khúc căn hộ và các sản phẩm có giá dưới 3 tỷ đồng. Tuy nhiên, tính chung 9 tháng đầu năm nay, lượng giao dịch trên mới chỉ bằng khoảng 50% so với cùng kỳ năm trước.

Bà Phạm Thị Miền, Phó Ban Nghiên cứu thị trường và Tư vấn Xúc tiến đầu tư bất động sản (VARS) cho rằng, nguyên nhân khiến lượng giao dịch chưa được cải thiện là do thị trường vẫn thiếu vắng nguồn cung phân khúc nhà ở xã hội, nhà ở giá bình dân, do giá nhà tăng liên tục và chưa có tín hiệu dừng lại.

Trước đó, cũng tại báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, lượng tồn kho bất động sản trong quý II/2023 dao động khoảng 16.688 căn, bao gồm chung cư, nhà ở riêng lẻ, đất nền (chung cư 1.714 căn, nhà ở riêng lẻ 7.473 căn, đất nền là 7.501 nền).

Theo Bộ Xây dựng, lượng tồn kho được đánh giá tiếp tục tăng hơn so với cùng kỳ năm trước, tỉ trọng tồn kho chủ yếu ở phân khúc bất động sản nhà ở riêng lẻ, đất nền của các dự án và căn hộ nghỉ dưỡng của doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nhà ở và nghỉ dưỡng, giá trị tồn kho bất động sản hiện nay lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng.

ông Nguyễn Thế Điệp - Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội - thông tin, quá trình đô thị hóa tăng nhanh chóng, khiến nhiều dự án bất động sản cao cấp phát triển mất kiểm soát, chưa phù hợp với nhu cầu của người dân sinh sống tại đô thị.

Ông Điệp cho rằng, phân khúc bất động sản cao cấp đang dư thừa trong khi thị trường lại đang thiếu phân khúc nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội, không có đủ nguồn cung nhà ở để đáp ứng nhu cầu của người dân.

Theo ông Điệp, các ban ngành cần phải tạo nhiều điều kiện về cơ chế, chính sách, nguồn lực để đầu tư, phát triển dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, hay nhà ở giá rẻ trong các đô thị. Đây là phân khúc luôn trong tình trạng thiếu nhưng nhu cầu lại rất cao, về mặt vĩ mô cần phải điều tiết sao cho hợp lý để phân khúc này được phát triển mạnh mẽ.

Lãi suất đã giảm nhưng vẫn ở mức cao, chưa thu hút được người dân

Suốt thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã lần thứ 4 giảm lãi suất điều hành, cùng với đó các ngân hàng thương mại cũng giảm lãi suất huy động, lãi suất cho vay. Việc giảm lãi suất liên tục trong vòng 3 tháng gần đây được xem là một biện pháp quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng và góp phần phát triển thị trường bất động sản. Tuy nhiên, đến nay thị trường bất động sản vẫn chưa sôi động.

Theo TS Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính, ngân hàng cho rằng, nguyên nhân chính khiến bất động sản vẫn đóng băng là do lãi suất cho vay vẫn còn cao, nhà đầu tư mất niềm tin, doanh nghiệp thiếu vốn. Việc thiếu vốn khơi nguồn từ năm ngoái, khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp suy giảm, đặc biệt là trái phiếu bất động sản. Bên cạnh đó, ngân hàng siết tín dụng bất động sản trong năm ngoái và nửa đầu năm 2023. Gần đây, ngân hàng giảm lãi suất, có vài dấu hiệu tích cực, nhưng nói chung thị trường vẫn còn trầm lắng.

Ngoài ra, để có điều kiện vay được tín dụng, thì người vay mua nhà phải đáp ứng nhiều điều kiện khác nhau. Do Ngân hàng vẫn áp dụng nhiều chính sách cứng nhắc để đảm bảo rủi ro tín dụng và kiểm soát lạm phát. Điều này gây ra rào cản cho người mua nhà và làm giảm khả năng tiếp cận vốn vay

Vì thế, TS Hiếu đề xuất, một số giải pháp như cải thiện môi trường kinh doanh, hoàn thiện quy định pháp lý, tăng cường hỗ trợ tài chính, nới tín dụng, thúc đẩy phát triển hạ tầng, tăng cường thông tin và quảng bá, cùng với khuyến khích đầu tư nước ngoài. Sự kết hợp của các biện pháp này sẽ tạo điều kiện thuận lợi kích thích tăng trưởng nền kinh tế, qua đó phục hồi và phát triển thị trường bất động sản bền vững.